درآمدی بر تاریخ اندیشه سیاسی در ایران

معرفی کتاب فقیهان و انقلاب ایران نوشته ی سید هادی طباطبایی دهم فروردین ماه 1340،زعیم مقتدر شیعه،آیت الله سید حسن طباطبایی بروجردی رخ در نقاب خاک کشید. با در گذشت وی حاکمیت پهلوی مجال جولان یافت واقدام به تصویب قوانین مسکوت مانده ی خود کرد.روحانیون انقلابی نیز عرصه ی اعتراض را فراخ دیدند و دست در کار سیاست کردند. گویی زمانه ای فرا رسیده بود که سیاست و فقاهت به جنگ هم می رفتند. در این هنگام مراجع تقلیدی حضور داشتند که می باید در این نزاع ها راهی می جستند.آنها می باید هم پاس مقام فقاهت را نگه می داشتند و هم سوداهای سیاسی حاکمیت را تعدیل می کردند.فقیهان زمانه ای صعب و البته تاریخ ساز را در پیش روی داشتند.یکی از نجف نامه می نوشت و حاکمان را تحذیر می داد که از ریختن دما مسلمین در گذرید،دیگری انقلابیون را پروا می داد که از سیاست پای پس کشید و خون مسلمین را هدر ندهید. یکی در تبعید نامه می نوشت و حکومت را با جائرین تاریخ برابر می دانست و دیگری رعیت را به مدارای با حاکمیت فرا می خواند.یکی دست بر عصا داشت و دیگری به تندی می تازید.آتشی در خرمن فقیهان افتاده بود و می رفت تا قربانیانی بر جای نهد. تجربه ی تاریخی مرجعیت ،از فروردین ماه 40 تا بهمن ماه 57، نیاز به بازخوانی های مکرر دارد. در این اثر عملکرد سیاسی یازده تن از مراجع عظام تقلید در این برهه تاریخی به تصویر کشیده شده است. تجربه ای که این بزرگواران در مواجهه با حاکمیت پهلوی و طلاب انقلابی از سر گذراندند.تجربه ای برای درس آموزی دوباره روحانیت و مرجعیت؛تجربه ی فقیهان در مواجهه با انقلاب ایران،تنها یک نسل پس از آیت الله العظمی بروجردی.

تحول گفتمان مجمع روحانیون مبارز در جامعه پسا انقلابی ایران کتاب تحول گفتمان مجمع روحانیون مبارز در جامعه پسا انقلابی ایران اثر سعیده امینی توسط انتشارات کویر منتشر شده است. گفتمان های سیاسی هر جامعه نقش تکوینی در تحولات سیاسی ان جامعه داشته و با هدایت سیاسی و ایدئولوژیکی خود سرنوشت را رقم می زنند. ” گفتمان ها در خلاء شکل نمی گیرند بلکه در بستر جامعه و در ارتباط با شرایط اجتماعی – سیاسی تولید می شوند، در تعامل با یکدیگر و در پیوند با شرایط اجتماعی و سیاسی، داخلی و خارجی قابل فهم و تفسیرند.” پس از انقلاب اسلامی در عرصه سیاسی ایران، گفتمان جمهوری اسلامی حاکم گشت.” این گفتمان که چهار دهه از عصر آن میگذرد، محصول تلاشی برای تلفیق سنت و مدرنیته در عرص سیاسی ایران بود. از جمله هدایتگران اصلی این گفتمان، نیروهای اسلامی و روحانیت بودند که انقلاب اسلامی سبب گشت سازماندهی نظری تازه ای پیدا کنند. در دوران اولیه انقلاب به دلیل شرایط خاص آن دوره، روحانیت حاکم از انسجام ایدئولوژیک و سازمانی برخوردار بوده اما طی سال های بعد دچار نوساناتی گردید و گرایش هایی از داخل ان سر برآورد که این امر از اقتضایات دوران پسا انقلابی است. گفتمان مجمع روحانیون مبارز مولود شرایط پس از انقلاب و انشعاب نیروهای انقلابی در این دوره است. سیر تطور این گفتمان و مفصل بندی آن طی دو دهه محتوای کتاب حاضر را تشکیل می دهد.