دیوان محتشم کاشانی

کنشگران سیاسی در دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت در شیراز شامل روسای ایلات قشقایی و خمسه و خاندان های اداری- سیاسی پر نفوذ چون نمازی و حکنت بوده اند. علاوه بر آن دو خانواده دیر پای مذهبی یعنی خاندان محلاتی و فال اسیری در بسیج مردم و ایفای نقش سیاسی کوشا بودند. سید نور الدین الحسینی الهاشمی دیگر رهبر مذهبی است که در عرصه فعالیت سیاسی آن زمان نقش موثری داشته است.احزاب سیاسی و تشکل های صنفی و همچنین روزنامه نیز در سال های میانه اردیبهشت 133 تا کئدتای 28 مرداد 1332 در شیراز بسیار فعال ظاهر شدند.علاوه بر تشکل های صنفی و دو تشکل مطبوعاتی در کنار احزاب سراسری که شعب آنها در شیراز فعال بوده است به تلاش سیاسی مبادرت می ورزیدند.دو قطبی جدی در شیراز در این ایام شکل گرفته بود و منویات آنها را نشریاتی که تعداد آنها به عدد باور نکردنی 104 می رسیدبازتاب می دادند. ایمن در حالی است که شیراز آن زمان کمتر از ده درصد جمعیت کنونی یعنی 150000 نفر را شامل می شد و جز دانشکده پزشکی که دو سال از عمر ان می گذشت فاقد هر نوع موسسه آموزش عالی بود و فقط چهار چاپخانه در شهر بود.کتاب پیش رو به فعالیت های رقابت آمیز مجموعه های یاد شده در دوران حکومت دکتر مصدق می پردازد و نوع فعالیت موافقان و مخالفان آن دولت را در حوادث مهم منطقه و کشور از جمله کودتای 28 مرداد به تصویر می کشد مخالفانی که در میان آنها شخصیت های کشوری چون سردار فاخر حکمت به عنوان نماینده شیراز در مجلس شورای ملی در مقام ریاست مجلس دوره شانزدهم قرار داشته است.