ماجراهای تقریبا عجیب پایا، نجات درخت میدان (البته اگر بشود بهش گفت نجات)

مجموعه داستان «بازگشت چورب» حاوی ده داستان کوتاه به قلم ولادیمیر ناباکوف، نویسنده‌ی نامدار روس است که توسط آبتین گلکار به فارسی برگردانده شده. داستان‌های این اثر از مجموعه‌های گوناگون این نویسنده گزینش شده‌و هر کدام از آن‌ها نشان‌دهنده‌ی روحیات و نگرش خاص او هستند. با وجود شباهت‌ها و تفاوت‌هایی که میان داستان‌های کتاب حاضر وجود دارد، ولادیمیر ناباکوف در این روایات کوتاه با ضربه‌ای غیرمنتظره و بی‌رحمانه خواننده را گیج و مدهوش می‌کند و همین ویژگی مشترک سبب شده تا تمام داستان‌های کتاب بازگشت چورب حال و هوای واحدی داشته باشند. ناباکوف در داستان «از ما بهتران» نگاه غم‌بار و پرحسرتی به زادگاهش روسیه دارد که به جهت انقلاب 1917 آن را نابود شده می‌بیند. نگاه اندوه‌بار او در بسیاری از آثارش دیده می‌شود. مضمونی که در داستان «از ما بهتران» به کار رفته است در داستان‌های «تصادف و تیغ» و «در اعلام خبر» با زندگی روس‌های مهاجر در اروپا تلفیق می‌شود. «رنجش» و «بادرنجبویه» عنوان دو داستان از کتاب حاضر هستند که قهرمان واحدی دارند؛ پسربچه‌ای به شدت حساس و درونگرا که نمی‌تواند با اطرافیانش به درستی ارتباط برقرار کند. بدون شک می‌توان گفت شخصیت این پسربچه شباهت بسیاری به کودکیِ خود نویسنده دارد. «بازگشت چورب» و «کوتوله‌ی سیب‌زمینی» دیگر داستان‌های این مجموعه هستند که مجدد ما را با قهرمانانی مواجه می‌کند که در غرق در جهان خود هستند و هر ارتباط با دنیای بیرون برای آن‌ها ضربه‌ی روانی سختی به دنبال دارد. «برایتن‌اشترِتِر پائولینو» بیشتر از آنکه داستانی کوتاه باشد، جستاری محسوب می‌شود که با توصیفاتی شاعرانه و ادبی به ورزش مشت‌زنی می‌پردازد، به همین خاطر این داستان متفاوت‌ترین اثر کتاب است.

معرفی کتاب زمین نرم

کتاب زمین نرم، مجموعه‌ای از ده داستان کوتاه اثر نویسنده‌ی جوان، آیین نوروزی است که زندگی اجتماعی، انسان معاصر و دغدغه‌های او را به تصویر می‌کشد. این کتاب برش‌هایی از زندگی‌های روزمره، موقعیت‌هایی ابزورد و آدم‌هایی پیش پاافتاده را روایت می‌کند و تلاش دارد با لحنی طنز مشکلات جدید عصر مدرن را به ‌نقد بکشد.

درباره‌ی کتاب زمین نرم

در چند دهه‌ی اخیر، سبک زندگی مردم شهرنشین بسیار تغییر کرده. در این میان پیشرفت فناوری نقش عمده‌ای داشته و کمک کرده سرعت تحولات بیشتر شود. دغدغه‌های جدیدی که مردم با آن دست‌به‌گریبان هستند، نسبت به دهه‌های پیش خیلی عوض شده، از عمل‌های زیبایی و تناسب اندام گرفته تا ثبت‌نام لاتاری و تور کشورهای خارجی. سبک زندگی نو و تبعات آن دست‌مایه‌ی داستان‌های زیادی بوده و به سبک‌های مختلفی روایت‌شده. کتاب زمین نرم نوشته‌ی آیین نوروزی، از همین دست داستان‌هاست: مجموعه‌ای متشکل از ده داستان کوتاه که درون‌مایه‌ی اصلی آن‌ها مشکلات جدیدی است که احتمالاً همه به نحوی تجربه‌اش کرده‌اند. یکی از محورهای اصلی داستان تکنولوژی و وسایل ارتباط جمعی است و همانطور که زندگی اکثر مردم را تحت‌تأثیر خود قرار داده، در این قصه‌ها هم نقش مؤثری را ایفا می‌کند. آیین نوروزی در داستان‌های کتاب زمین نرم به سراغ موقعیت‌های بسیاری ویژه‌ای نرفته و سعی کرده موضوعات معمولی و ساده را انتخاب و برشی از زندگی روزمره‌شان را روایت کند. او با زبانی طنز قصه‌ی آدم‌های میان‌مایه و تنهای امروزی را می‌گوید که در شرایط خسته‌کننده، غم‌انگیز و پوی گیر افتاده‌اند. نمونه‌ی این موقعیت‌ها، داستان تور مالدیو، پنج شب و شش روز است. در این قصه زوجی برای ماه‌عسل و تفریح به مالدیو می‌روند اما تمام پنج شب و شش روز را صرف جروبحث در مورد عکس‌هایی می‌کنند که می‌خواهند در شبکه‌های اجتماعی‌شان بگذارند. در کتاب این نوع موقعیت‌های مضحک و پوچ بارها اتفاق می‌افتد. نویسنده سادگی را نه فقط در محتوای داستان‌ها که در نوع روایت و ساختار و پایان‌بندی هم رعایت می‌کند. تلاش او این است که خواننده در پس پشت اتفاقات پیش‌پاافتاده، به موضوعات مهمی پی ببرد و دید دیگری نسبت به زندگی‌اش پیدا کند.

در بخشی از کتاب مرگ ایوان ایلیچ می‌خوانیم

زندگى را در خانه‌ى جدید شروع کردند و وقتى خوب مستقر شدند و به جاى جدید خو گرفتند، چنان‌که معمولاً چنین است، دیدند که فقط یک اتاق کم دارند و نیز درآمدشان، گرچه فوق‌العاده زیاد شده بود، اگر اندکى فقط پانصد روبل بیشتر مى‌بود دیگر نقصى در زندگى‌شان نمى‌ماند. در آغاز کار که هنوز خوب مستقر نشده بودند و چیزهایى مانده بود که بخرند یا سفارش دهند، و این یا آن مبل را جابه‌جا، یا فلان و بهمان را باهم جور کنند، احساس بسیار خوشایندى داشتند. گرچه اختلاف‌نظرهایى میان زن و شوهر باقى بود ولى هر دو به قدرى خشنود بودند و کارهاى کردنى به قدرى زیاد بود که بى‌جدال زیاد باهم کنار مى‌آمدند. وقتى دیگر کارى باقى نماند که کرده شود زندگى اندکى رنگ ملال گرفت و احساس کمبود آشکار شد. اما رفته‌رفته آشنایى‌هایى پیدا مى‌شد و عادت‌هایى پدید مى‌آمد و زندگى‌شان هر طور بود پر مى‌شد. ایوان ایلیچ صبح را در دادگاه مى‌گذرانید و براى ناهار به خانه مى‌آمد و ابتدا از این روال رضایت داشت و شادکام بود، هر چند که زندگى از اندکى دل‌آزارى خالى نبود، که تازه آن هم سرچشمه‌اش همین خانه بود. (کوچک‌ترین لکه روى سفره یا پارچه‌ى دیوارپوش، یا بریدن ریسمان پرده و از این نوع سخت به خشمش مى‌آورد. به قدرى براى آراستن خانه رنج برده بود که اندکى ضایع شدن صورت ظاهر آن برایش سخت دردناک بود.) اما به‌طور کلى زندگى‌اش طورى مى‌گذشت که به عقیده‌ى او بایسته بود، یعنى باآسودگى و لذت و باآبرومندى. ساعت نه از خواب برمى‌خاست، قهوه‌اش را مى‌نوشید و روزنامه‌اش را مى‌خواند، بعد اونیفورم قضاوت به تن مى‌کرد و به دادگاه مى‌رفت و آن‌جا طوق اسب عصارى آماده بود و فورا بر گردنش مى‌افتاد.