میان جیوه و اندوه

معرفی کتاب 81490 آنچه کتاب 81490 می خوانید «سرگذشتی» نیست که براساس زندگی در بازداشتگاه های تمرکز اسیران نوشته شده باشد. نیز این اوراق از آنچه در «اردوگاه های مرگ» شنیده و دیده شده یا خود بر سرگذشته است روایتی نمی کند. این اوراق، تنها و تنها رونویس چیزهایی است که من در جریان یک سال گرفتاری خویش، در سلول انفرادی و اردوگاه های کار اجباری، شتاب آلوده بر پاره کاغذهایی یادداشت کرده، توفیق یافته ام از شبیخون های مکرر زندانبانان شان درامان نگه دارم بی آن که اکنون، هیچ گونه دستی در آن برده باشم حتا در نحوه ی بیان آن. در این یادداشت ها، بیش از هر چیز روی سخن با عزیزانی است که من در طاقت فرساترین لحظات آن آزمایش محنت بار، احساس می کردم که آن گونه سخت به دستان کودکانه شان آویخته ام. با دست راستم به دستان ایزابل و به دستان ژروم با دست چپم،ما می خواهیم که، دست کم، فرزندان ما از آنچه برما گذشته است آگاه باشند و این حقایق را هرگز از یاد نبرند. نیز در این یادداشت ها روی سخن با کسانی است که از آن دوران محنت و درد، در تاریخ زندگی خویش فصلی مشترک یافته ایم. و اکنون این کلمات، با همه ی نارسایی خویش آن دنیای ناانسانی را که ایشان نیز در آن درهم شکسته اند و خرد و متلاشی شده اند، بار دیگر بر پای می دارد. زیرا تنها و تنها هم این گروهند که می توانند آن را چنان که بود در خاطره ی خویش تجسم دهند. با نابینایی که هرگز مردمکانش از تابش نور تأثر نپذیرفته است چه گونه از رنگ ها حکایت توان کرد؟ و سرانجام، در این یادداشت ها روی سخن با همه آن کسانی است که به حقیقت با ما در این اعتقاد همداستانند که اگر مشیت الهی بر این قرار گرفته است که از اسیران بوخن والد، اشتروف هوف، داخاو، آشویتس، برگن بلزن و دیگرکشتارگاه ها چند تنی جان به سلامت ببرند، تنها از برای آن بوده است که اینان بی هیچ فتوری صدا بر دارند، از آنچه در این معابر دوزخ گذشت پرده برگیرند، و بر آنچه که دستکار عاشقان حکومت سرنیزه و زور بر میلیون ها تن مردم بی گناه رسید، شهادت دهند. ما، هم از آن دم که آزادی یافتیم، بر آنچه به ما رفت قلم عفو کشیدیم… بخشیدن؟ _ آری بخشیدیم. اما فراموش کردن _ نه! هرگز فراموش نمی کنیم!

معرفی کتاب من گذشته امضاء «من گذشته امضا» یدالله رویایی از آثار مهم او است که حالا پس از سال ها در نشر نگاه تجدیدچاپ شده است. این کتاب چنان که رویایی، خود می گوید مجموعه ای است از «شعر به نثر، یا نثر یک شعر؟» و مانند دیگر آثار شاعر کاری است متفاوت و خلاقه. «این متن ها طبیعت من هستند. این متن ها طبیعت هستند. و در امضای من پرنده ای هست که هر صبح، اینجا، به طور عجیبی می خواند، و من به طور عجیبی عادت کرده ام که هر صبح از خواب برخیزم و پنجره را باز می کنم، در این لحظه به طور عجیبی می خواهم با طبیعت ارتباط برقرار کنم و طبیعت ارتباط با من به طور عجیبی برقرار نمی کند. پنجره را می بندم و پرنده به طور عجیبی تنها می ماند. » رویایی در همان چند سطری که ابتدای کتاب نوشته است تکلیف را معلوم می کند. اینکه این متن ها، یا شعر به نثر اند یا نثر یک شعر. «در اینجا شعری هست که فکر می کند». و این مقدمه ای است برای آنچه مخاطب با آن مواجه می شود. .

معرفی کتاب بابک خرمدین (برگشاد) بابک خرمدین رهبر اصلی مبارزان ایرانی علیه سلطه خلافت عباسی و از پیروان آیین خرمدین بود که پس از مرگ ابومسلم بر خلافت عباسی شوریدند. خرمدینان مرگ ابومسلم را انکار کرده و معتقد بودند که ابومسلم باز خواهد گشت تا عدالت را در جهان برقرار نماید. در دوران خلافت عباسیان آذربایجان کانون مقاومت طولانی‌مدت و خطرناک علیه خلافت بود که توسط بابک خرمدین رهبری می‌شده‌است و بر شمال غرب ایران تأثیر گذاشته و بیش از ۲۰ سال – از ۲۰۱ ه‍. ق/۸۱۶ م تا ۲۲۲ ه‍. ق /۸۳۷ م – طول کشید. از نگاه باسورث این مقاومت قطعا پایه‌های دینی داشته ولی ممکن است که پایه‌های سیاسی-اجتماعی نیز داشته باشد. کتاب “بابک خرمدین”، نوشته جلال برگشاد، توسط انتشارات نگاه منتشر شده است. این کتاب در قالب یک داستان بر اساس واقعیت‌ها و با الهام از تخیل و هنر نویسندگی جلال برگشاد سروده شده است. داستان درباره یکی از قهرمانان و مبارزان بزرگ و ماندگار ایرانی است که در دوران خلافت عباسی، مبارزات و شجاعت‌هایی بسیار برجسته انجام داد و در این راه، جانش را از دست داد. مرگ حماسی او در کنار زندگی قهرمانانه‌اش، نام بابک خرمدین را برای همیشه در تاریخ جاودانه ساخت. البته، نظرات مختلفی درباره عملکرد و شخصیت او همواره مطرح بوده و هست. . . .