لذات فلسفه

معرفی کتاب مجموعه آثار شاملو – دفتر سوم آن چه در این مجموعه آمده، قطعات پراکنده یی ست که در طول سالیان دراز و در فرصت های مختلف به فارسی برگردانده شده است. آن گاه که سخن از یک دوره ی سی ساله ی کار مطبوعاتی پیش می آید، جوان کتابخوان امروزی که صفحات هنر و اندیشه ی مطبوعات کنونی را حتا به عنوان یک «حداقل» هم نمی پذیرد، به هیچ روی نمی تواند وضع مطبوعات را در سال های آغاز آن دوره در نظر آورد. در واقع، سی سال پیش از تاریخ این یادداشت به وجود آوردن یک نشریه ی ملی کاری به تمام معنا «ناممکن» بود. این چنین نشریه یی یا می بایست متکی به گروهی خواننده ی علاقه مند باشد تا بتواند با تعادل هزینه و درآمدش، انتشار یابد؛ که چنین «خواننده گانی» وجود نداشت. یا می بایست به سرمایه یی متکی باشد و از زیان مالی نهراسد تا به تدریج بتواند خواننده گانی برای خود دست و پا کند؛ که چنین سرمایه یی در اختیار نبود. به عبارت دیگر: آن را که شور و هدف بود وسیله نبود و آن را که وسیله بود غم فرهنگ و هنر نبود. مسأله ی دیگر این بود که ما جوانان آن روز تجربه یی هم در کار خود نداشتیم؛ که آن را که تجربه یی داشت، سرمایه ها و سیاست ها پیشاپیش به بذل مال خریده بودند. گمنامانی بودیم که سرمایه و پشتیبان مان تلاش خودمان بود. به جایی راه مان نمی دادند و حرف مان را نمی شنیدند یا به ریشخندمان می گرفتند. پس راه چاره منحصر به فرد بود: نخست به وجود آوردن نشریه یی و پس از آن گرد آوردن خواننده گانی. اما نکته این بود که عرضه ی شعر و ادبیات انقلابی ما تنها در نشریه یی امکان داشت که پیشاپیش در جامعه گروهی خواننده بر خود گرد آورده باشد.

"مترو" کتابی است که توسط رمان نویس ژاپنی "هاروکی موراکامی" در مورد حمله ی تروریستی با گاز سارین که در سال 1995 در "مترو" توکیو انجام شده است ،نوشته شده است. این کتاب از یک سری مصاحبه با افرادی که تحت تأثیر این حملات قرار گرفته اند ، تشکیل شده و همچنین شامل مصاحبه با اعضای" آوم "، فرقه ی مذهبی مسئول حملات است. "هاروکی موراکامی" امیدوار بود که از طریق این مصاحبه ها ، بتواند بخشی از تاثیرات این حملات را، که رسانه های مهم ژاپن نادیده گرفته اند ، بیان کند و بر تاثیر گذاری این واقعه بر شهروندان معمولی تاکید کند. این مصاحبه ها تقریبا یک سال به طول انجامیده و از ژانویه 1996 شروع شده و در دسامبر همان سال به پایان می رسد و بسیاری از جنبه های جذاب روانشناسانه ی جامعه ی ژاپن را برجسته می کند.او در می یابد که کار، برای بیشتر مصاحبه شوندگان، اولویت بالا و یا اصلی را دارد و همچنین جداسازی ، فردگرایی و عدم ارتباط نیز ، از مضامین قدرتمندی بودند که در بسیاری از مصاحبه ها رایج بود. بسیاری از مصاحبه شوندگان ابراز سرخوردگی از ماتریالیسم در جامعه ژاپن و رسانه ها را کردند و همچنین به ناکارآمدی سیستم واکنش اضطراری در برخورد با حمله اشاره کردند. این کتاب همچنین شامل مقاله ی شخصی "هاروکی موراکامی" در مورد این حملات است. وی در مقاله ی "کابوس کور: ما ژاپنی ها به کجا می رویم؟" ، از عدم موفقیت ژاپنی ها در عبرت گرفتن از این حملات انتقاد می کند و اعتقاد دارد که ژاپنی ها ترجیح می دهند به جای تحلیل علل واقعی و جلوگیری از وقوع حوادث مشابه در آینده ،حمله ی تروریستی را به عنوان یک عمل افراطی توسط گروهی از دیوانگان بدانند.

کتاب راسل قدم اول در این کتاب مصور، شرح مختصری از زندگانی، عقاید، اندیشه های فلسفی و آثار برتراند راسل فیلسوف انگلیسی در قالب تصاویر و به زبان ساده فراهم آمده است. به تصریح کتاب: برتراند راسل متفکر بزرگ و مبارزی بود که به خاطر عقایدش زندانی شد. وی فلسفه ی غرب را برای همیشه تغییر داد. او شکاکی عمیق بود که هیچ چیز را مسلم فرض نمی کرد و تمام طول زندگی اعتراض کرد. اعتراض به قتل عام بی رحمانه ی جنگ جهانی اول، اعتراض به همه ی زشتی های همه ی انواع دیکتاتوری های تام گرا و اعتراض به سلاح های هسته ای که از نظر او نهایتا همه ی ما را نابود خواهند کرد. راسل با مسائل دشواری هم چون چگونگی کارکرد ذهن، شیوه ی تجربه کردن جهان پیرامون، ذات واقعی معنای کلمات و جملات، دست و پنجه نرم کرد و از این طریق ابزارهای علمی و فلسفی ارزشمندی برای ما به ارمغان آورد. اما تلاش او برای جست وجوی حقیقت فقط به فرمول های خشک منطق، محدود نماند و فعالیت های اجتماعی او در دفاع از حق رای زنان، صلح، حقوق مردم جهان سوم و انتقاد شدید او از حکومت های تام گرا، بخش جدایی ناپذیر فعالیت علمی و فلسفی وی برای کشف حقیقت به شمار می آیند".