ریشه چهارگان اصل دلیل کافی

آتروپاتن نام یونانی یک پادشاهی است که اواخر قرن چهارم (پس از میلاد) در آذربایجان و کردستان ایران و بخشی از جمهوری آذربایجان کنونی ایجاد شد و بیش از سیصد سال به حیات خود ادامه داد. آتروپاتن کشوری غنی و قدرتمند بود که در آن کشاورزی، دامپروری و تجارت رونق فراوان داشت و شهرنشینی در شهرهای آباد آن توسعه یافته بود. آتروپاتن استقلال خود را نه تنها در تمام دوران استیلای مقدونیان در شرق، بلکه در دوران سلوکیان نیز حفظ کرد. پادشاهان حکومت آتروپاتن در جنگ با همسایگان خود هم فاتح و هم مغلوب بودند ولی در برابر متجاوزان اجنبی با تمام قدرت ایستادگی می‌کردند. آنان ضمن ارتباط با کشورهای دور و نزدیک از طریق وصلت با شاهزادگان یونانی مقدونی، پارتی، سریانی و ارمنی با آنها روابط خویشاوندی برقرار می‌ساختند. پادشاهان آتروپاتن در روم و مصر نیز از احترام برخوردار بودند. تأثیر آتروپاتن و ساکنانش بر همسایگانشان بسیار قابل توجه بوده است. دوره موجودیت آتروپاتن مرحلۀ مهمی در تاریخ آذربایجان محسوب می‌شود.

با آغاز قرن نوزدهم و پیشرفت‌های حاصل شده در تمامی حوزه‌های فعالیت انسان ، دنیای قدیم به مکانی جدید بدل شد . اختراعات جدید روش زندگی را به سرعت تغییر داد و اکتشافات علمی نیز نگرش انسان را به خود دگرگون ساخت . با وقوع جنگ جهانی اول سراسر جهان را جنگ فرا گرفت و به کارگیری اندیشه‌هایی نظیر کمونیسم و ناسیونالیسم نشان داد که کشورها می‌توانند بسیار فراتر از مرزهای خود بر جهان تأثیر بگذارند . آبراهام لینکلن یکی از رؤسای جمهور آمریکا بود که آخرین اصلاحات را در پرونده‌ای که می‌رفت به سندی تاریخی تبدیل شود تکمیل کرد . او « اعلامیه آزادی بردگان » را آماده کرد تا آن را به تمام دنیا اعلام نماید . او برای رسیدن به اهدافش آماده بود که با تمام قدرت مبارزه کند . پس از آن ، تاریخ از این مرد به عنوان یک آزادیبخش بزرگ یاد خواهد کرد . مردی که بردگان را آزاد کرد . دشوارترین تصمیمی که وی تا آن زمان با آن روبرو شده بود ، همان تصمیمی بود که می‌بایست درباره بردگی اتخاذ می‌کرد . هر چند سیاهپوست‌ها در ایالات شمالی آزاد بودند ولی آنها را با سفیدپوستان برابر نمی‌دانستند . اکثر ایالات آمریکا قوانینی داشتند که کارهای مجاز و غیرمجاز آمریکایی‌های سیاهپوست را تعیین می‌کرد . جنوبی‌ها موافق برده‌داری و شمالی‌ها مخالف آن بودند و « آبراهام » یکی از بی‌شمار اهالی شمال بود که مخالف برده‌داری بود . کتاب جالب و خواندنی « آبراهام لینکلن » یکی دیگر از مجلد‌های مجموعه شخصیت‌های تأثیرگذار تاریخ معاصر است که در ١١٢ صفحه راهی بازار نشر شده است .