قواعد درست‌اندیشی در سرتاسر زندگی، فکر و روابط ما انسان‌ها جاری است، اما با به کار بستن منطق می‌توان سریع‌تر و دقیق‌تر به اهدافی رسید که سهم عمده آن‌ها را فکر و اندیشه تشکیل داده است. اگر افکارمان را بدون آن‌که خودمان آن‌ها را ساخته باشیم، از منبعی بگیریم که به صحت و سقم آن اطمینان نداریم و آن منبع را مبنایی برای زندگی خود و اطرافیانمان در نظر بگیریم، بدون امکان نقد و اصلاح آن، در دام تعصب گرفتار خواهیم شد. علم منطق عهده‌دار سنجش اندیشه و جلوگیری از بروز خطاست، از این رو این علم ابزاری شناخته می‌شود که در هر جا و هر زمینه‌ای که اندیشه بشری به کار گرفته شود کاربرد خواهد داشت. بدین سبب بود که محمد حسینی‌نژاد عبارت «شاقول اندیشه» را به عنوان توصیفی برای منطق در این کتاب به کار گرفته است.

در فلسفه در ابتدای امر به همه چیز شک می‌کنند. این شک یکی از خصوصیات منحصر به فرد فلسفه است که باعث تمایز فلسفه از دیگر حوزه‌ها می‌شود. هرکس چیزهایی می‌داند. اما دانش به معنای دقیق کلمه چیست؟ چرا برخی باورها و اعتقادات، دانش به حساب نمی‌آیند؟ چرا برخی از منابع اقتصادی منابع موثق دانش به شمار می‌آیند؟ آیا اصلاً منبع موثقی وجود دارد؟ با اینکه می‌دانیم دانش عادی و هر روزه چیست، اما در کمال تعجب پاسخ این پرسش‌ها واضح نیست. حداقل دو هزار سال است که فلاسفه به این پرسش‌ها می‌اندیشند و درباره پاسخ‌های احتمالی بحث و تبادل نظر می‌کنند.در کتاب حاضر پرسش‌هایی مطرح شده که فلاسفه پاسخ‌های متفاوتی به آنها داده‌اند. هر چند ممکن است برخی از خوانندگان که با این حوزه آشنایی کافی ندارند در میان پاسخ‌های گوناگون در پی پاسخی باشند که مؤلف درصدد قبولانه نه آن به خواننده است. ولی بد نیست بدانیم در این کتاب تمام تلاشش را کرده تا دیدگاه‌های خود را پنهان کند، شما هم نمی‌توانید فکرش را بخوانید و تلاش کردن هم نتیجه‌ای ندارد. بهترین پاسخ به این کتاب سعی خواننده برای ارزیابی تمام شرایط است و این خود خواننده است که باید در نهایت برای یافتن جواب پرسش‌هایش پا را فراتر بگذارد و در کتاب‌های فلسفی دیگر به دنبال افکار عمیق‌تر فلاسفه بگردد. در فلسفه برای مطالعه دانش، نام رسمی معرفت شناسی به کار برده می‌شود. واژه «معرفت شناسانه» به معنای وابسته به مطالعه دانش است.