صادق هدایت (از افسانه تا واقعیت)

معرفی کتاب تبریز مه آلود “تبریز مه آلود” اثری است به قلم “محمدسعید اردوبادی” که داستانی عاشقانه و شورانگیز را از درگاه وقایع تاریخی تبریز در عصر مشروطه بیان می کند. “محمدسعید اردوبادی”، کتاب “تبریز مه آلود” را در اصل به زبان ترکی آذربایجانی با نام “دومانلی تبریز” به رشته ی تحریر در آورد اما “رحیم رییس نیا” این اثر را به زبان فارسی بازگردانی نمود. ”تبریز مه آلود” در بحبوحه ی جنگ های تبریز در برابر قوای استبداد شروع می شود. قسمت ابتدایی اثر، بیشتر تلفیقی از مبارزات منطقه ای را با عشق و عاشقی شخصیت ها به تصویر می کشد. مرد جوانی به نام “ابوالحسن بیک” در سفری که از مرز جلفا به تبریز داشت، “نینا” را که یک دختر جوان روس است از چنگال اراذل و اوباش نجات می دهد. تا زمان رسیدن به تبریز، بین “ابوالحسن” و “نینا” عشق سوزانی در می گیرد اما دست سرنوشت “ابوالحسن” را درگیر رویدادهای انقلاب می کند و “نینا” هم از طرف کنسولگری روس، مامور جاسوسی و فراهم ساختن اطلاعات برای انقلابیون قفقاز می شود. در ادامه ی اثر “تبریز مه آلود”، نفوذ روس ها در آذربایجان بیشتر می شود و “ابوالحسن” ناچار به ترک تبریز می گردد. او باز هم مشغول فعالیت های انقلابی است که این بار با دختری به نام “هانا” آشنا می شود و این بار او را که از اتباع آمریکایی است، از دست قزاق ها می رهاند. دیری نمی پاید که “هانا” وارد کنسولگری آمریکا می شود و چون به “ابوالحسن” علاقه دارد، رازها و اخبار کنسولگری را به او اطلاع می دهد. این ماجراهای عشقی جذاب میان “ابوالحسن”، “نینا” و “هانا” در کنار یکی از رویدادهای تاریخی و انقلابی مهم آذربایجان، سبب شده تا “تبریز مه آلود” به یک کتاب خواندنی تبدیل شود و “محمدسعید اردوبادی” برای خلق این اثر ماندگار مورد تحسین قرار بگیرد. .

پدیده‌هایی‌ که‌ در این‌ کتاب‌ بررسی‌ می‌شوند، از زمان‌های‌ بسیار دور شناخته‌ شده‌ بوده‌اند، آنچه‌ امروزه‌ «مانیتیسم‌»، «هیپنوتیسم‌»، «تلقین‌»، «تله‌پاتی‌» و... می‌نامیم‌. در گذشته‌های‌ دور، بخش‌ تجربی‌ علم‌ اسرارآمیزی‌ را در هند، کلده‌ و مصر تشکیل‌ می‌داد که‌ به‌ اعضای‌ طبقه‌ ممتاز جامعه‌ اختصاص‌ داشت‌، کسانی‌ چون‌ کاهنان‌، دولتمردان‌، و طبیبان‌ که‌ در این‌ زمینه‌ کار آزموده‌ بودند راز تواناییشان‌ را نسل‌ به‌ نسل‌ منتقل‌ کردند. «پل‌ ژاگو» که‌ برای‌ خواننده‌ فارسی‌ زبان‌ چندان‌ غریب‌ نیست‌، این‌ مجلد را به‌ ٥ کتاب‌ تقسیم‌ کرده‌ است‌. کتاب‌ اول‌: بررسی‌ مختصر چهار عنصر تأثیرگذاری‌ و نفوذ (شخصی‌) کتاب‌ دوم‌: دوره‌ عملی‌ دستیابی‌ به‌ پدیده‌های‌ رایج‌ مانیتیسم‌ و هیپنوتیزم‌، کتاب‌ سوم‌: پدیده‌های‌ فراروانی‌ استثنایی‌. کتاب‌ چهارم‌: واسطه‌گری‌ و کتاب‌ پنجم‌ شامل‌ کاربرد مانیتیسم‌، تلقین‌ و تأثیر روانی‌ در درمان‌ بیماری‌ها.