دل شکستگی

«فلسفه گنجینه‌ای از خرد است که در انتظار کشف‌شدن توسط ذهن‌های کنجکاو است.» این کلمات الهام‌بخش از «ایده‌های بزرگ برای دختران و پسران بلندپرواز»، جوهر این کتاب لذت‌بخش را در‌بر می‌گیرد. این کتاب که توسط مدرسه زندگی با تصاویر آنا دوهرتی و ویراستاری مجموعه توسط آلن‌دو‌باتن نوشته‌شده است، تنها مقدمه‌ای بر فلسفه نیست، این یک سفر اکتشافی فکری است که خوانندگان را در هر سنی دعوت می‌کند تا پرسش‌های عمیقی را که قرن‌ها متفکران را به خود مشغول کرده است، بررسی کنند.

در هسته‌ی خود «ایده‌های بزرگ برای دختران و پسران بلندپرواز»، جشن کنجکاوی انسان و به‌دنبال خرد است. این کتاب از‌طریق نثر جذاب و تصاویر جذاب، به خوانندگان توری با راهنما در چشم‌انداز فلسفی ارائه می‌دهد و آنها را با مفاهیم کلیدی و متفکران از سراسر اعصار آشنا می‌کند. از یونان‌باستان تا دوران‌مدرن، از افلاطون تا سیمون دوبووار، این کتاب مجموعه‌ای غنی از ایده‌هایی را ارائه می‌کند که سیر تاریخ بشر را شکل داده‌اند. مرکز رویکرد کتاب در دسترس‌بودن آن است. این کتاب به‌دور از اینکه یک رساله‌ی خشک دانشگاهی باشد، به سبکی زنده و جذاب نوشته‌شده‌ است که برای خوانندگان با هر پیشینه‌ای جذاب خواهد‌ بود. به‌علاوه، «ایده‌های بزرگ برای ذهن‌های کنجکاو» صرفا به ارائه مفاهیم فلسفی مجزا بسنده نمی‌کند، بلکه خوانندگان را تشویق می‌کند تا فعالانه با آنها درگیر شوند و سوالات و تمرین‌های فکری را برای تحریک تأمل و بحث ارائه دهند. این کتاب با دعوت از خوانندگان به استفاده از ایده‌های فلسفی در زندگی خود، مفاهیم انتزاعی را به ابزارهای عملی برای رشد شخصی و کشف خود تبدیل می‌کند. یکی از بزرگترین نقاط قوت کتاب در تصویرسازی آنا دوهرتی است.

آثار هنری دوهرتی پر جنب‌و‌جوش، عجیب‌و‌غریب و پر از شخصیت است و دنیای فلسفه را با جزئیات زنده می‌کند. از فیلسوفان باستانی که در‌مورد اسرار جهان فکر می‌کنند تا متفکران مدرنی که با پیچیدگی‌های وجود انسان دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند، تصاویر دوهرتی جوهر هر ایده را با گرمی و طنز به تصویر می‌کشد و خوانندگان را به درنگ و کاوش دعوت می‌کند. در رأس این پروژه آلن دوباتن، فیلسوف مشهور و بنیانگذار مدرسه‌ی زندگی است. دو‌باتن با بصیرت خاص خود به‌عنوان ویراستار کتاب عمل می‌کند و خوانندگان را در چشم‌انداز فلسفی با خرد و وضوح راهنمایی می کند. دوباتن از‌طریق مقدمه‌ها و تفسیرهای خود، زمینه و دیدگاه ارزشمندی را ارائه می‌دهد و به خوانندگان کمک می‌کند تا با اطمینان و کنجکاوی پیچیدگی‌های تفکر فلسفی را مرور کنند.

در دنیایی که اغلب احساس می‌کنیم آشفته و نامطمئن است، «ایده‌های بزرگ برای دختران و پسران بلندپرواز» چراغی از وضوح و درک است. این کتاب با کنکاش در سنت غنی تفکر فلسفی، قدرت ماندگار ایده‌ها را برای روشن‌کردن تجربه‌ی انسانی و القای تغییرات معنادار به ما یادآوری می‌کند. چه یک فیلسوف کارکشته باشید یا صرفا در مورد اسرار هستی کنجکاو باشید، این کتاب مطمئنا تخیل شما را بر می‌انگیزاند و اشتیاق شما را برای یادگیری شعله‌ور می‌کند.

مسئله‌ی حیاتی زندگی ما در اکثر مواقع این است که نمی‌دانیم فاصله‌ی ظریف میان رک و روراست بودن با بی‌محابا، بی‌پروا و حمله‌ور بودن چه‌طور و چه‌گونه است. بسیاری از مردم از ترسی اینکه باعث رنجش کسی نشوند، تمام صداقت لازمه‌ی زندگی اجتماعی و مراودات انسانی را کنار گذاشته و همه‌ی لحظه‌های زندگی‌شان را با اوهام و ابهام و حتی دروغ و دغل پیش می‌برند. درمقابل عده‌ای نیز چنان در ابراز احساسات و اظهار آن‌چه فکر می‌کنند، صریح و بی‌پرده‌اند که جز رنجش اطرافیانشان هیچ ارمغانی ندارند.

در این میان، چه‌طور باید رفتار کرد و چه‌گونه درعین پایبندی به حقیقت، می‌توانیم از رنجیده خاطری نزدیکانمان جلوگیری کنیم؟ کتاب «چگونه کلمات مناسب را کشف کنیم» یکی دیگر از مجموعه کتاب‌های مدرسه‌ی زندگی «آلن دوباتن» است که با واکاوی فاصله‌ی میان حقیقت‌گویی و رنجش خاطر اطرافیانمان، راه‌هایی را پیش رویمان می‌گذارد تا بتوانیم در بیان حقیقی شورمندی احساساتمان و آنچه فکر می‌کنیم، بدون افتادن در ورطه‌ی دورویی، تزویر و سکوت مضمحل‌کننده یا رک‌گویی بی‌پرده‌ی آزاردهنده، با بهترین لحن، کلمه‌ها و جمله‌هایی را انتخاب کرده و به‌کار ببریم که هم حقیقت هدفمان پایمال نشود و هم ما را از صدق و عطوفت لازمه‌ی زندگی اجتماعی دور نکند.

 کتاب سلطه‌ي مذكر: به‌طور خاص بر اساس یک مطالعه انسان‌شناختی از جامعه بربر در قبیله کابیلی است. بوردیو در سال ۱۹۹۰ نخستین بار مفهوم جامعه‌شناختی نظم جنسیتی را مطرح کرد و سال‌ها بعد در اثر حاضر آن را بازنویسی و تکمیل کرد. او در این اثر رویکرد جدیدی به نظریه‌پردازی و پژوهش دربارهٔ نابرابری جنسیتی دارد. بوردیو نابرابری جنسیتی را مصداق پارادوکس دوکسا می‌داند و برای توجیه کلیت ظاهری این تفاوت‌های جنسیتی، دانشمندان علوم اجتماعی را به شناخت سازوکارهای تاریخی تاریخ زدایی و جاودانه سازی تفاوت جنسی فرا می‌خواند. از نظر او، عاملان اجتماعی طی فرایندی دوگانه دیدگاه مذکر را در مردان و زنان نهادینه می‌کنند و مردان را سوژه و زنان را ابژه می‌سازند و سپس زنان را به اتخاذ سبک زنانه و مردان را به اتخاذ سبک مردانه سوق می‌دهند؛ درنتیجه، تفاوت‌های جنسیتی و تبعات آنها را طبیعی می‌سازند. به عبارت دیگر، نظم جنسیتی برساخته‌ای فرهنگی و دلبخواهانه است. سلطه مذکر به عنوان عادت‌واره ای درک می‌شود که به زنان و مردان نقش از پیش تعیین شده‌ای می‌دهد. سلطه مذکر تصویری از گذشته جوامع اروپایی معاصر است. بوردیو در این اثر درصدد نمایش ناخودآگاهی جمعی است، ناخودآگاهی که بر جلوه‌های مدرن و پیشامدرن نظم جنسیتی جوامع مدیترانه‌ای تأکید دارد. او، در ادامه، به بحث درباره جامعه معاصر اروپا و جامعه کابیلی در قبل از سرمایه‌داری می‌پردازد. او معتقد است که سلطه مذکر ریشه در ناخودآگاه جمعی ما دارد و هرگز نمی‌توان آن را دید. سلطه مذکر را، چنان‌که از آن انتظار می‌رود، به سختی می‌توان به چالش کشید. امروزه بیش از هر زمان دیگری حل و فصل و بررسی ساختارهای نمادین ناخودآگاه مردمحور مردان و زنانی شبیه به مردان و زنان جامعه کابیلی دشوار است.