راوی توله‌های تلخ ساکن جایی به اسم برزخ‌آباد در جنوب ایران است. او وقایع مربوط به مقاطع مختلف زندگی‌اش را از کودکی تا جوانی‌ شرح می‌دهد. پزشکان راوی را که حالا پیر و سالخورده شده جواب کرده‌اند و همۀ خانواده حتی نوه‌ها با این مسئله کنار آمده‌اند. بنابراین او به جای شام خوردن ترجیح می‌دهد بخوابد. سرش هنوز روی بالش نرفته که خوابی از کودکی‌اش می‌بیند که در آن به دنبال پیدا کردن آشنایی در محله‌شان درِ خانه‌ها را یکی پس از دیگری می‌کوبد. در ادامه راوی خاطراتی از دوستانش، مندل، فلو و اسی، را به یاد می‌آورد. و خیالپردازی‌هایش زیر پتو و گشت و گذار و مواجهه‌اش با هم‌محله‌‌هایش در برزخ‌آباد را شرح می‌دهد. توله‌های تلخ سومین اثر قباد آذرآیین پس از فوران و هجوم آفتاب است که در انتشارات ققنوس منتشر شده.

نگارنده در گزارش "هفتخان رستم "کوشیده است تا این داستان را بر بنیاد متن اصلی در شاهنامه، به زبانی نزدیک به زبان فردوسی و با نثری به نسبت ساده برای مخاطبان عمدتا جوانان بنگارد .در پیش‌گفتار کتاب تصریح شده است" :خواندن داستان "لشکرکشی کاووس به مازندران "فرصتی است برای آشنایی با شهریاری سبکسر و بی‌پروا به همه چیز و همه کس و بی اعتنا به مصلحت آدمیان و رهنمود پهلوانان و خردمندان فرمان ایزدی .مطالعه داستان هفتخان رستم نیز مجالی است برای شناختن پهلوانی جسور و دریا دل و نام جوی که هر دشواری و خطری را در راه رهایی ایران و ایرانیان پذیرا می‌شود .این داستان، صحنه‌های نمونه‌واری از رزم‌ها و نبردهای سهمگین "ایران "و "انیران " را در روزگار باستان روزگاری که در پرده اسطوره و افسانه پوشیده است و دست تاریخ به دامان آن نمی‌رسد در برابر چشم خواننده به نمایش درآورد .

ده داستان کوتاه که مجموعه « شهر یک نفره» را پدید آوده‌اند، جزو اولین کارهای «مرجان بصیری» هستند. این داستان‌ها در موضوعات مختلف و با فضاهایی متنوع نگاشته شده است . در داستان «نادیا»، فضایی رئال را پیش رو داریم که در آن نویسنده به چالش‌های میان دو شخصیت راوی و دوستش نادیا می‌پردازد. در داستان «آن‌ها» با داستانی در ژانر گروتسک رو به رو می‌شویم. داستانی در فضایی به ظاهر سرد و ناآشنا که افرادی سرگشته و بی‌گناه را به ما می‌شناساند. داستان کوتاه «نارنجی» امیدها، یأس‌ها و عشق زن و شوهری را پیش روی ما قرار می‌دهد که بدون یکدیگر موجوداتی ضعیف، تنها و ناقص هستند. داستان «اژدها» قصه تنهایی دختر راوی داستان است. قصه پرواز فکر تا جایی که خیال خود را به ما می‌باوراند. داستان «چند ثانیه بعد»، خواننده را از فضای شاد، شلوغ و پرهیاهو، به گوشه‌ای دنج، خلوت و بی‌صدا می‌کشاند، تا همانند راوی داستان تنها چند ثانیه به چرایی‌های پنهان پیرامونش فکر کند. آخرین داستان (شهر یک نفره) برایمان می‌گوید که چگونه جرقه‌ای کوچک، می‌تواند دنیای ذهنی و زندگی فردی را زیر و رو کند و او را به امتحان راه‌های نرفته سوق دهد. مجموعه داستان «شهر یک نفره»، کتابی قصه‌گوست. بصیری در این کتاب تلاش کرده طیف رنگارنگ احساسات انسانی را در میان کلمات و در دل داستان به صورتی پنهان بیان کند و مجالی برای ادامه یافتن خط سیر داستان در ذهن خواننده ایجاد کند. داستان‌های کتاب «شهر یک نفره»، اتاق‌هایی غریب و دربسته‌اند، که با ورود به آن، هر بار با انسان‌هایی متفاوت از شخصیت‌های داستان قبلی، آشنا می‌شویم. با آن‌ها حرف می‌زنیم و حرف‌هاشان را می‌شنویم، و هنگامی که از اتاق، از شهر کوچک‌شان بیرون می‌آییم، گویی دیگر تنها نیستیم.