درس‌های‌ تاریخ‌

سی و سومین مجلد از مجموعه تاریخ جهان به جنگ‌های صلیبی اختصاص دارد. جنگی که در اوایل قرن یازدهم میلادی، به درخواست پاپ اعظم با لشکرکشی ششصد هزار مسیحی به اورشلیم، آغاز شد. احتمالاً جنگ‌های صلیبی یکی از پرشورترین، چشمگیرترین و فوق‌العاده‌ترین حادثه قرون وسطاست. پاپ اوربانوس دوم در جواب درخواست کمک آلکسیوس کومننوس امپراتور جدید بیزانس که سعی در بازپس گیری اراضی از کف داده‌اش در آسیای صغیر داشت، می‌بایست خیل عظیم مردم اروپا را متقاعد می‌کرد که سلاح برگیرند و هزاران مایل پیش روند تا از امپراتوری بیگانه در سرزمینی بیگانه و علیه دشمنی ناشناس دفاع کنند. لذا پاپ در نوامبر ١٠٩٥ در شهر کلرمون – فران (واقع در جنوب فرانسه) شورایی متشکل از رهبران محلی کلیسا تشکیل داد و در آن شهر یکی از هیجان برانگیزترین وعظ‌های تاریخ را برای شنواترین مخاطبان دنیا ایراد کرد و این سرآغاز جنگ‌های صلیبی بود: تلاش برای ارائه تصویری غلو‌آمیز درباره موفقیت‌های ترک‌های مسلمان در اورشلیم.

دانشنامه / دایره‎المعارف یکی از گونه‎ها و از اصلی‌‎ترین گونه‎های منابع مرجع است. دانشنامه‎های کشورهای مختلف نشانۀ گویایی از بسیاری توانایی‎ها و ویژگی‎های آن‎هاست، نشانه‎هایی از توان علمی، پژوهشی، نگارشی، هنری، تولید اثر، و نیز بی‎طرفی، انصاف، گرایش به حقیقت‎جویی و حقیقت‌گویی، انتقال دانش و اطلاع به جامعه، ارتقای سطح آگاهی‎ها، و در اختیار قرار دادن منبعی موثق و درخور اعتماد و اطمینان به جامعه. روند دانشنامه‎نگاری در ایران پس از انقلاب وسعت گرفت و آهنگ رشد آن حدود دو دهه ادامه داشت. شمار بسیاری از پژوهش‌گران به فنون و ظرایف نگارش مقاله‎های دانشنامه‎ای دست یافتند و عده‎ای از آن‎ها توانستند با دانشنامه‎های بین‌المللی همکاری کنند و مقاله‎هایی همتراز مقاله‎های دانشنامه‎نگاران حرفه‎ای بنویسند. کسب کردن این توانایی دستاوردی برای فرهنگ کشور است، دستاوردی که قابلیت تبدیل به همکاری با گونه‌های دیگر منابع مرجع را دارد. در این کتاب، و بر پایۀ تجربه‎های مستقیم، متمادی و اطلاعات دست اول نویسندۀ آن، با اهمیت و کاربرد دانشنامه، پیشینه و تغییر و تحولات این اثر مرجع در ایران، و نیز با مسائل، مشکلات، مانع‎ها و چالش‎‎های پیش روی دانشنامه‏نگاری آشنا می‎شوید. انتشارات ققنوس امیدوار است این کتاب بتواند جایگاه شایستۀ خود را در میان دانشنامه‎نگاران، مسئولان، مدیران، سیاست‎گذاران و برنامه‎ریزان دانشنامه‎ها و منابع مرجع، و همچنین در میان ناشران، ویراستاران، مقاله ‎نویسان، دانشجویان و خوانندگان علاقه‎مند به این مباحث بیابد.