ناعدالتی

نادیده گرفته شدن و پذیرفته نشدن درد بزرگی است. به خصوص وقتی عضو خانواده‌ای باشی که با اعمال و رفتارشان به صراحت و روشنی نشان دهند ازت متنفرند و حسابت نمی‌کنند. تا به حال چنین حسی را تجربه کرده‌اید و در این شرایط دردناک قرار گرفته‌اید؟ کتاب «اعترافات یک دوست خیالی»، داستان جذاب و بامزه‌ای است که از تلاش برای پذیرفته شدن می‌گوید و خواننده را به دنیای دوستی می‌برد که باور دارد همه از او متنفرند. همه از ژاک پاپیه نفرت دارند. معلم‌ها، همکلاسی‌ها و هم‌مدرسه‌ای‌ها. والدین‌‌اش هم نادیده‌اش می‌گیرند، به جز فلور خواهر دوقلویش: «از وقتی یادم می‌آید، من و فلور داشتیم نقشه‌ی دنیای خودمان را می‌کشیدیم. کشیدن بعضی جاها ساده بود: برکه‌ی قورباغه‌ها، دشت کرم‌های شب‌تاب درجه‌ی یک، و درختی که روی تنه‌اش حرف اول اسم‌هایمان را کنده بودیم. بعضی نقاط مهم دنیای‌مان هم روی نقشه مشخص بودند: مثلا قله‌ی مغازه‌ی عروسک‌فروشی، دره‌ی فرانسوا و ارتفاعات مامان‌و‌بابا» اما این همه‌ی ماجرا نیست. ژاک پاپیه پی می‌برد که موجودی خیالی است و وجود خارجی ندارد. زندگی‌اش متحول و جهان‌اش زیر‌و‌زیر می‌شود. میشل کیوارس، در این اثر با چیره‌دستی در شصت فصل به موضوع پذیرش خود و یافتن هدف می‌پردازد و مخاطب را با پرسش‌های جدی و فلسفی روبرو می‌کند. واقعیت چیست؟ واقعی بودن به چه معناست؟ مرز میان واقعیت و خیال کجاست؟ اگر خیالی باشیم چه می‌شود؟ تلاش شخصیت‌اصلی رمان اشک به چشمان مخاطب می‌آورد، می‌خنداندش و او را غرق لذت می‌کند.

کتاب «اعتراف به زندگی» خودزندگی‌نامه‌ای از پابلو نرودا، شاعر اهل شیلی است. نرودا خطوط آخر این کتاب را دقیقا دو هفته پیش از مرگش نوشته است. جذابیت این کتاب به خاطر آن است که نویسنده داستان زندگی‌اش را از کودکی شروع کرده است؛ اینکه چطور به شعر علاقه‌مند شد و اولین شعرش را سرود... بعد از آن، خاطراتی پراکنده از بزرگسالی‌اش می‌گوید و دغدغه‌های اجتماعی‌اش را بازگو می‌کند. در پاراگرافی از کتاب آمده است: «در این خاطرات و بازآفرینی‌ها گاه این‌جا و آن‌جا خلئی است و گاه برخی فراموش شده‌اند. چراکه زندگی همین است. درنگ‌هایی که برای رویا می‌کنیم یاری‌مان می‌دهد کار روزانه را دوام بیاوریم. بیشتر چیزهایی را که به خاطر آورده‌ام، تیره و تار گشته‌اند و چون بلوری خردشده با خاک یکسان شده‌اند. آن‌چه که خاطره‌نویس به یاد می‌آورد با آن‌چه شاعر بازآفرینی می‌کند یکی نیست. خاطره‌نویس شاید کمتر زیسته باشد، اما از رخدادها عکس گرفته است و آن‌ها را با توجهی خاص به جزئیات بازآفرینی می‌کند. شاعر اما در کالری پر از اشباح را در برابرمان می‌گشاید که ارواح در آن با تاریک روشن‌های زمان خود می‌رقصند. شاید من تنها زندگی خود را نزیستم، شاید بسیاری از زندگی دیگران را هم زندگی کردم. از آن‌چه بر این کاغذها جا می‌گذارم، چون انگور چینی پاییزی تاکستان‌ها، برگ‌هایی زرد خواهند ماند که در مسیر مرگ‌اند و انگورهایی که جانی تازه در شراب مقدس می‌گیرند. زندگی من هزار تکه‌ای است از تمامی زندگی‌های یک شاعر.»

کتاب «از غبار بپرس» نوشته‌ی جان فانته، نویسنده، رمان‌نویس و فیلم‌نامه‌نویس از استادان تأثیرگذار ادبیات قرن بیستم آمریکاست که بابک تبرایی آن را به فارسی ترجمه کرده است. جان فانته یک شخصیت داستانی به نام آرتورو باندینی خلق کرده که سرگذشتش را در چهار رمان خود دنبال می‌کند: «تا بهار صبر کن، باندینی»، «از غبار بپرس»، «رویاهایی از بانکر هیل» و «جاده‌ی لس‌آنجلس». باندینی به‌یقین، یکی از ماندگارترین شخصیت‌های داستانی تاریخ ادبیات است. در رمان از غبار بپرس این شخصیت که جوانی دورگه‌است، در جست‏‌وجوی عشق و اشتیاق و شهرت و ثروت راهی لس‌‏آنجلس شده و می‏‌کوشد نویسنده‌‏ای بزرگ شود. جان فانته نویسنده‌ی خوش‌اقبالی نبود و خیلی دیر کشف شد. با آن‌که آثار تأثیرگذاری نوشت و ردپایش در آثار نویسندگانی چون بوکوفسکی و جک کرواک مشهود است، تا سال‌ها پس از مرگش، هنوز منتقدان او را کشف نکرده بودند. او را یکی از نخستین افرادی می‌دانند که شرایط دشوار نویسندگان ساکن لس‌آنجلس را ترسیم کرده است. فقر، مذهب، خانواده، هویت ایتالیایی آمریکایی، ورزش و زندگی نویسنده‌ها از جمله موضوعاتی هستند که فانته در نوشته‌هایش به آن‌ها پرداخته است. در بخشی از رمان آمده است: «جوون بودم، گشنه و لب به خمره در تقلای نویسنده شدن. بیشتر مطالعاتم رو تو کتابخونه عمومی وسط لس‌آنجلس انجام می‌دادم و هیچ‌ کدوم از چیزهایی که می‌خوندم به من یا خیابون‌ها و آدم‌های دور و برم ربطی نداشت. یه جوری بود که انگار همه فقط با کلمات بازی می‌کردن و اون‌هایی که تقریبا هیچی برای گفتن نداشتن، همون‌هایی بودن که نویسنده‌های درجه یک به حساب می‌اومدن. نوشته‌هاشون ترکیبی بود از ظرافت و فرم و صناعت، و همین‌ها بود که خونده می‌شد و تدریس می‌شد و هضم می‌شد و دفع می‌شد...»