دفترچه خاطرات جغد 7/ شیرینی‌پزی درختکده

معرفی کتاب در باب قرن بیستم: در گفتگو با تیموتی اسنایدر

تأمل دو اروپاشناس برجسته درباره‌ی قرنی که گذشت. تونی جات در کتاب در باب قرن بیستم سلسله‌گفت‌وگوهایی را با تیموتی اسنایدر شکل می‌دهد که محور آن دستاوردها و شکست‌های عقاید سیاسی و نقش روشنفکران در قرن بیستم است. این کتاب قدرت و عدالت را در نظریه‌های مختلف مورد بحث قرار می‌دهد.

درباره‌ی کتاب در باب قرن بیستم:

تیموتی اسنایدر (Timothy D. Snyder) نویسنده‌ی آمریکایی و تاریخ‌دانی است که تمرکزش را به‌طور خاص بر تاریخ اروپای مرکزی و شرقی و مسئله‌ی هولوکاست گذاشته است. اسنایدر به پنج زبان اروپایی صحبت می‌کند و توانایی این را دارد که به ده زبان مطلب بخواند، و همین قابلیت به این منجر شده که از منابع دست‌اولی در پژوهش‌هایش استفاده کند و افتخارات زیادی را بابت فعالیت‌هایش کسب کند. این پژوهشگر برجسته تا کنون 5 کتاب نوشته و در تألیف 2 کتاب نیز همکاری داشته است و کتاب او با عنوان «استبداد: بیست درس از قرن بیستم» در بین پرفروش‌ترین کتاب‌ها جای گرفته است. حالا در کتاب در باب قرن بیستم (Thinking the Twentieth Century) گفت‌وگویی را با او می‌خوانیم پیرامون آنچه در قرن گذشته روی داده است. تونی جات (Tony Judt)، که خود متخصص تاریخ اروپاست، متوجه می‌شود که درگیر بیماری اِی‌اِل‌اِس شده است و فرصت زیادی برای زندگی ندارد. بنابراین، دوست و همکارش، تیموتی اسنایدر، به او پیشنهاد می‌دهد که آخرین اثرش را بنویسد. در طول سال 2009، جات و اسنایدر گفت‌وگوهایی را شکل می‌دهند که ضبط و سپس پیاده می‌شده و درنهایت در قالب کتاب حاضر به انتشار رسیده است. جات در اوت 2010 در 62 سالگی از دنیا می‌رود. گفت‌وگوهای این دو اروپاشناس بدون یادداشت، ارجاع و مواردی از این‌دست است. آن‌ها درباره‌ی تاریخ عقاید سیاسی مدرن در اروپا و آمریکا صحبت می‌کنند و قدرت و عدالت را از نظر لیبرال‌ها، سوسیالیست‌ها و کمونیست‌ها، ملی‌گراها و فاشیست‌ها در قرن بیستم مورد توجه قرار می‌دهند. درنهایت می‌توان گفت که این کتاب عمده‌ی تمرکزش را بر دستاوردها و شکست‌های برجسته‌ترین روشنفکران قرن بیستم و نظریه‌های آن‌ها گذاشته است و در باب محدودیت‌ها و قابلیت تجدید عقاید سیاسی و درباره‌ی قصور و وظایف اخلاقی روشنفکران در سیاست بحث می‌کند.

در بخشی از کتاب غریبه می‌خوانیم

درِ ماشین محکم بسته می‌شود. ماشین را با نگاهم دنبال می‌کنم که از راه فرعی می‌راند و وارد جاده می‌شود. این بیرون ظلمات است و چشم چشم را نمی‌بیند. صدای جیرجیرک‌ها و موجودات شب‌زی از لای بوته‌های کانولا شنیده می‌شود. نگاهی به دوروبرم می‌اندازم. من این‌جا بزرگ شده‌ام. تمام دنیایم در این‌جا خلاصه می‌شود و هیچ‌وقت کنجکاوی چندانی به دنیای بیرون نداشته‌ام. هرگز فکرش را هم نمی‌کردم که ممکن است روزی سروکارم به دنیاهای ناشناخته بیفتد. به آسمان پُرستاره‌ی بالای سرم نگاه می‌کنم. همان آسمان پُرستاره‌ی همیشگی. تمام عمرم به این آسمان پُرستاره‌ چشم دوخته‌ام. تنها آسمانی که تابه‌حال دیده‌ام. تمام آن ستاره‌ها، ماهواره‌ها، ماه. می‌دانم که ماه بسیار دور است. اما امشب خیلی عجیب به نظر می‌رسد. تابه‌حال هیچ‌وقت به‌اش فکر نکرده بودم، اما اگر من می‌توانم همه‌ی این‌ها تمام ستاره‌ها و ماه را از این‌جا با چشمان خودم ببینم، آیا این خودش مفهوم فاصله را زیر سؤال نمی‌برد؟ به داخل خانه که برمی‌گردم همه‌جا سوت‌وکور است. هِن باید خواب باشد. این کارش کمی عجیب است. یعنی بدون این‌که منتظر بماند تا کمی درباره‌ی آن‌چه رُخ داده گپ بزنیم رفته بالا و خوابیده؟ لابد خیلی خسته است. دلیل دیگری نمی‌تواند داشته باشد. یک ناآشنا با خبرهایی باورنکردنی، بدون اطلاع قبلی، ناگهان دم‌در خانه‌ی ما ظاهر شد. پس درک می‌کنم اگر هِن خسته شده باشد. چراغ اتاق‌نشیمن را خاموش می‌کنم. لیوان خالی آب و بطری آبجو را از روی میز برمی‌دارم و به آشپزخانه می‌برم و روی کابینت کنار سینک می‌گذارم. درِ یخچال را باز می‌کنم، نگاهی به داخلش می‌اندازم، اما چیزی برنمی‌دارم. هوای خنکی که از داخل یخچال بیرون می‌زند احساس خوشایندی دارد. در تاریکی از پله‌ها بالا می‌روم. روی هر پله می‌ایستم و به قاب عکس‌های روی دیوار نگاه می‌کنم. یادم نیست آخرین‌بار کِی این کار را کردم: این‌که روی پله‌ها بایستم و به این عکس‌ها نگاه کنم. به خاطر نبودِ نور مجبورم به دیوار نزدیک‌تر شوم. سه قاب‌ عکس کنار هم از دیوار آویخته شده: یک عکس از من و هِن با همدیگر و دو عکس هم از هر کدام از ما به‌تنهایی.

معرفی کتاب زندگی همین است

روایتی سورئالیستی و غیرمعمول از دنیای مردگان! محمدهاشم اکبریانی در کتاب زندگی همین است شما را دعوت می‌کند تا در جریان کشمکش‌های افرادی باشید که زندگی پس از مرگ هم برای آن‌ها کفایت نمی‌کند و سر از خاک بر آورده‌اند تا بار دیگر با زندگان نشست و برخاست کنند.

درباره کتاب زندگی همین است:

نویسنده این رمان تلاش کرده تا با استفاده از داستانک‌ها و خرده روایت‌هایی که در طول داستان پیش می‌کشد، اثری با فضایی متفاوت و سورئالیستی را پیش چشمان شما ترسیم کند. ماجراهای این داستان میان واقعیت و خیال، مرگ و زندگی، گذشته و حال می‌گذرند و اشتراکاتی با هم دارند. زمان و مکان دقیق و مشخصی را نمی‌توان برای آن‌ها تعیین کرد که همین ویژگی بر خاص بودن این اثر تاکید دارد و به خوبی نمایانگر خلاقیت نویسنده است. داستان این کتاب لحنی محاوره‌ای و ساده دارد و از جایی آغاز می‌شود که یک مرده در گور خود در حال پوسیده شدن است و باقی مانده‌های جسد او مورد حمله‌ی جانوران زیرزمینی قرار گرفته. او کم‌کم متوجه مکالمات دیگر مرده‌های اطراف خودش می‌شود و با آن‌ها ارتباط می‌گیرد. اما ماجرا به همین جا ختم نمی‌شود، با ورود شخصیت‌هایی که به نظر تاریخی، اساطیری و هنری می‌آیند، کم‌کم وارد فضایی نیمه واقعی خواهید شد. غافلگیری‌ها پایان ندارد، پس از نمایش گیرودارهای مختلف میان شخصیت‌هایی که از مرگ بازگشته‌اند، داستان مردی روایت می‌شود که حال به یک گربه نر تبدیل شده است. در کنار همه این‌ها مترجمی حضور دارد که می‌تواند صداها را از پشت دیوارها بشنود و این به خودی خود نیرویی خارق‌العاده برای هر کسی به شمار می‌رود. اما همچنان ماجراهایی هیجان‌انگیزتر و البته مرموزتری به وقوع خواهد پیوست. باری، هدف از این همه پیچیدگی و بالا پایین چیست؟ شاید بتوان آن را در یک کلام خلاصه کرد: زندگی همین است. بله زندگی همین گونه است... پر از پیچیدگی‌ها و پستی و بلندی‌هایی که گاه در نظر آدمی غیر واقعی به نظر می‌رسد، اما حقیقتی غیرقابل انکار است و چاره‌ای جز پذیرفتن آن نیست.