مادام دولا شانتزی

معرفی کتاب مجموعه آثار احمد شاملو دفتر چهارم کتاب پیش رو دفتر چهارم از "مجموعه آثار شاملو" را در بردارد که شامل "ترجمه نمایشنامه ها" از "احمد شاملو" می باشد.مجلد پیش رو شامل نمایش نامه های "مفت خورها" از"گرگه ئی چیکی"، "درخت سیزدهم" از "آندره ژید"، "سی زیف و مرگ"از "روبر مرل"، "نصف شب است دیگر دکتر شوایتزر" از "ژیلبـر سسبـرن" و سه نمایش نامه ی "عروسی خون" "یرما" "خانه برناردا آلبا" از "فدریکو گارسیا لورکا" می باشد.در سه نمایش نامه ی "فدریکو گارسیا لورکا" که سه مورد از درخشان ترین آثار ترجمه شده به قلم "احمد شاملو" هستند، اکثریت قهرمانان لورکا بار سنگینی را تحمل می کنند. وزن مناسک خانواده ، وزن رسومات سرکوبگر و سفت و سخت آبرو و شرف که امروزه دیگر قابل درک نیست. این سنت توسط مردان، زنان و کودکان دنبال می شود، که به نظر لورکا همیشه قربانی شرایط هستند. به عبارت دیگر، آن ها با اطاعت و تسلیم ، سنت ها را حفظ می کنند، حتی اگر بخاطر آن رنج بکشند. فرزندان در نتیجه ی تبعیت مادران از این آداب و رسوم خانوادگی می میرند یا قربانی می شوند و مادران با این وضعیت کنار می آیند چون آن را اجتناب ناپذیر می دانند. به تئاتر لورکا باید به عنوان ادامه ی روایت او در کتاب های شعرش نگاه کرد؛ مملو از پرده های رنگارنگ و تصاویر متحرک در مقیاس گسترده.بخشی از آثار دستچین شده در دفتر چهارم از "مجموعه آثار شاملو"، سال ها در زمره ی کتاب های نادر در صنعت نشر و فروش آثار نمایشی به حساب می آمدند و اکنون در این اثر هفتصد صفحه ای از انتشارات نگاه، در اختیار خوانندگان قرار گرفته اند.

نام غلامحسین ساعدی به عنوان یکی از بزرگترین نمایش نامه نویسان فارسی زبان، همواره در عرصه ی تئاتر و نمایش کشور می درخشد. همچون تمام روشنفکران زمانه اش، او نیز خود را از دغدغه و سختی های زندگی مردم کشورش جدا نمی دانست و جان مایه ی بسیاری از نمایش نامه های او، همین موضوعات و مصائب عموم مردم است. وی با تخلص گوهرمراد، کارنامه درخشانی از نمایش نامه ها، داستان کوتاه، رمان ، فیلم نامه و ترجمه به یادگار گذاشته که هر یک گوشه ای از ظرفیت های عظیم آفرینش هنری او را به تصویر می کشند. هنر ساعدی در گنجاندن بزرگترین فلسفه ها در ساده ترین داستان ها بود و همین امر سبب شده تا پیوستگی و ارتباط مخاطبین با آثار او بیش از دیگر نمایش نامه نویسان هم عصرش به چشم بیاید. علاوه بر محبوبیت و مقبولیت قلم و نحوه ی نگارش ساعدی، اهل هنر نیز متوجه ی فنون منحصر به فرد او در آفرینش هنری شده و برخی از بزرگترین کارگردان های کشور خواستار همکاری با این نویسنده ی زرین قلم و به تصویر کشیدن تخیلات و نوشته های دغدغه مند او بودند. از معروف ترین این همکاری ها می توان به ساخت فیلم گاو و دایره ی مینا توسط داریوش مهرجویی اشاره کرد که به ترتیب اقتباسی از داستان های عزاداران بیل و آشغالدونی از غلامحسین ساعدی بودند. مجموعه ی هفت جلدی رو به رو که با اهتمام انتشارات نگاه به چاپ رسیده، علاوه بر دو داستان نامبرده، آثر دیگر او نظیر ترس و لرز، شب نشینی با شکوه می، آشفته حالان بیدار بخت، غریبه در شهر و عافیتگاه را شامل می شود. .

“واروژان” نامی است آشنا در عرصه ی آهنگ سازی و تنظیم آن که به شخصیتی بزرگ در آسمان هنر ایران به نام “واروژ هاخباندیان” اختصاص دارد. ثبت زندگی و فعالیت های حرفه ای این هنرمند ارمنی تبار، در کتابی که عنوانش نام “واروژان” را بر جلد دارد، توسط “حسین عصاران” صورت گرفته و این اثر علاوه بر این یک پژوهش ادبی مهم است، نوعی تاریخ نگاری از موسیقی ایران نیز به حساب می آید. ”واروژان” پس از اتمام تحصیل، به مدرسه ی موسیقی رفت و پس از کسب مهارت لازم، قطعاتی را آهنگسازی و تنظیم کرد که هنوز هم از جایگاه ویژه ای در صنعت موسیقی کشور برخوردارند. با اینکه بسیاری از موسیقی های برجسته از ذهن خلاق “واروژان” نشات گرفته بود، اما او تا مدت ها از نام خود برای ارائه ی آثارش استفاده نکرد. او از معدود آهنگسازانی بود که سبک منحصر به فرد خود را در موسیقی ایرانی حفظ کرد و نه به تاسی از جریان موسیقی روز دنیا و نه بر اساس موسیقی سنتی به تنظیم آهنگ نپرداخت. به این ترتیب امضای واروژان پای ترانه ها و آهنگ های مشهوری همچون “بوی خوب گندم”، “شام آخر”، “شب زده”، “کندو”، “ماه پیشونی”، “برادرجان” و “سلطان صاحبقران” باقی مانده و این ترانه های شنیدنی همچنان شنوندگان خود را به شوق می آورند. ”حسین عصاران” این اثر را از گفت و گو با نزدیک ترین همراهان و دوستان “واروژان” به رشته ی تحریر درآورده که از جمله ی این افراد می توان به “شهیار قنبری”، “حسن شماعی زاده”، “بابک بیات” و “اسفندیار منفرد زاده” اشاره نمود. “حسین عصاران” به منابع تحقیقی خود وفادار بوده و متون برگزیده برای این کتاب، عینا از مجلات و روزنامه ها و برنامه های رادیویی و تلویزیونی وارد کتاب شده اند. اثر همچنین حاوی تصاویر و عکس های مربوط به “واروژان”است که در اختیار دوستداران این هنرمند بزرگ عرصه ی موسیقی قرار گرفته است. .