سه روایت از زندگی (۷)

برگزیده‌ی نوزدهمین دوره‌ی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران   فرهنگ معاصر عربی ـ فارسی بر اساس کتابی تدوین شده است که هنوز هم مشهورترین فرهنگ عربی-انگلیسی میان غربیان است. دانشمند آلمانی، هانس ور، سال‌ها پیش از جنگ جهانی دوم بر آن شد که لغت‌نامه‌ای بر اساس زبان فصیح رایج در جهان عرب گرد آورد. وی از سال ۱۹۴۶ بر اساس آثار طه حسین، محمدحسین هیکل، توفیق‌الحکیم، محمود تیمور، منفلوطی، جبران خلیل جبران، امین‌الریاحی و نیز مجلات، روزنامه‌ها، سالنامه‌ها، راهنماها، کتاب‌های درسی مصر و برخی از کشورهای دیگر به گردآوری فرهنگی عربی-آلمانی پرداخت و سرانجام در سال ۱۹۵۲ توانست نخستین چاپ آن را منتشر کند. هانس ور در ۱۹۵۹ براساس آثار عبدالسلام عُجَیلی، میخائیل نُعَیمه، کرم مَلحَم کرم و نیز مطبوعات و کتاب‌های درسی جدید، ویراست تازه‌ای از فرهنگ خود انتشار داد. توجه خاص مجامع علمی امریکا به این فرهنگ، مؤلف را بر آن داشت که با همکاری میلتون کوان در پی ترجمهٔ آن به انگلیسی نیز برآید. سرانجام با کمک برخی از مؤسسات علمی و حتی شرکت‌های عربی-آمریکایی، تحریر انگلیسی کتاب در سال ۱۹۶۱ منتشر شد. در برگردان این قاموس به فارسی کوشش شده است در چارچوب عالمانه‌ای که مؤلف به‌دست داده، معادل‌هایی مقبول در فارسی معاصر انتخاب شود، و به‌دلیل این‌که در دهه‌های اخیر انبوهی اصطلاح و کلمهٔ تازه در زبان عربی پدید آمده‌است، برآن بوده‌ایم به یاری فرهنگ‌های تازه عربی-انگلیسی، فرانسه، فارسی کاستی‌های آن جبران شود؛ این افزوده‌ها به حدود ۵۰۰۰ واژه و اصطلاح بالغ می‌شود.