قلبم را در دشت لیلی به خاک بسپار

گزیده‌ای از متن کتاب

فصل اول: طالع شوم

آب‌های تیره و متعفن ساحل رودخانه را به یاد دارم که رنگشان به بادمجان‌های سیاه و گندیده‌ای می‌مانست که صبح همان روز در راه مدرسه دیدیم و به آنها خیره شدیم. از روی پل لاک استریت عبور کردیم و به طرف پیاده‌رو کناری پل گام برداشتیم. درست زیر پایمان رودخانه جوشان و خروشان که در روزهای آفتابی به رنگ لاجوردی و در روزهای ابری به رنگ خاکستری براق جلوه می‌کرد غرش‌کنان جریان داشت و به‌نظر می‌رسید آب‌های کناری ساحل رودخانه تغییررنگ داده‌اند و به بنفش تیره می‌زنند و بویی همچون بوی روغن سوخته اتومبیل از آنها به مشام می‌رسید. این آب‌های متلاطم و خروشان و کف‌آلود گویی جان داشتند و چونان مارهای عظیم‌الجثه اژدهاگونه درهم می‌پیچیدند و به پیش می‌تاختند، مارهایی که هیچ تمایلی به تماشایشان نداشتید ولی درعین‌حال مجبور بودید نگاهشان کنید.

رمان «مادرم دوبار گریست»، یکی از مهم‌ترین آثار ابراهیم یونسی است که برای بار نخست در سال 1377 منتشر شد. این رمان، روایتی واقع‌گرایانه از زندگی یک پسر نوجوان کرد است. در این اثر همراه با زندگی و سیر تحول پسر جوان – شیرویه – نگاهی انتقادی به مسائل اجتماعی در فرهنگ ایران شده است. شیرویه فرزند روستا است، روستایی مرزی در حوالی کردستان. پدرش رشیدخان از بزرگان روستا و مادرش گلزار، زنی بزرگ‌منش است. روستا تحت‌نظر پاسگاه مرزی اداره می‌شود و درجه‌داران پاسگاه با چراغ‌سبز رشیدخان هرازچندگاهی به غارت مال و جان و نوامیس روستا دست می‌زنند. شیرویه و مادرش با این رفتار رشیدخان مخالف‌اند و در کشاکش داستان در نهایت منجر به اعدام رشیدخان می‌شوند. پس از مرگ پدر، روزگار مهاجرت و خانه‌به‌دوشی شیرویه و مادرش شروع می‌شود و رمان مسائل اصلی‌اش را پی‌ریزی می‌کند. مسئله‌ی اصلی رمان «مادرم دوباره گریست»، مواجه با جهان بیگانه و امر بیگانه است. اینکه من یا ما که هستیم و بیگانگان چه کسانی هستند. تقابل قومیت‌های مختلف که در یک قرن اخیر بسیار بر شدتش افزوده‌شده است، مسائل مهمی هستند که در زمانه‌ی این روایت از مهم‌ترین مسائل بوده است. شیرویه در شهری جدید با مردمی جدید روبه‌رو می‌شود که حتی با گویش متفاوتی صحبت می‌کنند؛ ولی علی‌رغم دانسته‌هایش این مواجه اصلا ترسناک و عذاب‌آور نیست، بلکه موجب خوشایند این نوجوان و مادرش می‌شود. حتی در ادامه وقتی شیرویه باز به روستایش باز می‌گردد، دیگر حس تعلق خاطر و امنیتی قبلی را ندارد. داستان به‌خوبی با تحول شخصیت شیرویه پیش می‌رود و در یک چرخش جالب در پایان داستان، یک حسن‌ ختام جالب را پیش‌روی مخاطب قرار می‌دهد. ابراهیم یونسی که خود اصالت کرد دارد و مدتی هم جزو مقامات دولتی کردستان بوده با اشراف به موضوعات شهر و دیار خود و خلق روایتی ساختارمند، رمان رئالیستی جالبی خلق کرده که نیم‌نگاهی به موضوعات اجتماعی نیز دارد. یونسی یکی از اولین کسانی است که به آموزش داستان‌نویسی در ایران پرداخت و یکی از اولین کتاب‌ها در این زمینه را منتشر کرد. .

معرفی کتاب رهایی بشر. فریبرز رئیس دانا از جان‌های عزیز و مبارکی بود که در زمانه‌ی منحوس پاندومی کرونا ازدست شد. نویسنده‌ی ادیب و اقتصاددان و نظریه‌پردازی که بی‌وقفه در راه آزادی، عدالت، برابری و آگاهی می‌کوشید، می‌نوشت، سخنرانی می‌کرد و درس می‌داد. این متفکر مارکسیست چنان آزادی و عزت انسان و به خاصه طبقه‌های فرودست را با تمام وجودش می‌خواست که لحظه‌ای دست از مبارزه از طریق آگاهی‌بخشی دست برنداشت. کتاب «رهایی بشر: عدالت، آزادی و دولت» یکی از همان‌ تلاش‌های سترگ و به ثمر نشسته‌ی او بر محور همین آگاهی‌بخشی است که پس از درگذشتش به صورت کامل منتشر شده است. رئیس‌دانا این کتاب را در جهت به‌هم ریختن همه‌ی آن روایت‌های دشمنان آزادی، همان نئولیبرال‌های داخلی و خارجی نوشته که همواره با اهرم‌های رسانه‌ای عظیم‌شان هرچه دروغ خواسته‌اند به خورد همگان داده‌اند و سوسیالیسم را دشمن آزادی و دموکراسی معرفی کرده‌اند. رهایی بشر با طرح و برنامه‌ای جامع و نظام‌مند، با زبانی شیوا و همه‌فهم، پله‌پله مخاطب را با خودش پیش می‌برد و ضمن نشان دادن همه‌ی دروغ‌های تاریخی بندگان سرمایه‌داری، دستاوردهای سوسیالیسم را در هر فرمی که تاکنون وجود داشته پیش رو می‌گذارد. رهایی بشر رساله‌ای عظیم است که همه‌ی ما به آن نیاز داشتیم، برای فهم جای‌گاه‌مان در تاریخ، هرآنچه امروز هستیم و چشم‌اندازی که پس‌از‌این باید ببینیم و در پی تحققش باشیم. . . .