متفکران اجتماعی معاصر

معرفی کتاب روایت (بزرگ علوی) برای کسانی که ممکن است «روایت» را به عنوان یک تاریخ یا سرگذشت تلقی کنند و اشخاص و حوادث آن را واقعی بپندارند ذکر این نکته لازم است که این کتاب، با همه اشارات تاریخی ظاهرا واقعی که در آن وجود دارد، به هرحال یک «رمان» است. این کتاب مثل هر رمان و داستان دیگری، در عین حال که ممکن است از واقعیات الهام و بهره بگیرد، هیچ یک از حوادث و شخصیت های آن «حقیقی» نیستند و علیرغم شباهت بعضی از آنها با حوادث و شخصیت های حقیقی، داستان مطلقا ساخته و پرداخته ذهن و احساس و دریافت و سلیقه ها و داوری های آگاهانه و ناخودآگاه نویسنده است .

رمان سکه سازان، اثری است نوشته ی نویسنده ی فرانسوی، آندره ژید، که در سال 1925 برای اولین بار در فرانسه انتشار یافت. پی رنگ اصلی این اثر، با شخصیت های فراوان و مسیرهای داستانی متعدد، به مفهوم اصل یا بدلی بودن و نقطه ی تمایز این دو می پردازد. این نقطه ی تمایز، هم در داستان سکه های طلایی و هم در به تصویر کشیدن عواطف و ارتباطات کاراکترها هویداست. رمان سکه سازان، یک رمان-در-رمان است و ادوارد، من دیگر خود نویسنده، قصد دارد تا رمانی به همین نام را به رشته ی تحریر درآورد. داستان توسط راوی دانای کل روایت می شود که گاهی اوقات مستقیما با مخاطب صحبت می کند، درباره ی انگیزه های شخصیت ها نظرش را می گوید و یا شکل های دیگری از واقعیت را مورد بحث قرار می دهد. بنابراین، رمان سکه سازان به عنوان اثری پیشگام در ژانر «رمان نو» در نظر گرفته می شود. ساختار اصلی رمان طوری در نظر گرفته شده است که منعکس کننده ی سبک «کوبیسم» باشد؛ بدین صورت که کتاب، روایت های داستانی متعددی را به همراه نقطه نظرهای متفاوت در هم آمیخته است.

معرفی کتاب سپیده دم ایرانی «سپیده‌دم ایرانی» کتابی نوشته امیرحسن چهل‌تن است. این اثر در دسته ادبیات داستانی با بن‌مایه‌ای اجتماعی و تاریخی تقسیم‌بندی می‌شود. نویسنده در این رمان به موضوع مهاجرت اجباری و گسست‌های عاطفی ناشی از آن می‌پردازد. «سپیده‌دم ایرانی» در دو دوره تاریخی که شامل دهه بیست و همچنین سال 1357 است روایت می‌شود. داستان از جایی آغاز می‌شود که ایرج، قهرمان داستان، پس از 28 سال به کشور بازگشته است. ایرج با گذشت از خیابان‌ها و کوچه‌پس‌کوچه‌ها به مرور خاطرات خود می‌پردازد. یادآوری روزهای رفته نشان می‌دهد ایرج از هواداران حزب توده در ایران بوده که به دلیل مشارکت در تهیه سلاح برای ترور نافرجام شاه در ۱۵ بهمن ۱۳۲۷‌، مجبور به فرار از کشور و مهاجرت به شوروی می‌شود. ایرج پیش از ترک ایران دو سال به زندگی مخفیانه روی می‌آورد و بعد ایران را ترک می‌کند. او تصمیم گرفته که پس از مهاجرت به شوروی مقدمات را برای سفر میهن همسرش و پسر دو‌ساله‌شان فراهم کند اما به محض ورود به شوروی دستگیر و به جرم جاسوسی به پانزده سال کار اجباری در اردوگاه محکوم می‌شود. ارتباط ایرج به‌دلیل تحمل شرایط سخت اردوگاه، با خانواده و همه نزدیکانش قطع می‌شود، اما بعد از مدتی با مرگ استالین، او از اردوگاه آزاد و به دلایلی مجبور می‌شود از شوروی به آلمان مهاجرت کند. ایرج پس از بازگشت به ایران با میهن ملاقات می‌کند اما فضای سرد دیدار ایرج و میهن به او می‌فهماند که از عشق شورانگیز قدیم چیزی باقی نمانده است. پسر ایرج نیز شوق چندانی برای دیدار پدر نشان نمی‌دهد. ایرج در دو‌راهی بزرگی برای آینده خود قرار گرفته است: بازگشت به آلمان و ماندن در ایران.