دولت مدرن و بحران قانون (چالش قانون و شریعت در ایران معاصر)

هشام شرابی در کتاب پدر سالاری جدید، نظریه‌ای درباره تغییرات تحریف شده در جامعه عرب را بیان می‌کند. این کتاب را می‌توانید با ترجمه سید احمد موثقی بخوانید. کتاب پدر سالاری جدید، دربردارنده نظریه‌ای درباره تغییرات تحریف شده در جامعه عرب است. این کتاب نگاهی به وقایعی می‌اندازد که در دنیای عرب رخ می‌دهد و به نام پدر سالاری جدید شناخته می‌شود. این اثر حاصل سال‌ها تلاش، تحقیق و تدریس نویسنده در دانشگاه است و با رویکردی انتقادی ساختارهای اقتصادی و اجتماعی سنتی و مدرن جهان عرب را مورد بررسی قرار می‌دهد.

بخشی از کتاب پدر سالاری جدید

سرخوردگی‌ها و تحقیرها، خشم و نومیدی ناشی از این اوضاع، از سال ۱۹۴۸ م، و به ویژه از سال ۱۹۶۷ م، منجر به وارد آمدن ضربه روحی فلج کننده و فراگیری بر جهان عرب گردیده است. اکنون از خودگذشتگی (عملیات انتحاری با اتومبیل حامل بمب)، خشونت کور، فرار به خارج، یا مهاجرت در داخل، برای بسیاری از افراد راه خلاصی شده است. شدت بیزاری از خویش و کلْبی مسلکی، تنها با تعصبات قوم مدارانه و رویاهای بی پایه نسبت به شکوه و افتخار گذشته برابری می کند. علت این درماندگی گسترده، این تفرقه ناامیدکننده، این فروپاشی جهانی چیست؟ آیا علت اینها تنها صهیونیزم، استعمار، و امپریالیزم است؟ یا علت چیز دیگری است؛ چیزی در قلب جامعه؛ نوعی بیماری نامرئی که در حال خوردن و ساییدن مرکز است؟ مُفسران عرب متخصص موشکافی در وضعیت نهایی شده اند. اما برای بیرون ریختن تلخی و سرخوردگی کاری بیش از طغیان احساسات و بیان شفاهی آنها لازم است: ارائه چارچوبی تحلیلی که زمینه را برای تفسیری سامانمند فراهم سازد. نیاز به رویکردی نظری افزایش یافته، زیرا بحران عمیق‌تر و سرکش‌تر شده است. زمانی که اطلاعات روی هم انباشته می‌شود، تصویر کلی به طور فزاینده‌ای تیره و تار و ناسازگار می‌شود. اکنون ما به نقطه ای رسیده‌ایم که دیگر نمی‌توانیم به واسطه وجود درختان، جنگل را تشخیص دهیم. تلاش من در اینجا در جهت فراهم کردن چارچوبی است که در آن، واقعیت ها، وقایع، و جنبه های متنوع پدیده های اجتماعی و سیاسی سامانمند می شوند و معنی پیدا می کنند.

انسان مدرن و امروزی کسی است که به تازگی پا به عرصه‌ی حیات گذاشته است و به تبع آن مشکلاتش نیز جدید محسوب می‌شود و با ساختار گذشته نمی‌توان از چنین شخصی انتظار داشت زندگی خود را پیش ببرد و مشکلاتش را حل کند. با این اوصاف، کتاب «مشکلات روانی انسان مدرن» به موضوعاتی می‌پردازد که شاید به کلی متفاوت از تفکر گذشته باشد؛ چرا که انسانِ عصرِ حاضر با گذشتگان خود تفاوت بسیاری دارد و مانند انسان‌های بدوی فکر نمی‌کند. انسان مدرن نیازمند بالاترین سطح از خودآگاهی است و باید در این زمینه بسیار پرتوان و قدرتمند عمل کند. انسان امروزی، مشکلاتِ روانیِ خاصِ خود را دارد و پیچیدگیِ زندگیِ عصرِ حاضر، او را سخت به خود مشغول کرده است. بر این اساس، «کارل گوستاو یونگ» در کتاب «مشکلات روانی انسان مدرن» به کند و کاو در خصوص مشکلات روحی و روانیِ مردمانِ دنیای امروز می‌پردازد. این نویسنده، تنها کسی را به صورت کامل، امروزی می‌داند که آگاهیِ کامل، نسبت به هویت خود به عنوان یک موجود انسانی دارد و چنین فردی منزوی به شمار می‌آید و درک وی بسیار دشوار است. یونگ به دلیل همین دشواری، قضاوت درباره‌ی کتاب «مشکلات روانی انسان مدرن» را به تاریخ واگذار می‌کند.