هویت اندیشان و میراث فکری احمد فردید

معرفی کتاب جمهوری خواهی در ایران در منابع مربوط به تاریخ معاصر ایران از عصر قاجار تا پایان دوران پهلوی،بارها به تحرکات و جریان های جمهوری خواهی اشاره شده و نام کسانی به میان آمده که سودای جمهوری خواهی در سر داشته یا دیگران از آنان به عنوان جمهوری خواه یاد کرده اند.حرکت های جمهوری خواهی در ایران گاه جنبه محلی داشته و در گوشه و کنار کشور رخ داده و در موارد کمتری شکلی ملی و سراسری یافته است.با این حال تقریبا هیچ یک از این حرکت ها مبتنی بر نظریه پردازی و چارچوب نظری و مدون،یا برنامه ها و مبانی مشخص و منسجم نبوده و در واقع در جهت اهداف انقلابی یا قدرت طلبانه عمدتا به نفی سلطنت محدود می شده است به عبارت دیگر جمهوریت اغلب در مقام بدیلی برای شکل مستقر حکومت ظاهر شده است. جمهوری خواهی ایران ،به توصیف و توضیح سیر تاریخی جمهوری خواهی در ایران و شماخت اجمالی شخصیت ها گروه ها جنبش ها و کنش هایی می پردازد که رسما و تلویحا سخن از جمهوری گفته و بعضا گام در این مسیر نهاده اند.در مقام رویکرد نظری نیز در این اثر سعی شده است غلبه وجه سلبی جمهوری خواهی بر جنبه ایجابی آن طرح و تبیین شود.

کتاب « زمستان بی بهار» نوشته ابراهیم یونسی توسط انتشارات نگاه منتشر شده است. یونسی در این کتاب همان تماشاچی دانا و آگاهی است که صورتی دوگانه پیدا کرده است، او در حین این که داستان و وقایع زندگی خودش را بازگو می‌کند، کمی هم دورتر ایستاده و شاهد جریان زندگی در جهان اطرافش است. این کتاب با تولد این نویسنده آغاز می‌شود و با رهایی‌اش از زندان به پایان می‌رسد. او در زندگی خود بهاری نمی‌بیند. سودای آزادی و آزادگی زودتر از چیزی که فکرش را بکند، نابود می‌شود و بهای این آزادی‌خواهی هشت سال زندان است. هشت سال از گران‌بهاترین سال‌های مردی که فکرهای بزرگی داشت و کارهای بزرگ‌تری می‌کرد. تنها جوانه‌های بهار کم‌رمق زندگی او، خانواده‌اش هستند. کسانی که از ازل تا ابد با او بوده و خواهند بود. و اینجاست که در پایان کتاب اعتراف می‌کند که «تنها کسانی که انتظارمان را می‌کشند، افراد خانواده‌اند…». مسیر رشد فکری و شخصیتی نویسنده را به خوبی می‌توان در این کتاب دنبال کرد. واقعیت‌های رویانمایی که تا دیروز شالوده‌ی زندگی‌اش را می‌ساخت، یکی یکی روی سرش هوار می‌شود و تازه می‌بیند که دنیا آن‌قدرها هم جای قشنگی برای زندگی کردن و عشق ورزیدن نیست. «پس از پایان جنگ جهانی دوم از فرانسه برای معالجه به آلمان می‌رفتم، و چه خوشحال بودم که به آلمان می‌رفتم: ما آریایی، آن‌ها آریایی. برادری بودم که به خانه‌ی برادر می‌رفتم. غمی نداشتم» در کمتر از چند دقیقه تبدیل می‌شود به «فهمید که عربم» و تنها حسرتی باقی می‌ماند از این که چرا انگلیسی نمی‌داند تا خودش را کامل و روشن معرفی کند. زمستان بی‌بهار یکی از آثار تحسین شده در ادبیات معاصر ایران است. . . .