دگرگونی

نویسنده این کتاب ارزشمند عضو فرهنگستان علوم جمهوری آذربایجان ، از معدود دانشمندانی است که به طور خاص به تاریخ امپراتوری ماد و تـأثیر آن بر کشورهای خاور نزدیک باستان پرداخته است . « پادشاهی ماد » اولین و بزرگ‌ترین کتاب پروفسور اقرار حبیب اوغلو علی‌یف به همراه کتاب « تاریخ ماد » اثر ایوان میخایلوویچ دیاکونوف ، هنوز از جامع‌ترین و معتبرترین منابع مرجع تاریخ ماد در جهان محسوب می‌شوند . این کتاب از یازده فصل تشکیل شده است : گفتاری پیرامون منابع تاریخ ماد ، وضعیت طبیعی و جغرافیایی ماد باستان ، ماد و فلات ایران در عصر پارینه‌سنگی ، مسئله زبان‌ها و خاستگاه این قوم ، ماد و فلات ایران در عصر مس و مفرغ ، اولین شواهد مکتوب درباره ماد و مادها ، آغاز دولت ماد ، تحکیم و گسترش دولت ماد ، مادها و هجوم اقوام کوچ‌نشین و . . . . نویسنده در این کتاب از تمامی منابع موجود در حال حاضر برای بررسی مسائل مورد نظر بهره جسته است و در فصول آخر به مطالعه تاریخ ماد و جنگ‌های استیلاطلبانه مادها پرداخته است. او پس از تعیین علل سقوط دولت ماد ، در واپسین فصل اثر خود ، فصل یازده ، به بررسی دلایل تشدید مبارزات طبقاتی در امپراتوری کوروش _ کمبوجیه می‌پردازد و می‌کوشد ویژگی‌های کودتای گئوماته و همچنین قیام ماد را که در پی قتل گئوماته روی داد ، مشخص سازد .

تاریخ اجتماعی خاورمیانه ، در مقایسه با دیگر شاخه‌های تاریخ‌نگاری ، حوزه‌ای است که هنوز جای زیادی برای کاوش دارد . تاریخ‌نگاری خاورمیانه ، همچون تاریخ‌نگاری اروپا ، تا پیش از قرن بیستم تحت سلطه تاریخ‌نگاری سیاسی ، سلسله‌ای و نسب‌شناسانه و روایت‌های زندگی و زمان نخبگان بود . اما با رشد چشمگیر و جهانی جامعه‌شناسی به عنوان موضوع دانشگاهی ، بخصوص در پنجاه سال اخیر ، بسیاری از مورخان به تدریج تاریخ اجتماعی جوامع خاورمیانه را رشته دانشگاهی مقبولی دانستند . در بررسی اجرای مدرن‌سازی در خاورمیانه به طور اعم و ترکیه و ایران به طور اخص با نقصان‌های بسیار جدی در روایات و تحلیل‌های تاریخی در مورد پذیرش و مقاومت در برابر تغییراتی مواجهیم که جوامع ایران و ترکیه در ٢٠٠ سال گذشته با آن روبرو بوده‌اند . گرچه مطالعه مدرن‌سازی در ترکیه و ایران موضوع پژوهش‌های دانشگاهی متعددی بوده است ، اما این پژوهش‌ها تنها اجرای مدرن‌سازی از بالا را برمی‌رسند ، یعنی اقداماتی را که نظام‌های سیاسی برای تغییر جوامع ، وضع قوانین و مقررات جدید و بنیان نهادن نهادهای اجتماعی و سیاسی جدید برمی‌گزینند . اما آنچه هنوز در این پژوهش‌ها غایب است این است که جامعه به این اصلاحات و تغییراتی که از بالاست چه واکنشی نشان داد . مدرن‌سازی طرحی جهانی بود که تقریباً به طور همزمان ، گرچه با سرعت‌های مختلف در مناطق ، وارد جهان ما شد . در حیطه سیاسی ، مدرن‌سازی با تولد جامعه مدنی و ظهور فردگرایی و خودمختاری فردی همگام بود . سازش و مقاومت در برابر مدرن‌سازی ، رابطه بین مرم عادی و دولت در ترکیه و ایران و واکنش جامعه به اصلاحات و تجدد آمرانه در این کشورها موضوعی است که مقالات مندرج در این کتاب به آنها پرداخته است . « تورج اتابکی » پیش از این کتاب‌های « تجدد آمرانه – جامعه و دولت در عصر رضا شاه » و « ایران و جنگ جهانی اول » را نوشته است .

آلبر کامو را بیشتر دوستداران ادبیات با دو کتاب معروف و ماندگارش یعنی «بیگانه» و «طاعون» می‌شناسند. هر چند او آثار ماندگار بسیاری دارد. این نویسنده فرانسوی یک بار هم جایزه ادبیات نوبل را از آن خود کرده است. این مجموعه از ٦ داستان کوتاه و مستقل تشکیل شده است که تا حدود زیادی از لحاظ خصوصیات روحی مشابه یکدیگرند .