در راه

معرفی کتاب صوتی پیاده

کتاب صوتی پیاده نوشته‌ی بلقیس سلیمانی، داستان زندگی زنی تنها و باردار را در سال‌های پس از انقلاب به تصویر می‌کشد. زنی که در شهر بزرگ تهران تنها و بی‌پناه مانده است. کتاب صوتی پیاده روایت‌گر زندگی یک زوج کرمانی به نام‌های انیس و کرامت است که در سال‌های پس از انقلاب به تهران مهاجرت می‌کنند. همان سال‌هایی که جنگ میان ایران و عراق شدت گرفته بود، انیس شخصیت اصلی این داستان باردار است و شرایط سختی دارد. یکسال و نیم از ازدواج آن‌ها می‌گذرد. پس از آمدن به تهران کرامت به دانشگاه می‌رود، اما کم‌کم رفتارهای او تغییر می‌کند، او مردی بد دل و شکاک می‌شود و به انیس اجازه‌ی خروج از خانه را نمی‌دهد. در یکی از روزها کرامت به همراه مردی به نام هوشنگ به خانه می‌آید تا مدتی مهمان آن‌ها باشد اما ماندن هوشنگ بیش از حد طولانی می‌شود و با رفتارهای عجیب و غریب کرامت، عرصه بر انیس تنگ می‌شود زیرا روزها که کرامت به دانشگاه می‌رود، انیس را در یکی از اتاق‌های خانه زندانی می‌کند. انیس کم‌کم احساس می‌کند حضور هوشنگ در خانه آن‌ها مشکوک به نظر می‌رسد. بالاخره پس از مدتی با دستگیر شدن کرامت موضوع برای انیس روشن می‌شود. انیس پس از دستگیری شوهرش با کودکی درون شکم تنها می‌ماند، حتی آشنایان و فامیل هیچ‌کدام او را قبول نمی‌کنند و او گریبان‌گیر مسائل و مشکلات بسیار و قربانی مناسبات سیاسی و اجتماعی دوران خود می‌شود. سلیمانی در این داستان جذاب نیز مثل دیگر داستان‌هایش، به روایت زندگی زنی دیگر و دلمشغولی‌های آن می‌پردازد. با این تفاوت که شخصیت اصلی این بار زنی ساده و دهاتی که در فقر و فلاکت بزرگ شده و بازیچه دست رویدادهایی می‌شود که حتی از چگونگی و چرایی آن‌ها چیزی نمی‌داند و سرانجام هم قربانی کینه‌های جهان مردانه‌‌ای می‌شود که در سراسر زندگی‌اش بر او سایه انداخته بود.

در بخشی از کتاب قزاق‌ها می‌خوانیم

چنین کاری با دختر وحشتناک بود، جنایت بود. از آن بدتر این بود که به یک بانو، به زن دمیتری آندره‌ایچ النین تبدیلش کنی، مثل زن‌ قزاقی که با افسر ما ازدواج کرده است. اگر خودم می‌توانستم قزاق شوم و با لوکاشکا گله بدزدم، چیخیر بخورم، ترانه بخوانم، مردم را بکشم و شبانه مست و لایعقل پشت پنجره‌اش بروم، بی‌آن‌که فکر کنم کی هستم و چرا این کار را می‌کنم، قضیه فرق می‌کرد. آن وقت می‌توانستیم یکدیگر را بفهمیم، من هم می‌توانستم احساس خوشبختی کنم. من سعی کردم این زندگی را ترک کنم و شدیداً احساس ضعف و شکست کردم. نتوانستم خودم و گذشته‌ی پیچیده، ناهماهنگ و زشتم را فراموش کنم. هیچ امیدی به آینده‌ام ندارم. هر روز این کوه‌های پُربرف و این زن خوشبخت و باوقار را در مقابل خود می‌بینم، و احساس می‌کنم این زن که یگانه امکان خوشبختی در این جهان است، به من تعلق ندارد. وحشتناک‌ترین و شیرین‌ترین چیز، در شرایطی که من هستم، این است که احساس می‌کنم او را می‌فهمم، اما او هرگز مرا درک نمی‌کند. درکم نمی‌کند نه برای این‌که از من پایین‌تر است، برعکس، او نمی‌خواهد مرا درک کند. او خوشبخت است، مثل طبیعت، منظم و آرام است و سرش توی کار خودش است. اما من موجودی فاسد و ضعیفم که می‌خواهم او احساس و رنج مرا درک کند. شب‌ها نمی‌خوابیدم، بدون هیچ هدفی پشت پنجره‌ی اتاقش می‌ایستادم و حساب بلایی را که به سرم می‌آمد نمی‌کردم. هجدهم همین ماه گروهان‌مان به مأموریت رفت. سه روز را بیرون از دهکده گذراندم. دلم گرفته بود و به همه‌چیز بی‌تفاوت بودم. خواندن ترانه، بازی ورق، نوش‌خواری، و حرف زدن از ترفیع بیشتر از همیشه برایم نفرت‌آور بودند. امروز به خانه برگشتم و ماریانا، خانه‌ام، عمویروشکا، و کوه‌های پر از برف را از ایوان دیدم، و این احساس خوشحالی تازه و نیرومند برایم کافی بود تا همه‌چیز را بفهمم.