درسهای کاندینسکی در باهاوس

در بخشی از کتاب من منچستریونایتد را دوست دارم می‌خوانیم: وقتی پدربزرگ جنازه را ول کرده توی بیمارستان، برگشته خانه. داده لباس‌ها، آرشیو روزنامه‌ها، عکس‌ها، بعضی کتاب‌ها و حتی تقدیرنامه‌هایش را توی باغچه آتش بزنند. پدربزرگ، رد نعشِ زن‌ِ جوان‌ِ با یک لنگه جوراب را، روی کمرش حس می‌کرده و هی به خودش نهیب می‌زده تا از فکر ناموس مردم، آن هم مرده‌اش، بیاید بیرون. سروصدای تیر و تفنگ دیگر کمتر شده بوده. پدربزرگ رفته لب حوض و پایش را فرو کرده وسط آب و ماهی‌ها. پدربزرگ ته دلش منتظر بوده که اتفاقی بیفتد و دری به تخته بخورد و فرشتگان کاری بکنند تا زن جوان زنده شود و بیاید دمِ خانه‌ی آن‌ها، در بزند و بعد از کلی تشکر باهم بروند بازار کباب‌خوری. آتش توی باغچه زیاد می‌شده و اهالی خانه‌ هی عکس و پوستر و بیانیه می‌ریخته‌اند توی دل آن و دود بیشتری می‌رفته هوا. روزنامه‌ها پر بوده‌اند از عکس سر آدم‌ها. آتش، آرام‌آرام عکس‌ها و کلمه‌ها را می‌کشیده توی خودش و جمع‌شان می‌کرده و تکه‌های سوخته با نرمه بادی بلند می‌شده‌اند و مثل پر می‌رفته‌اند هوا. آتشِ روزنامه‌ها، عکس‌ها و کاغذها توی غروبِ یکی از آخرین روزهای مردادماه چیز وامانده‌ای بوده، هم حالِ آدم را می‌گرفته و هم خطرناک بوده، چون وقتی بنی‌بشر حاضر است دست به هر کاری بزند، یک آتش‌بازی مختصر با روزنامه‌ها که چیزی نیست. پدربزرگ همان‌طور که پایش را توی حوض تکان‌تکان می‌داده، می‌دیده که نرمه‌بادی تکه‌های زغال‌شده‌ی کاغذها و عکس‌ها را می‌آورد و می‌اندازد روی آب و ماهی‌های کله‌خرتر می‌روند و توک می‌زنند به آن‌ها. پدربزرگ یکی دو ساعتی به تماشای آب و باد و آتش و حماقت ماهی‌های سرخ مشغول بوده که می‌بیند خورشید غروب کرده. بی‌سروصدا می‌خزد توی آشپزخانه و یک گزلیک تازه تیزشده برمی‌دارد و از خانه می‌زند بیرون.

... جنگ واقعي آن چيزهايي بود که خودش از اشغال چين به دست ژاپني‌ها در 1937 ديده بود؛ جنگ واقعي رزمگاه‌هاي قديمي هونگ جائو و لونگ هوا بود که هر بهار استخوان مردگان دوباره در شاليزارها سبز مي‌شدند و به سطح آب مي‌‌آمدند؛ جنگ واقعي هزاران پناهنده‌ي چيني بود که انبوه انبوه در جان‌پناه‌هاي چوبي پوتونگ از وبا مي‌مردند؛ جنگ واقعي سرهاي غرقه به خون سربازان کمونيست بود که در سراسرِ بندِ چيني‌ها بر سرِ نيزه زده بودند. در جنگ واقعي کسي نمي‌داند طرفِ کيست، و نه پرچمي در کار است، نه گوينده‌اي، نه برنده‌اي. در جنگ واقعي دشمني در ميانه نيست. ـ از متن کتاب ـ   آميزه‌ي درخشاني از تاريخ، زندگي‌نامه‌ي نويسنده و تخيل و تأملي که بالارد استاد مسلّم آن است. يک موفقيت ادبي باورنکردني است و چنان تکان‌دهنده است که تحمل آن تقريباً ناممکن است. ـ آنتوني بورگس ـ   اثري که از تخيلي عميق و تکان‌دهنده نشئت گرفته است. ـ ريچارد ايدر، منتقد لس‌آنجلس تايمز ـ   امپراتوري خورشيد يک شاهکار است، و مثل همه‌ي شاهکار‌ها زاويه‌ي نگاه نويسنده زاويه‌اي غيرمنتظره و کمي نامتعارف است و تأثير عميق اثر نيز از همين ديدگاه ناشي مي‌شود. ـ منتقد ادبي گاردين ـ