شبانه ها در غياب احمد شاملو

معرفی کتاب سقوط فرشتگان

گشت‌وگذار در تعلیقی هنرمندانه میان سنت و مدرنیته که با خواندن کتاب سقوط فرشتگان اثر تریسی شوالیه آن را تجربه خواهید کرد... نویسنده در این کتاب ماجرای دو خانواده‌ی انگلیسی را روایت می‌کند که در دوران مرگ ملکه ویکتوریا روزگار می‌گذرانند. آن‌ها به‌خوبی دو نماد برای جامعه‌ی سنتی و مدرن انگستان قرن بیستم هستند. این کتاب در زمره‌ی پرفروش‌ترین آثار نیویورک تایمز قرار دارد.

درباره‌ی کتاب سقوط فرشتگان

انگلستان در گذار از جامعه سنتی به مدرن، در سال‌های ابتدایی قرن بیستم، دوران عجیب و پرچالشی را از سر می‌گذراند. دورانی که با مرگ ملکه ویکتوریا آغاز می‌شود و می‌توان تکه‌پاره‌هایی پراکنده از مدرنیته را در زندگی آدمیان آن دوره مشاهده کرد. تریسی شوالیه (Tracy Chevalier) در کتاب سقوط فرشتگان (Falling Angels) تصویری روشن، هنرمندانه و واضح از آن دوران ترسیم می‌کند و به‌خوبی این بخش از تاریخ انگلستان را پیش چشمتان به تصویر می‌کشد. قصه با تقابل دو خانواده شروع می‌شود. خانواده‌ی اول، متشکل از زنی اهل مطالعه و متجدد به‌نام کیتی کوهلمن و مردی ثروتمند به‌نام ریچارد است. زن و مردی که ازدواج آن‌ها نشأت‌گرفته از عشق بوده، اما حالا، پس از گذشت مدت‌ها از زندگی مشترکشان و درحالی‌که به‌تازگی صاحب فرزند شده‌اند، کیتی هیچ تعلق خاطری را نسبت به همسرش احساس نمی‌کند. او که در میان خانواده‌ی شوهرش با حس عدم تعلق‌خاطر و غریبگی درگیر شده، در انتظار تغییر و تحوّلی در زندگی‌اش است. تا اینکه روزی در قبرستان، با خانواده‌ی واترهاوس آشنا می‌شود. واترهاوس‌ها خانواده‌ی دیگری هستند که در کتاب سقوط فرشتگان به قلبم تریسی شوالیه و با وسواس و جزئیات خلق شده‌اند. نویسنده داستان خود را از زبان چندین راوی بیان می‌کند و سیر داستانی‌اش را پیش می‌راند. با خواندن این رمان جذاب، می‌توانید تقابل میان سنت و مدرنیته را در فرهنگ انگلستان درک کنید؛ تقابلی که با مرگ ملکه ویکتوریا و بازخوردهای متفاوت اجتماعی در میان مردم آن دوران اتفاق می‌افتد و رخدادهای گوناگونی را به‌وجود می‌آورد. کتاب سقوط فرشتگان با ترجمه‌ی روان نینا فراهانی و به‌ همت نشر چشمه روانه‌ی بازار چاپ و نشر شده است که همه‌ی علاقه‌مندان به داستان و رمان‌های تاریخی و اجتماعی از خواندن آن لذت خواهند برد.

سلمان امین، دست‌کم در داستان‌هایی که از او خوانده‌ایم، عاشق کوچه‌وخیابان است. آن هم نه کوچه‌ها و خیابان‌هایی که معمولا سر‌و‌کله‌شان در داستان‌های فارسی پیدا می‌شود. یک‌راست می‌رود سراغ محله‌هایی که خیلی از نویسنده‌ها کاری به کارشان ندارند و معلوم است هیچ محله‌ای بدون آدم نیست. داستان‌های سلمان امین داستان همین آدم‌هاست. آدم‌هایی که چیز زیادی درباره‌شان نمی‌دانیم. انجمن نکبت‌زده‌ها از آن رمان‌هایی است که می‌شود آن را در رده‌ی رمان‌های اجتماعی جای داد. رمانی که بخش اعظم آن در خیابان‌های تهران و یک پمپ‌بنزین می‌گذرد. رمان از جایی شروع می‌شود که مشکلی در زندگی یک سرباز بخت‌برگشته به اسم قاسم پیدا می‌شود و این سرباز هر چه می‌کند نمی‌تواند از فرمانده‌اش سرهنگ غفور مرخصی بگیرد و این تازه شروع مکافات و ماجرایی است که نمی‌شود به‌سادگی از دستش خلاص شد. انجمن نکبت‌زده‌ها یک شخصیت اصلی دارد، اما از آن‌جا که بقیه‌ی شخصیت‌ها هم ماجراهای خودشان را دارند، ماجراهای‌شان سر راه ماجراهای شخصیت اصلی قرار می‌گیرد و ماجرای تازه‌ای را پدید می‌آورند. تهران این رمان شهری است با همه‌ی مشخصاتی که خیلی وقت‌ها ترجیح می‌دهیم نبینیم‌شان. شهری که خوبی و بدی‌اش با هم ترکیب شده و سوا کردن‌شان اصلا آسان نیست و مهم‌تر از همه این‌که قرار نیست شهر را به عنوان چیزی جدا از مردم این شهر ببینیم. شهر اگر زنده است به خاطر مردمی است که صبح تا شب دنبال این هستند که زندگی‌شان را ادامه بدهند.

از نخستين سده‌هاي پس از ميلاد، نويسندگان و دانشمندان در سرزمين‌هاي مختلف و به زبان‌هاي گوناگون کتاب‌هايي را در شرح جهانگيري و کارهايي که اسکندر کرد نوشتند و اين‌گونه کتاب‌ها در زبان فارسي «اسکندرنامه» ناميده شد. کتاب حاضر کهن‌ترين اسکندرنامة منثور به زبان فارسي است که گمان مي‌رود در قرن ششم يا هفتم يا هشتم هجري نوشته شده است. اديبان و محققان ايراني از جمله مرحوم ملک‌الشعراي بهار و شادروان دکتر ذبيح‌الله صفا به کهنگي زبان فارسي در اين کتاب ــ که نسخة خطّي آن متعلّق به مرحوم استاد سعيد نفيسي بوده است ــ تأکيد کرده‌اند. اسکندرنامة نسخة مرحوم نفيسي گذشته از رواني و شيوايي و فخامت زبان آن و اهمّيتي که در بررسي تاريخ زبان فارسي دارد، از لحاظ مطالب و افسانه‌هايي هم که دربارة اسکندر بيان داشته است، بسيار حايز اهمّيت است و يکي از شاهکارهاي دلپذير ادب فارسي محسوب مي‌شود. اين کتاب نخستين‌بار در 1343 ش. به تصحيح استاد ايرج افشار و به توسط بنگاه ترجمه و نشر کتاب منتشر شد و سال‌ها بود که نسخه‌هاي آن ناياب بود. اينک با حروفچيني ديگر و برخي ملاحظات تازة استاد افشار و پيوست‌هايي که بر کتاب افزوده‌اند جزو مجموعة متن‌هاي پيشينة داستاني به توسط نشرچشمه تقديم خوانندگان مي‌شود.