ماجراهای علمی 10 … جهان در نقشه ها

معرفی کتاب زندگی و هنر پیکاسو احتمالا درباره هیچ هنرمندی در زمان حیاتش، به اندازه پابلو پیکاسو، مقاله، کتاب، رساله، تفسیر، نقد و یادداشتی نوشته نشده است. شاید هیچ هنرمندی با این همه رسانه هنری متنوع و گوناگون، به اندازه پیکاسو کار نکرده است. او از نقاشی رنگ روغن تا طراحی، مجسمه‌سازی، گرافیک، سرامیک و همچنین استفاده از ابزارهایی مانند گواش، پاستل و مداد رنگی برای آثار خود استفاده کرده است. علاوه بر این، او توانسته است لیتوگرافی، چوبکاری، ساخت پیکره‌هایی از گچ و چوب، مجسمه‌های برنزی و ترکیب بندی از کاغذ، پارچه و چسب را به خوبی به اجرا درآورد. همچنین، او توانسته است ساختواره‌هایی از آهن و مفتول، چوب یا ورقه‌های فلزی، عکس‌ها و طرح‌هایی برای لباس‌ها، پرده‌های پیش و پس صحنه تئاتر و باله، و همچنین نوشتن شعر و نمایشنامه ارائه دهد. سبک نقاشی پیکاسو، که به عنوان نقاشی نقشه‌برداری یا کوبیسم شناخته می‌شود، یکی از برجسته‌ترین و معروف‌ترین سبک‌های هنری قرن بیستم است. پیکاسو در این سبک، به طراحی اشیا و اشکال سه بعدی با استفاده از مجموعه‌ای از خطوط، سطوح و رنگ‌ها می‌پردازد. در نقاشی نقشه‌برداری، پیکاسو از روشی استفاده می‌کند که اشکال و اشیا را به شکل هندسی و هندسه‌گونه تجزیه می‌کند. این سبک بازنمایی هنری بر اساس رویکرد کوبیسم، که از اواخر دهه ۱۹۰۰ تا اوایل دهه ۱۹۱۰ رایج بود، ظهور کرد. پیکاسو در آثار خود از هندسه، چند رویه، و تجزیه و تحلیل اشکال استفاده می‌کند تا به نمایش رساندن اشیا و اشکال در زوایای مختلف بپردازد. در سبک نقاشی نقشه‌برداری، پیکاسو به استفاده از رنگ‌های شدید و قاطع نیز مشهور است. او از رنگ‌ها برای بیان احساسات و ارائه ابعاد عمیق‌تر در تصویر استفاده می‌کند. این سبک به شیوه‌ای بی‌رحمانه و پرانرژی توانست در هنر جدید تأثیر بسزایی داشته باشد و پیشگام بسیاری از جنبش‌های هنری بعدی نظیر سررئالیسم و اکسپرسیونیسم باشد.

معرفی کتاب تاریخ عالم آرای عباسی 2 جلدی “تاریخ عالم آرای عباسی” به قلم “اسکندر بیگ ترکمان” اثری است که علاوه بر شرح وقایع تاریخی همسایگان ایران مانند عثمانی‌ها، گرجی‌ها، تیموریان و ترک‌ها و ترکمن‌های ماوراء‌النهر، اطلاعات مفید و قابل توجهی را پیرامون نحوه‌ی برخورد با نهادهای اداری، نظامی، اقتصادی و مذهبی زمان خود ارائه می‌دهد. “اسکندر بیگ ترکمان” در این کتاب همچنین از عالمان، ادیبان، دانشمندان، شاعران، سران لشکر، سیاستمداران و هنرمندان نام برده است و شرایط ایران در آن زمان و نیز آگاهی از وضعیت اقوام و طوایف ساکن در آن بر اهمیت این اثر افزوده است. علاوه بر این، از کلمات و عبارات متعددی در این اثر استفاده شده که دیگر مورد استفاده نیستند یا کاملا رها شده‌اند، اما برای آنانی که می‌خواهند دایره‌ی لغات خود را گسترش دهند یا مطالعه واژگانی داشته باشند، بسیار مفید است. صرف نظر از فضایل فوق الذکر “تاریخ عالم آرای عباسی” به قلم “اسکندر بیگ ترکمان”، تلاشی ستودنی و البته هولناک است که شرح کشتار، اعدامها و جنایات یکی از پادشاهان مشهور ایران را به تصویر می‌کشد. حاکمی که حتی به خانواده خود نیز بدبین است و تمام کسانی را که به او کمک کردند تا به قدرت برسد را نابود کرده است؛ به این ترتیب می‌توان گفت که این اثر تصویری وحشتناک اما حقیقی از گذشته ایران را به تصویر می‌کشد. تصویری که ظلم و ویرانی پیاپی و بی‌پایان، درگیری با دشمنان داخلی و خارجی و شقاوت مردم، زیر بار این ستم را در بردارد. “تاریخ عالم آرای عباسی” به قلم “اسکندر بیگ ترکمان”، اثری مستند و درجه یک در جامعه شناسی دیکتاتوری، خشونت و قدرت فردی است و می توان از آن به عنوان یک ابزار مطالعه کامل در این موضوعات استفاده کرد. .

معرفی کتاب كيفيت زندگی شاخص توسعه اجتماعی کیفیت زندگی مفهوم است که از نیمه دوم قرن بیستم مورد توجه نظریه پردازان قرار گرفت. اما این سازه، مفهوم جدیدی نیست و سابقه در فلسفه یونان دارد. ارسطو از آن به شادکامی نام برده و فیلسوفان جدید همچون ژان پل سارتر و دیگران به آن توجه داشته اند و مفاهیمی همچون بیشترین فایده برای بیشترین افراد را تعریف نموده اند.برای مفهوم کیفیت زندگی می توان سه دوره متصور شد، تا دهه 1970 کیفیت زندگی معطوف به انگاره های مادی و پیامد رشد اقتصادی بود، از دهه 1970 کیفیت زندگی ابعاد اجتماعی تر یافت و شامل مواردی همچون رشد، حفظ منابع طبیعی، محیط زیست و … را دربر گرفت و در دهه 1990 بحث از کیفیت زندگی با مواردی همچون سرمایه اجتماعی، همبستگی اجتماعی، عدالت اجتماعی و … همراه شد. امروزه کیفیت زندگی به عنوان عنصری کلیدی در سیاست گزاری و بررسی سیاست های حوزه عمومی مورد بحث قرار گرفته است. این کتاب تلاشی است در راستای به کارگیری مفهوم کیفیت زندگی به عنوان شاخص توسعه اجتماعی در سیاست گزاری های توسعه ای در ایران.

کتاب «آفریقای قدیم» نوشته‌ی لوئیس مینکس، در سال ۱۹۹۵ منتشر‌شده است و به بررسی جامعه، فرهنگ و سنت‌های غنی و متنوع قاره آفریقا می‌پردازد. نویسنده در فصل ابتدایی، ضمن اشاره به تنوع اقوام و زبان‌های بومی آفریقا، تعریفی از «آفریقای قدیم» ارائه می‌دهد. او استدلال می‌کند که علی‌رغم ورود اسلام و مسیحیت، همچنان بسیاری از باورها و سنت‌های بومی و قبیله‌ای در آفریقا وجود دارند. سپس در فصل‌های بعدی به موضوعاتی مانند ساختارهای قدرت سنتی، نظام‌های قضایی عرفی، مراسم آیینی، اسطوره‌شناسی، هنرهای نمایشی، معماری بومی آفریقا و نقش حکایت‌گویان و افسانه‌ها در انتقال فرهنگی، می‌پردازد. مینکس در فصلی از کتاب به بررسی عمیق مذهب «وودو» در غرب آفریقا می‌پردازد. در این فصل، نویسنده مناسک، باورها و آداب مرتبط با این آیین را توضیح داده و نقش آن را در درمان‌های سنتی و رفع نفرین و باطل‌کردن سحر و جادو، تشریح می‌کند. همچنین، فصلی از کتاب به تاریخچه و ویژگی‌های معماری سنتی در آفریقا اختصاص دارد. مینکس با ذکر نمونه‌ها و تصاویری، انواع سبک‌های معماری بومی در نقاط مختلف این قاره را مورد بررسی قرار می‌دهد. از دیگر جنبه‌های مهم کتاب، توضیح چگونگی دگرگونی‌های اجتماعی و فرهنگی ناشی از استعمار و پس از آن استقلال کشورهای آفریقایی است. مینکس معتقد است این دگرگونی‌ها، تنش‌ها و تعارض‌هایی را بین «سنت و مدرنیته» به‌وجود آورده‌اند. در مجموع، این کتاب از دیدگاهی جامع‌نگر و با ذکر جزئیات و شواهد دقیق، خواننده را با وجوه گوناگون تمدن و فرهنگ غنی آفریقای سنتی آشنا می‌سازد. بنابراین، کتاب «آفریقای قدیم» می‌تواند برای درک عمیق‌تر تاریخ، ساختارهای اجتماعی و سنت‌های فرهنگی این قاره، منبعی مهم و جامع به‌شمار آید.