صور خيال در شعر فارسي

کتاب جهان‌بيني علمي آگاهي انسان نسبت به امور و حوادث جهان به ميزان پيشرفت علميِ اوست. گرچه در مباني علوم، حتي در رياضيات، مشكلاتي هست كه تاكنون مرتفع نشده است، با اين همه، ميزان قضاوت و پيش‌بيني انسان در رويدادهاي جهان، قوانين شناخته‌شده‌اي است كه بر اصل عليت مستقر است... هرچه اطلاع انسان نسبت به پديده‌هاي جهان گسترده شود، وسعت نظر او در پيش‌بيني‌هايش فراخ‌تر مي‌شود. بي‌شك دانش بر روي كره‌ي زمين دانشي انساني است، چه انسان با ديد و دريافت خود جهان را مي‌شناسد... برتراند راسل در اين كتاب به توضيح و تحليل اين امر مي‌پردازد و طرح جهان را آن‌گونه كه انسان تصوير مي‌كند (كه از آن گاهي به جهان‌بيني و گاهي به طرح علمي جهان ياد مي‌شود) مورد بررسي قرار مي‌دهد. در اين راستا، او نخست ماهيت و قلمروِ معرفت علمي را مورد بررسي قرار مي‌دهد، سپس از قدرت روزافزون عمل و تصرف در طبيعت كه از تكنيك علمي نتيجه مي‌شود سخن مي‌گويد، و آن‌گاه به بررسي تحولات اجتماع و نهادهاي سنتي مي‌پردازد.

کتاب تاريخ‌نگاري و عكاسي (جستارهايي پيرامون عكس به‌مثابه سندي تاريخي): آن‌چه عكاسى را بيش از ديگر محصولات فرهنگ ديدارى به تاريخ‌‏نگارى نزديک مى ‏كند، پيوندِ نمايه‌‏اىِ عكس با واقعيت است؛ پيوندى كه از همان دهه‌‏هاى نخست پيدايش عكاسى مهم‌ترين امتياز عكس بر ديگر دست‌‏ساخت‏‌هاى ديدارىِ انسان تا آن هنگام ــ نقاشى، گراوور و ... ــ به شمار مى‏‌آمد. از اين قرار، عكس به‏‌مثابه رونوشت و نسخه‏‌اى اصيل و مكانيكى از هستى اجتماعى و تاريخى، مى‏‌توانست منبعى مستقيم و موثق براى دست‏يابى به بسيارى از واقعيت‌‏ها و ازجمله واقعيت‌‏هاى گذشـته باشد، واقعيت‏‌هايى كه از دستـرس و دايـره‌‏ى امكانات و توانايى‌‏هاى گفتمان نوشتارى و مشتقات آن به دور بود. اين مسئله اكنون در تاريخ نظريه‌‏ى عكاسى به مسئله‏‌اى كلاسيک بدل شده است؛ به اين معنا كه به‌‏رغم كهنگى، قدمت و فراوانى متونى كه درباره‌‏ى عكاسى نوشته شده، هنوز هم موضوع اصلىِ گمانه‌‏زنى‌‏هاى نظرى در اين زمينه است. مقاله‌‏هايى كه در اين مجموعه گردآوري و ترجمه شده‏‌اند مي‌کوشند پرتوهايى بر اين مسئله بيفكنند.