شصت سال صبوری و شکوری (جلد پنجم) دفتر اول

معرفی کتاب انقلاب مشروطیت ایران نوشته ی ادوارد براون: انقلاب مشروطیت ایران از جمله آثار مشهوری است که ادوارد براون ایران شناس معروف انگلیسی نگاشته است . این اثر به دلایل متعدد از همان اولین سال های چاپ و نشر ، با اقبال علاقمندان به مطالعات مشروطه ایران مواجه شد و مدت ها مرجع برخی از محققان داخلی و خارجی در مطالعه و پژوهش در موضوع مذکور بود. ادوارد براون به دلیل سال ها توقف در ایران و پیوندهای بسیار نزدیک با بسیاری از شخصیت ها و محافل داخلی، اطلاعات وسیعی از جامعه ایران ، مناسبات درونی ساخت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی سرزمین ما داشت و چون مورد اعتماد مقامات وزارت خارجه انگلستان و نیز برخی از شخصیت های موثر در حوادث سیاسی آن زمان نضیر تقی زاده ، علامه قزوینی و ... بود طبعا می توانست اطلاعات وسیعی را در باب رخداد های نهضت مشروطیت و مسائل ایران در آن ایام به دست آورد . انقلاب مشروطیت ایران متنی است که تقربیا همزمان با انقلاب مشروطیت شکل گرفته و بهمین دلیل در شمار آثار دست اول در مطالعات مربوط به نهضت مشروطیت است . در باب ارزش و اهمیت تحقیقی این کتاب کافی است خاطر نشان سازیم که در حال حاضر و پس از قریب به هفتاد سال پس از تالیف این اثر هنوز هم بسیاری از پژوهش های عرصه مطالعات ایران به داده های این کتاب استناد جسته و آن را در طلیعه منابع پژوهشی خود می آورند با عنایت به همین معنا گمان ما این است که عرضه ترجمه کامل این اثر می تواند برای محققان و نویسندگان و علاقمندان پارسی مفید و راه گشا باشد.

معرفی کتاب شیخیه و بابیه در ایران اعتقاد به موعود عدالت گستر جهانی، یکی از باورهای اساسی کلیه ادیان الهی بوده است، به طوری که در کتاب های آسمانی زبور، اوستا، تورات، انجیل و قرآن به ظهور منجی آخر زمان بشارت داده شده است. متأسفانه این باور حیات بخش، همواره از دیرباز مورد طمع شیّادان، بدکیشان و دشمنان اسلام بوده است و تا کنون تعداد زیادی از دغل بازان، با ادعای مهدی بودن و یا ارتباط با آن حضرت، موجب گمراهی و تباهی دین و ایمان عده بسیاری دیگر شده اند. محمدمهدی سنوسی، غلام احمد قادیانی، شیخ احمد احسایی، سید کاظم رشتی، سید علی محمد باب و میرزا حسینعلی نوری نمونه های بارز این گونه شیّادان و فریبکاران هستند. در باب فرقه های برساخته با پوشش دینی، کار پژوهشی چندانی انجام نگرفته است. شیخیه و بابیه در نتیجه تحولات اجتماعی و سیاسی که از دوران صفویه در ایران پدید آمد با اندیشه های بدعت گذاری های دینی پدید آمدند و بالاخره سر از آبشخور قدرت های استعماری برآوردند. مهدی نورمحمدی با صرف چند سال کار پژوهشی و سرکشی به متون متعدد تاریخی، توانسته اثری جامع دراین باره بپردازد که می تواند به منزله ی دری برای راهگشایی بر پژوهش های بیشتر در این زمینه باشد.