شریفجان شریفجان

جنگ‌هاي صليبي و تاريخ‌‎شان اهميتي چنان براي فهم و تحليل وضعيت معاصر ما دارند که بازخواني و کندوکاو آن‌‎ها از هر منظري مي‌تواند دريچه‌اي گشوده کند و روشنگر بسياري از نقطه‌هاي تاريک هرآنچه بر ما گذشته و خواهد گذشت، باشد. مسئله‌ي آغاز جنگ‌هاي صليبي با نامه‌ي پر سوزوگداز امپراطور کنستانتين يا همان کنستانتينوپل به پاپ اوربان دوم و درخواست اعلام فتوي به مسيحيان عالم که بيايند و سرزمين‌هاي مقدس را از دست مسلمانان و يهوديان کافر پس بگيرند، يکي از نکته‌هاي مهمي‌ست که کمتر به آن پرداخته شده است. و البته رفتار مزورانه و زيرکانه‌ي همين جناب کنستانتين در استقبال از ارتش صليبيون که خود را از همه‌جا بي‌خبر نشان مي‌داد و شايد به دليل همين رفتار هم نقش پر رنگ‌اش کم‌رنگ جلوه داده شده است! جنگ‌ اول صليبي نقطه‌ي آغاز چند سده خون‌ريزي و خون‌بازي و ويراني و دهشت است که حتي اگر جاري شدن خون هم‌چون نهر آب در اورشليم را نيز افسانه بدانيم، باز هم چيزي از آن قساوت‌هاي عظيم کم نمي‌کند. کتاب «جنگ صليبي اول: فراخوان از شرق» رجوعي‌ست به نقطه‌ي سرآغاز، به اينکه چه شد که آن همه خون و جنون پا گرفت و قرن‌ها هرکسي از هر کوي و برزني از پادشاهان و شواليه‌ها تا مردم کوچه و بازار براي پس گرفتن مقدس‌ترين جغرافياي شوم تاريخ که فقط 52 بار لشکرهاي مختلف به آن لشکرکشي کرده‌اند، به‌پا خواستند و جان‌ها ستاندند و وحشست‌ها آفريدند. کتاب جنگ صليبي اول پيتر فرانکوپن دست روي لحظه‌هاي آغازين وقايعي گذاشته که به فهم و تحليل لحظه‌هاي اکنون ما مدد مي‌دهد؛ مسلمانان و يهوديان تا قبل از آغاز به کار آژانس يهود، در تمام طول تاريخ در دفاع از سرزمين‌هايشان عليه انسان سفيدپوست غربي با هم متحد بوده‌اند!

تاريخ فشرده‌ي اتحاد شوروي شيلا فيتس‌پاتريک از هر کتاب محققانه‌ي ديگري به معجزه نزديک‌تر شده است. براي خواننده‌ي عادي علاقه‌مند به فهم روشني از تاريخ اتحاد شوروي نوشته شده، ولي در عين حال تحليل مجمل و متوازني از ده‌ها سال مطالعات شوروي‌شناسي به دست مي‌دهد. مروري فوق‌العاده خواندني بر کل تاريخ اتحاد شوروي از 1917 تا 1991 است، پر از روايات شنيدني و جزئيات ملموس اما همچنين مطابق با بالاترين معيارهاي علمي. از هيجانات سياسي افراطي پرهيز دارد و از عقلانيت اخلاقي فطري سرشار است.» اسلاووي ژيژک «فيتس‌پاتريک به نظر ناممکني را ممکن مي‌کند و کل تاريخ اتحاد شوروي (و حتي اندکي از دنباله‌اش) را در يک نشست نقل مي‌کند. اين روايت روشن و گيرا از تاريخ شوروي، بي‌نهايت خواندني، عجيب فشرده، و فوق‌العاده موشکافانه است.» آلکسيس پِري، نويسنده‌ي جنگ از درون: خاطرات محاصره‌ي لنين‌گراد «فيتس‌پاتريک پيشروترين نويسنده‌ي تاريخ اتحاد شوروي در همه‌ي جهان است. او با قلم شيوا و تدوين استادانه‌اي خروارها اطلاعات عالي را در متني کاملا ًهمه‌فهم خلاصه مي‌کند.» چوئي چاترجي، نويسنده‌ي روسيه در تاريخ جهان: رويکردي فراملّي شيلا فيتس‌پاتريک استاد بازنشسته‌ي افتخاري تاريخ روسيه در دانشگاه شيکاگو، استاد افتخاري دانشگاه سيدني، و استاد دانشکده‌ي علوم اجتماعي و انساني دانشگاه کاتوليک استرالياست.