هفت خان رستم

کتاب‌هایی که درباره فلسفه منتشر می‌شوند شامل موارد مختلفی است از شرح حال و اندیشه‌های فلاسفه تا موضوعات فلسفی. این کتاب‌ها مسائل غامضی را با زبانی دشوار بیان می‌کنند که فهم آن برای بسیاری از خوانندگان اگر نگوییم ناممکن ولی دشوار است. کتاب حاضر از آن دسته از کتاب‌هایی است که با هدف تدریس در دبیرستان‌ها و برای گروه سنی نوجوان تألیف شده است. به راستی فلسفه و مطالعه آن به چه کار می‌آید؟ فلسفه می‌تواند همه هستی آدمی را زیر و زبر کند. این کتاب به خوبی می‌آموزد که چگونه فلسفه را نه فقط در کلاس درس که در زندگی روزانه نیز می‌توان به کار بست. از نقاط قوت این دو کتاب ترتیب موضوعی مباحث آن است. بیشتر کتاب‌های آموزشی فلسفه به ترتیب تاریخی به فیلسوفان و مکتب‌های فلسفی یا تاریخ فلسفه می‌پردازند اما محور اصلی این دو کتاب موضوعات آن است و ممکن است در برخی مباحث آرای یک فیلسوف عهد باستان در کنار نظرهای یک فیلسوف معاصر قرار گیرد. مؤلفان این کتاب‌ها کوشیده‌اند از مهم‌ترین فلاسفه یاد کنند. حتی اگر آن فیلسوف در قید حیات باشد. از این‌رو خوانندگان کتاب با رویکردهای جدید در فلسفه نیز آشنا می‌شود، که از دیگر نقاط قوت کتاب به شمار می‌آید. همان طور که اشاره شد و مؤلفان هم در ابتدای کتاب توضیح داده‌اند، این اثر برای گروه سنی نوجوان تألیف شده است، اما به نظر می‌رسد که برای عموم علاقه‌مندان و دانشجویان فلسفه جذاب و آموزنده باشد. هر فصل این کتاب با گفتگویی شبه واقعی و ساده میان دو نوجوان خیالی آغاز می‌شود که بر سر برخی مسائل با یکدیگر اختلاف نظر دارند. اختلاف نظر آن‌ها در هر فصل دو رویکرد فلسفی مختلف را درباره موضوعی که عنوان آن فصل است نشان می‌دهد. به بیان روشن‌تر در هر فصل دو یا چند رویکرد اصلی درباره مباحث مهم فلسفه بررسی می‌شود. هر گفتگو با یک آزمون خیالی پی گرفته می‌شود تا ادعاهای مناقشه‌برانگیز مورد آزمایش قرار گیرند.

چگونه هویت ملت‌ها شکل گرفت؟ تاریخ ساخته و پرداخته دولت‌ها نیست، بلکه حضوری فراگیر دارد. حضور تاریخ را می‌توان در شهرهایی که زندگی می‌کنیم و در چشم‌اندازهایی که سیر می‌کنیم به وضوح مشاهده کنیم. مردم در خانه با داستان‌هایی که اعضای خانواده نقل می‌کنند و از طریق رسانه‌ها، قصه‌های عامیانه و تلویزیون، از تندیس‌های خیابانی و یادمان‌های جنگ از آثار برجسته معماری و از موزه‌ها و نگارخانه‌ها با تاریخ خودشان آشنا می‌شوند. تاریخی که آبشخورش چنین منابعی است به ندرت مورد چون و چرا قرار می‌گیرد و گاهی در همین حد پذیرفته می‌شود. البته این‌گونه تاریخ با تاریخی که در دانشکده‌های غربی مورد کندوکاو قرار می‌گیرد بسیار متفاوت است. در آن‌جا ذهن آزاداندیش، آموزه‌های پذیرفته شده را مورد تردید قرار می‌دهد، در اصالت منابع چون و چرا می‌کند، دانسته‌ها را در متن و بستری گسترده به کار می‌گیرد و در پی تفسیر و برداشتی تازه بر می‌آید. تاریخ «آکادمیک» جهان بارها و بارها نوشته شده است، به ویژه در پنجاه سال اخیر که پیدایش اقتصاد جهانی و درگیری‌های ایدئولوژیک پی‌کاوی تاریخ یگانه جهان را به تلاش واقع‌نگرانه تبدیل کرده است. کتاب حاضر به نوعی بازتاب‌دهنده دلمشغولی‌های زمان کنونی است. نمی‌توان آن را تاریخ جهان نامید، بلکه گزیده‌ای است از تاریخ ملل با این هدف که کندوکاوی از دریافت همگانی از تاریخ در گوشه و کنار دنیا و از تاریخ دانان برجسته ارائه دهد.