ناعدالتی

«اینجا بدون مرد»، همان‌طور که از اسمش پیداست، جامعه‌ای را تصویر می‌کند که در آن مردان در حال انقراض‌اند و راوی ماجرا نیز زنانی هستند که هنوز مردی دارند یا هنوز درگیر مردی هستند. مونا زارع پس از چگونه با پدرت آشنا شدم، این‌بار در اثر دوم‌اش راویان گوناگون را به اختیار گرفته است تا پرده از جهانی زنانه بردارد، جهانی بدون مرد و همراه با حسرت‌ها و رؤیاهای زنانه. راویان داستان که خود بازیگران آن نیز هستند صرفا آینه‌ی رفتار دیگری‌اند بی‌آن‌که در بند خود و زندگانی خویش باشند یا به دنبال فرصتی باشند تا وضع موجود را از نو بازنگری کنند و این تقلای راویان فضایی مضحک می‌سازد که در آن رفتار و اندیشه‌های ایشان دگر می‌شود تا هر سخن و رفتار نشان غیاب مردان باشد. در این وضع اما انقراض مردان پایان کار نیست زیرا هستند زنانی که دوری مردان را تاب نمی‌آورند یا فرصت‌طلبانی که از این خوان نان چرب می‌خواهند تا نقش مردان را در زندگی به اشکال گوناگون احیا کنند. در این میان اما راویان ماجرا چنان گرفتار روایت دیگری می‌شوند که گفتی قبر خویش را بکنند زیرا دور نباشد که با انقراض مردان زنان نیز در خطری جدید باشند و این تازه آغاز ماجراست.

جاناتان فرنزن مانند توماس پینچن، دن دلیلو و دیوید فاستر والاس، از آن‌دست نویسندگان آمریکایی است که با فرهنگ معاصر این کشور که تحت سلطه‌ی تلویزیون و اینترنت است، سر عناد دارد و آگاهانه کوشیده است تا رمان‌هایش را از فضای ادبی امریکا که به دنبال رمان‌های سرگرم کننده و خوش‌خوان و بی‌معناست دور کند. او در این راه از تمهیدات گوناگون بهره برده. یکی از این راه‌حل‌ها افزودن به حجم اطلاعات در رمان است که آن را رمان دانشنامه‌ای نیز می‌نامند و پای علوم مختلف از جمله ریاضیات و شیمی و فیزیک را به متن باز می‌کند. فرنزن از سال 1989 میلادی تاکنون پیوسته در کار آفرینش ادبی بوده است. رمان اصلاحات نظر منتقدان و مخاطبان را جلب کرد و به یکی از پرمخاطب‌ترین آثار قرن جدید مبدل شد و برنده‌ی جایزه‌ی ملی کتاب آمریکا شد. آغاز رمان به هجوم خزان می‌ماند و در چند سطر زوال و نابودی را در پیش چشم ترسیم می‌کند. فرنزن با این آغاز نشان می‌دهد که جهان بیرون و درون یکی است و طبیعت همان است که فرد تجربه می‌کند. اصلاحات روایت خانواده‌ای فروپاشیده است. داستان زوجی سالخورده و فرزندان‌شان که کنار یکدیگر و جدا از هم گرفتار مشکلاتی پیچیده اما ساده‌اند. خانواده‌ای که اعضای آن با وجود مشکلات شخصی همچنان دربند و پایبند به احوالات یکدیگرند اما چنان غرق در پریشانی خویش‌اند که ایشان را تنها می‌توان بی‌علاقه به زندگی معرفی کرد. این جهان با سفرهای بسیار و تغییر مداوم فضا چنان رنگارنگ است که مخاطب هرگز گمان نمی‌برد که گرفتار زوال خاندانی آمریکایی است. خاندانی که گویی جایی در قرن جدید ندارد.

معرفی کتاب از قیطریه تا اورنج کانتی

«همه‌چیز از سرفه‌های حین خواب شروع شد.» حمیدرضا صدر در کتاب از قیطریه تا اورنج کانتی از بیماری مهلک، روند درمان و روزهای پایانی عمرش با ما سخن می‌گوید و ما را همراه خود از قیطریه‌ی تهران تا اورنج کانتی آمریکا می‌برد. کتاب حاضر که زندگی‌نامه‌ای خودنوشت است پس از مرگ صدر منتشر شده.

درباره‌ی کتاب از قیطریه تا اورنج کانتی:

حمیدرضا صدر چهره‌ای شناخته‌شده در عالم فوتبال و سینما و کتاب است. اگر طرفدار فوتبال بوده باشید، حتماً او را در مقام کارشناس در تلویزیون دیده‌اید. اگر از دنبال‌کنندگان سینما بوده‌اید، تحلیل‌های او را در نشریه‌ی هفت خوانده‌اید. اگر فردی کتاب‌خوان بوده‌اید، حتماً کتاب «تو در قاهره خواهی مرد» یا «نیمکت داغ» را خوانده‌اید یا حداقل نامشان را شنیده‌اید. حالا، در کتاب از قیطریه تا اورنج کانتی، با حمیدرضا صدری روبه‌رو می‌شویم که هم همان چهره‌ی آشنای همیشگی است و هم نیست. در تاریخ 6 شهریور 1397، دکتر تصاویر ریه‌ی حمیدرضا صدر را نگاه می‌کند و کلمه‌ای را به زبان می‌آورد که معنای خطرناکی دارد: مشکوک. و این کلمه برای صدر آغاز یک پایان است، آغاز بیماری مهلک سرطان که سرانجامش مرگ این چهره‌ی محبوب است، و آغاز روندی که منجر به نوشتن کتابی درباره‌ی بیماری و مواجهه با مرگ می‌شود. در کتاب از قیطریه تا اورنج کانتی، با حمیدرضا صدر در طول این سفر دردناک و همین‌طور معنابخش همراه می‌شویم و از قیطریه‌ی تهران تا اورنج کانتی آمریکا می‌رویم. با صدر در بیمارستان می‌نشینیم، به آزمایشگاه می‌رویم، در تصمیم‌گیری‌های دشوار او برای پذیرش معالجه مشارکت می‌کنیم، و با او برای آخرین بار فیلم‌های محبوبش را تماشا می‌کنیم و فوتبال می‌بینیم. کتاب از قیطریه تا اورنج کانتی روایتی از روزهای پایانی عمر کسی است که همیشه او را با لبخند و هیجانش به یاد می‌آوریم. «مقدمه»، «در تهران» و «در آمریکا» بخش‌های این کتاب را تشکیل می‌دهند که صدر آن‌ها را با بیانی شیوا و صادقانه به رشته‌ی تحریر درآورده است. بخش مؤخره‌ی این کتاب را غزاله صدر، دختر حمیدرضا صدر، نوشته که روایتی از سال پایانی عمر پدرش است. حمیدرضا صدر در تاریخ 25 تیر 1400 از دنیا رفت. کتاب از قیطریه تا اورنج کانتی، بنا به درخواست صدر، پس از مرگش منتشر شده و در مدت کوتاه، مورد استقبال طرفداران این شخصیت دوست‌داشتنی قرار گرفته است.