روح گریان من

پای یک قتل در میان است؛ در شهرستانی که مهم‌ترین صنعتش یک کارخانه مرباسازی است و شهردار آن را می‌چرخاند. محبوب‌ترین فرد محل به‌شکل فجیعی به قتل رسیده و همه اهالی را به‌هم ریخته است. شهردار برای آنکه هرچه زودتر تکلیف این جنایت مشخص شود و جانی به سزای عملش برسد، درخواست کرده کارآگاه جوانی از مرکز بفرستند. کارآگاه قصه ما پرونده ساده‌ای پیش روی خود نمی‌بیند: مقتول نام خانوادگی ندارد، پدر و مادرش مُرده‌اند امّا کسی چیز زیادی از آن‌ها نمی‌داند و قیّم قانونی‌اش با او بدرفتاری می‌کرده. مردم چندان با کارآگاه همکاری نمی‌کنند. این وضعیت پلیس جوان را به این نتیجه می‌رساند که همه اهالی بالقوه می‌توانند مظنون این قتل نفرت‌انگیز باشند. اما در پایان راز این قتل با یک عکس فاش می‌شود و دنیای مأمور پلیس را برای همیشه زیر و رو می‌کند. شیطنت خاص نویسنده یک بار دیگر خواننده‌ را در پایان داستان شگفت‌زده کرده و به او نشان می‌دهد که عصر قصه‌گویی هیچ‌وقت به پایان نمی‌رسد. پوئرتُلاس پیش از این با مرتاضی که در جالباسی گیر کرده بود و ناپلئونی که یکهو زنده شد و به جنگ داعش رفت خواننده‌ها را شگفت‌زده کرده بود.

یک دختر جوان چینی به نام «چیائو شیائو تسوانگ» برای آموختن زبان انگلیسی به انگلستان می‌رود. او در آنجا برای ارتباط گرفتن با مردم دچار مشکلاتی می‌شود و با اینکه زبان انگلیسی را آموخته ولی نمی‌تواند به شکل صحیح جملات انگلیسی را تلفظ کند. «چیائو» در فرودگاه پکن با ترس و اضطراب در حالی که از آموخته‌های خود از زبان انگلیسی راضی و مطمئن نیست و به اصرار پدر و مادرش راهی این سفر شده سوار بر هواپیما می‌شود و شهر خود را به مقصد لندن ترک می‌کند. جملاتی که از قول «چیائو» در این کتاب بیان می‌شود نحوه تلفظ ناشیانه او را از زبان انگلیسی و نیز نارضایتی‌اش را از این وضعیت نشان می‌دهد: «همین طور که از چین دور شد. من از خود پرسید آخه چرا من به غرب رفت؟ چرا چون پدر مادرم خواست من باید انگلیسی خواند؟ من چرا باید مدرک از غرب گرفت؟ من ندانست به چه چیزی نیاز داشت. حتی گاهی برایم مهم نبود که من دانست به چه چیزهایی نیاز داشت. برای من مهم نبود اگر من انگلیسی بلد بود یا نه. مادرم تنها به زبان روستایی صحبت کرد. من چه جوری در کشور غریبه غربی زندگی کرد؟ من هیچوقت به غرب نبود. ... من دیگه از غرب چه دانست؟ من انگلیسی صحبت نکرد. من از آینده ترسید...» اما همه اینها ترس «چیائو» از آینده و غرب نیست! او در لندن با پسری بیگانه- به قول خودش- آشنا می‌شود و اتفاقات بعدی در این رمان جوری رقم می‌خورد که خواننده با موضوع‌های نو و بدیعی در آن آشنا می‌شود: «بعد از اولین هفته‌ای که با هم زندگی کردیم، گفتی تا حالا با هیچکس این قدر نزدیک نشده بودی. گفتی که همیشه دوست‌هایت برایت مهم‌تر از عشق بوده‌اند. این با تعبیر ما چینی‌ها از عشق خیلی متفاوت است.»

«شبانه‌های پدرم» رمانی است ایستاده در میانجای رمان‌های جدی و پرطرفدار. زبان در اثر ریزبافتی زیبا از واژگان است که طرفداران رمان‌های جدی را به خود جذب می‌کند و روایت، دوستداران رمان‌های پر طرفدار را. زبان اثر، زبانی است خاص که نویسنده در طول سال‌ها نوشتن به آن رسیده، بی‌تصنع، زیبا، جاندار، فخیم و شاعرانه که گاه خواننده فکر می‌کند، نکند داستان در اصل به قصد جلوۀ زبان نوشته شده باشد و روایت عرضه می‌شود تا عرصه‌ای بگشاید بر دلبری زبان! با این وجود روایت نیز آنجا که از عشق می‌گوید در ادبیات ما تازگی دارد که نداشته‌ایم یا کم داشته‌ایم در رمان‌هایمان چنین عشقی را آن هم پیرانه سر . زندگی عشق با یک نگاه، در واپسین روزهای قجری تا مانایی واقع‌گرایانه‌اش در دوران ما خوش به کاغذ نشسته آن هم زمانی که پیرانگی جوهر عشق را تراش و جلا می‌دهد. این سیال در شیشۀ عمر آدمی چهل سالی می‌ماند تا صافی شود. سفر، سفر عشق است از مجاز تا حقیقتی آن هم نه افلاطونی که حقیقتی به واقعیت قابل لمس. جمشید طاهری نویسنده‌ای است که پیش‌تر بیش از ١٠ رمان نگاشته، رمان‌هایی که از سال ٧٥ به چاپ‌های متعدد رسیده‌اند اما خودش به رضایت نرسیده است.