ماجراهای علمی 7 … توماس ادیسون

جنگ‌هاي صليبي و تاريخ‌‎شان اهميتي چنان براي فهم و تحليل وضعيت معاصر ما دارند که بازخواني و کندوکاو آن‌‎ها از هر منظري مي‌تواند دريچه‌اي گشوده کند و روشنگر بسياري از نقطه‌هاي تاريک هرآنچه بر ما گذشته و خواهد گذشت، باشد. مسئله‌ي آغاز جنگ‌هاي صليبي با نامه‌ي پر سوزوگداز امپراطور کنستانتين يا همان کنستانتينوپل به پاپ اوربان دوم و درخواست اعلام فتوي به مسيحيان عالم که بيايند و سرزمين‌هاي مقدس را از دست مسلمانان و يهوديان کافر پس بگيرند، يکي از نکته‌هاي مهمي‌ست که کمتر به آن پرداخته شده است. و البته رفتار مزورانه و زيرکانه‌ي همين جناب کنستانتين در استقبال از ارتش صليبيون که خود را از همه‌جا بي‌خبر نشان مي‌داد و شايد به دليل همين رفتار هم نقش پر رنگ‌اش کم‌رنگ جلوه داده شده است! جنگ‌ اول صليبي نقطه‌ي آغاز چند سده خون‌ريزي و خون‌بازي و ويراني و دهشت است که حتي اگر جاري شدن خون هم‌چون نهر آب در اورشليم را نيز افسانه بدانيم، باز هم چيزي از آن قساوت‌هاي عظيم کم نمي‌کند. کتاب «جنگ صليبي اول: فراخوان از شرق» رجوعي‌ست به نقطه‌ي سرآغاز، به اينکه چه شد که آن همه خون و جنون پا گرفت و قرن‌ها هرکسي از هر کوي و برزني از پادشاهان و شواليه‌ها تا مردم کوچه و بازار براي پس گرفتن مقدس‌ترين جغرافياي شوم تاريخ که فقط 52 بار لشکرهاي مختلف به آن لشکرکشي کرده‌اند، به‌پا خواستند و جان‌ها ستاندند و وحشست‌ها آفريدند. کتاب جنگ صليبي اول پيتر فرانکوپن دست روي لحظه‌هاي آغازين وقايعي گذاشته که به فهم و تحليل لحظه‌هاي اکنون ما مدد مي‌دهد؛ مسلمانان و يهوديان تا قبل از آغاز به کار آژانس يهود، در تمام طول تاريخ در دفاع از سرزمين‌هايشان عليه انسان سفيدپوست غربي با هم متحد بوده‌اند!

اگر حتي نيمي از آن لذتي را در خواندن‌اش داشته باشي که من در نوشتن‌اش داشته‌ام تو همان قدر پول‌ات را هدر رفته خواهي يافت که من زحمات‌ام را" از رقعه به خواننده جستاري در خصوص فاهمه‌ي بشري اولين و مفصّل‌ترين متن نظام‌مند در سنّت تجربه‌گرايي است جان لاک (1704-1632) کار در مورد جستار را از حوالي سال 1671 شروع کرد و اولين ويراست‌اش را در 1689 منتشر کرده که به سرعت مورد اقبال جوامع فلسفي قرار گرفت و در همان سال‌هاي باقي مانده از حيات لاک بارها منتشر و به زبان‌هاي ديگر ترجمه شد بعضي از مشهورترين و پرنفوذترين مباحث جستار که لاک با تفصيل زياد به آن‌ها مي پردازد. - عبارت اند از: برهان‌هاي متعدد براي اينکه انسان‌ها فاقد ايده‌هاي فطري‌اند (و بحث در اينکه اين فقدان، اخلالي در دين و اخلاق ايجاد نمي‌کند)، کيفيات اوليه و ثانويه، حافظه امر نامتناهي، ضرورت و اختيار، هويت شخصي، نام‌هاي جوهرها، ذات واقعي و ذات نامي، نقص‌هاي زبان، دانش شهودي و برهاني، دانش بشر درباره‌ي خدا، نسبت ايمان و خرد. آخرين ويراست جستار در سال 1700 منتشر شد و ترجمه ي فارسي بر اساس چاپ استاندارد 1975 است.