روشنفکری دینی و چالش های جدید

معرفی کتاب شعر زمان ما 7 سیاوش کسرایی شعر زمان ما نام عام کتاب هایی بود که آقای محمد حقوقی، به همّت انتشارات نگاه، هر فصل یکی از مجلدات آن را منتشر می کرد. شاعران بزرگ معاصر ایران که در این کتاب ها، شاخصه ها و چگونگی شعر آنان و به تقریب همه ی جوانب کار آنان را دربرگرفته بود، نیما، اخوان، شاملو، سپهری و فروغ فرخ زاد، بودند. مرگ تأثّرآور و نابهنگام آقای حقوقی، باعث توقف این مجموعه ها شد. شاید شش ماه پیش از این اتفاق غم انگیز بود که ایشان تلفنی از من خواست تا این کار را پی بگیرم. از آن جا که دکتر ایرج صف شکن از گفت وگوی نگارنده ی این واژگان با جناب حقوقی آگاهی داشت، این مطلب را با مدیریت انتشارات نگاه در میان نهادم و ایشان با توافقات و تفاهمات و تعهداتی که در قبال مجموعه های یاد شده دارند، پذیرفتند تا برای آشنایی بیشتر شاعران جوان و دانشجویان، شاعران دیگری که در ادبیات معاصر ایران تأثیر بلامنازعی داشته اند، مورد نقد و تحلیل و بررسی قرار گیرند. بر همین مبنا شاعرانی چون سیمین بهبهانی، نصرت رحمانی، نادرنادرپور، منوچهر آتشی، سیاوش کسرایی، سیدعلی صالحی و… که در پیوند با شاعران گروه اول بوده اند، در وهله ی اول در نقد و تحلیلی خطی و زمانی مورد بررسی قرار می گیرند. به معنی دیگر به جز چگونگی سرایش شعرها و زبان شعری، درون مایه، جهان بینی و تأثیرپذیری و تأثیرگذاری آنان، ساختار شعری وفضاهای ویژه و توانمندی های شاعرانه و ضعف های آنان، زمینه های سیاسی اجتماعی و تبیین و تشریح اشعار و دیدگاه شاعران و منتقدان و محققان در پایان کتاب مورد توجه قرار می گیرد. طبعا در نقد و بررسی آثار شاعران فوق الذکر، انتظار خواننده ی بیشینه خواه خلّاق آن است که نگارنده این سطور از نگره و نرم خود و نه کپی برداری از محقق قبلی، شاعر را در برابر دیدگان مخاطبان قرار دهد. بر همین مبنا، در این نوشتار، بازنمون های تصویری و بوطیقای هنجارین و وزن عروضی و موسیقی درونی شعر و سبک فرودین و میانه و فخیم و سنجه ها و سمفونی های رنگین کمانی و عقلانیت درونی و بیرونی و کرشمه سازی های هنرمندانه شاعر و همچنین کهن شیوگی، میانه میانی و مدرن گونگی شاعر هم در کانون نگاه نگارنده قرار گرفته است :بنابر همین مقدمات است که این کتاب ها به دو بخش تقسیم شده اند. . .

معرفی کتاب در وادی انقلاب. هم میهنان!بار دیگر رژیم ضد مردمی شاه، توطئه جنایت کارانه ای را علیه خلق ما تدارک دید و مزدوران سازمان امنیت در حالی که جمعیت کثیری مشغول دیدن فیلم گوزن ها بودند، با آتش زدن سینما رکس آبادان، این نقشه پلید را به اجرا درآوردند. هم زمان با اوج گیری مبارزات حق طلبانه مردم مبارز ایران، رژیم مزدور برای تفرقه افکنی در صفوف مبارزین و ایجاد بی اعتمادی نسبت به آنها به توطئه های متعددی دست زده است. چندی پیش شاه این کفتار پیر برای بدبین کردن توده ها نسبت به گروه های مبارز، نقشه کثیف حمله به زنان و دختران و اسید پاشیدن به آنها را توسط مزدورانش به اجرا درآورد و کوشید با چسباندن این عمل ضدانسانی به گروه های مذهبی مترقی، مردم ما را نسبت به آنها بدبین نماید که با افشاگری وسیع و به موقع نیروهای انقلابی نقشه های پلید این دیکتاتور خون آشام عقیم ماند. شاه دیکتاتور و رژیم وطن فروشش در طول مبارزات اخیر مردم زحمتکش ما برای تفرقه افکندن، ایجاد بدبینی و عدم اعتماد نسبت به مبارزین و ایجاد ترس و وحشت در مخالفین به وحشیانه ترین و ضد انسانی ترین نیرنگ ها دست زده اند. یک روز نویسندگان و هنرمندان مترقی بوسیله اوباشان سازمان امنیت در کوچه و خیابان مورد ضرب و شتم قرار می گیرند، روز دیگر کاراته کاران و چماق به دستان رژیم در لباس کارگر به جمع مخالفین در کاروانسرا یورش می برند. یک روز با پخش شایعات دروغین بهانه ای برای پلیسی کردن شهر و کنترل حرکات توده ها درست می کنند، روز دیگر با بمب گذاری در منزل مخالفین سعی در ترساندن آنها می نمایند. یک روز دانشجویان میهن پرست در کوه مورد حمله عده ای ناشناس (در اصل مزدوران سازمان امنیت) هلی کوپتر سوار قرار می گیرند و بالاخره امروز شاهد فجیع ترین و پلیدترین توطئه این دیو سیرت خون آشام می باشیم، یعنی شاهد قتل عام وحشیانه بیش از 400 تن از مردم بی گناه آبادان، آری این جانی خون آشام برای ادعای هوس های شیطانی خود و برای حفظ منابع خود و اربابان خارجیش دست به هر جنایتی می زند. او نه تنها از کشتار وحشیانه عزیزان مردم ترسی ندارد بلکه از این کار لذت هم می برد. . .

معرفی کتاب اسم شب سیاهکل فصل های اولیه کتاب به شرح اوضاع اجتماعی سال های بعد از کودتا تا فعالیت های جبهه ی ملی دوم و ماجراهای خرداد ۴۲ می‌پردازد. فصل های بعدی کتاب، درباره زمینه های شکل گیری جنبش مسلحانه در ایران است. فصل آخر و درخشان‌ترین بخش کتاب، اوج مبارزه دستگاه امنیتی شاه با چریک های آینده برای تولد و یا نابودی زود هنگام این جنبش را نشان می‌دهد.همگام با روایت انوش صالحی درمی‌یابیم که شکل‌گیری این جنبش حاصل تصمیم چند نفر نبوده است و مانند یک موج، کسانی که دغدغه مبارزه علیه استبداد و دیکتاتوری را داشته‌اند و گروه گروه به مارکسیسم گرایش پیدا می‌کردند، را در بر گرفته است. اسم شب، سیاهکل توانسته تصویر روشن و جامعی را از شرایطی که به شکل‌گیری جنبش مسلحانه در ایران منجر شد، نشان دهد.کتاب زمینه‌های این گرایش را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد در شرایطی که گروه‌های سیاسی یک به یک به دست ساواک از بین می‌رفتند و در پی متلاشی شدن این گروه‌ها، ناامیدی به جان فعالان سیاسی افتاده بود، چطور ایده‌ مبارزه‌ مسلحانه به مثابه پاسخی به شرایط خفقان و دیکتاتوری، با توجه به زمینه‌های بین‌الملی آن و به مثابه راه حلی برای حضور در عرصه‌ سیاست در بین این افراد مطرح شده است.