راهنمای کهکشان برای اتواستاپ‌زن‌ها

در بخشی از کتاب فیلم کوتاهی درباره دیگران می‌خوانیم

بعد از فیلم کپی برابر اصل طرحی در ذهنم شکل گرفت؛ بنا به این ایده که یک بار دیگر به سراغ ژولیت بینوش و ویلیام شیمل بروم و آن‌ها را کنار هم قرار دهم. این طرح براساس شعری از لا فونتِن بود؛ همان منظومه‌ای که دارد از پرنده‌ای حرف می‌زند که پرنده‌ی دیگر از او جدا می‌شود و لانه را ترک می‌کند. آن پرنده نگران است بچه‌ها جفتش را با سنگ بزنند. بالاخره به لانه برمی‌گردد تا از جفتش مراقبت کند. این قصه‌ی قدیمی فرانسوی را به‌خصوص برای کار کردنِ دوباره با ویلیام، مردِ فیلمِ کپی برابر اصل، در نظر گرفتم. وقتی خواستم فیلم‌نامه را بنویسم، به نظرم رسید برای نوشتن این فیلم‌نامه همکاری با ژان‌کلود نتیجه‌ی لذت‌بخشی خواهد داشت. در این آداپتاسیونِ‌ ذهنِ ایرانی در ارتباط با یک داستان فرانسوی، نویسنده‌ای فرانسوی مثل کری‌یر می‌توانست برای بهتر شدن فیلم‌نامه کمک بسیار مؤثری باشد. با همه‌ی تفاوت‌ها در نحوه‌ی نوشتن فیلم‌نامه همکاری مفیدی را پیش‌بینی می‌کردم. در کافه‌ای نشستیم و حرف زدیم. ژان‌کلود گفت حالا همه‌چیز را کاملاً در ذهن دارم. بارِ دیگر که دیدمش، گفت: «نوشتمش؛ قصه‌ی خوبی هم از آب درآمده…» و دوستش داشت. متأسفانه حالا که در تهرانم قصه‌های دیگری ذهنم را برای ساختن اشغال کرده. فیلم بعدی را هم که قرار است در ژاپن بسازم، اما هنوز فکر می‌کنم این فرصت وجود دارد که بعد از آن با کری‌یر کار را به جایی برسانیم. آن جهان اخلاقی قرن‌نوزدهمی که در قصه‌ی لا فونتِن وجود دارد هنوز هم روح ما را به ارتعاش می‌آورد. من مطمئن نیستم؛ یعنی حافظه‌ام یاری نمی‌کند، ولی به نظرم اولین‌بار این داستان را در کتاب‌های درسی زمان دبستانم دیدم و هنوز امیدوارم من و ژان‌کلود به سراغش برویم.

معرفی کتاب چه بر سر وحشی سفید آمد؟

رمانی چندلایه و رازآلود! فرانسوا گارد در کتاب چه بر سر وحشی سفید آمد؟ با درهم آمیختن افسانه و واقعیت، داستان ملوان جوانی را به نمایش می‌گذارد که پس از ماجراهایی عجیب و باورنکردنی، هویت، نام و زبان خود را از یاد می‌برد. این اثر که برنده جایزه گنکور شده است، توانست روح تازه‌ای در ادبیات فرانسه بدمد.

درباره کتاب چه بر سر وحشی سفید آمد؟

رمان پیش رو از گم شدن و تک‌افتادگی انسانی می‌گوید. شخصیت اصلی داستان یک ملوان جوان اهل کشور فرانسه است که طی اتفاقی از کشتی خود در سواحل استرالیای میانه قرن نوزدهم جا می‌ماند و با بومیانی روبه‌رو می‌شود که برخلاف تصور رایج، به هیچ‌وجه مهربان نیستند، خشن‌، بی‌رحم و مرموزاند. او به تدریج زبان، نام و خودش را فراموش می‌کند! تا هفده سال بعد که او را پیدا می‌کنند. راز عجیبی در این میان وجود دارد که باعث شده است او چنین بیگانه و هویت‌باخته شود. رمان چه بر سر وحشی سفید آمد؟ (What Became of the White Savage) اثری حماسی جزیره‌ای محسوب می‌شود که داستانی بر مبنای واقعیت دارد. قصه جاشوی فرانسوی 13 ساله‌ای با نام نارسیس پلتیه که در سال 1857 در ساحل شمال شرقی استرالیا طی اتفاقی از گروهی که در آن است جدا می‌افتد و ... فرانسوا گارد این قصه را سوژه اولین رمان خود قرار می‌دهد تا در خلال آن، جوانب روانشناسانه ارتباطات انسانی و مسائل آن و دیدگاه‌های شناخته شده انسان‌شناسی و تمدن را به چالش بکشد. این کتاب تلفیقی از واقعیت و افسانه و بیشتر بازگوکننده تخیل فعال نویسنده است تا داستان واقعی نارسیس پلتیه. در این رمان نویسنده دورنمای تازه و جدیدی از مردم‌شناسی ارائه می‌دهد و باور دارد که انسان و محیط‌زیست باید از نو تعریف شوند. به عقیده نویسنده انسان‌های متمدن امروزی چندان بویی از معنای حقیقی تمدن نبرده‌اند. او می‌گوید زندگی در جنگل‌هایی که همچنان تازه و بکر و دست‌نخورده مانده‌اند، زیباتر، آرامش‌بخش‌تر و دلچسب‌تر از زندگی در جامعه‌ صنعتی دوران امپراطوری دوم فرانسه است. نویسنده‌ی رمان چه بر سر وحشی سفید آمد؟ قواعد دنیای مرسوم را زیر پا می‌گذارد و عقیده دارد هیچ چیز در ذات خود نقض‌ناشدنی نیست. ارتباط آدمی با دیگربودگی، تنهایی، هویت، بقا، ادغام و تمایز از مضامین دیگر این رمان به شمار می‌رود. فرانسوا گارد می‌گوید: «با وجود آنکه رمان من را با رمان رابینسون کروزوئه مورد مقایسه قرار می‌دهند، اما من گمان می‌کنم رمانم با کتاب دانیل دوفو شباهت کمی دارد و من بیشتر تأثیرگرفته از آثار ژول ورن، کلودلوی استروس در کتاب «گرمسیریان اندوه‌بار»، مارگریت یورسنار در کتاب تاریخی «خاطرات آدرین»، وژان پوتوکی در رمان تخیلی «دست‌نوشته پیداشده در ساراگس» بوده‌ام. سبک فرانسوا گارد را می‌توان کلاسیک و باشکوه و در عین حال روان و سیال دانست که با تحکمی هدف‌مند جدیت و سخت‌کوشی حرفه‌ای خود را به رخ می‌کشد. رمان وحشی سفید ساختاری نو و پرهیجان و ماجراجویانه دارد که این موضوع جذابیتش را دوچندان می‌کند. این رمان متأثر از نویسنده بزرگ ژان ژاک روسو و رمانی تاریخی و افسانه‌ای انسان‌مدار است. فرانسوا گارد (François Garde) نخستین رمانش را زمانی که 53 سال داشت، به رشته تحریر درآورد. از این اثر در جوامع ادبی استقبال فراوانی شد تا جایی که توانست جایزه گنکور برترین رمان سال 2012 و هفت جایزه معتبر ادبی دیگر را به دست آورد. در سال 2013 گارد دومین رمانش را با نام «به خاطر سه کرون» نوشت که رمان اول سال لقب گرفت. این دو کتاب، رمان‌هایی حادثه‌ای هستند که جایگاه نویسنده‌اش را تا مقام استاد مسلم این سبک ادبی بالا بردند. گارد موفق شد در این ژانر ادبی خلاقیت ایجاد و به همگان اثبات کند که رمان ماجرامحور برخلاف ادعاهای موجود، همچنان در کشور فرانسه زنده است.