پانوراما ۴… مسافرخانه سرخ

مزیت زندگی در عصر کنونی این است که درباره هر موضوعی انبوهی از مطالب و اطلاعات شخصی وجود دارد. مشکل این‌جاست که ما همیشه نمی‌دانیم کجا می‌توانیم این اطلاعات را پیدا کنیم یا به چه کسی می‌توانیم اطمینان کنیم. بویژه اینکه وقتی نوبت به ترتیب فرزندان می‌رسد این مشکل خصوصاً درد سر ساز می‌شود. هرکسی اولین درس خود را درباره تربیت فرزند، در کودکی فرا می‌گیرد. آن هم با حضور افرادی که به او توجه کافی دارند و او را تربیت می‌کنند و پرورش می‌دهند. هر کسی با توجه به دوران کودکی خود، و حساساتی قوی و تئوری‌های خاص خودش را درمورد این که کودکان به چیزهایی نیاز دارند یا ندارند استخراج می‌کند. خیلی از افراد در این باره کاملاً ناآگاهند ولی با این حال افکاری قوی در مورد آن دارند. وقتی افراد خودشان پدر و مادر می‌شوند کاملاً به وسیله این اطلاعات محاصره شده‌اند، گویی جامعه مشتاق است که فوراً مفید فایده باشد و در مورد چیزهایی که همیشه برای والدین تکان دهنده است، به آنها اطمینان ببخشد ولی احتمالاً افراد نسبتاً محتاط با وجود تمام این اطلاعات همان کاری را می‌کنند که اکثر مردم طی سالیان انجام می‌داده‌اند. این کتاب به ما نشان می‌دهد که ما مجبور به انتخاب نیستیم، ما می‌توانیم از آنچه بهترین متخصصان به ما می‌گویند استفاده کنیم و شگفت زده شویم که ما قبلاً چقدر آگاه بودیم.

معرفی کتاب منطق جامعه شناسان سیاسی ایران عدم نقد آثار جامعه شناسی در ایران و عادات غیر انتقادی در جامعه شناسی ایران موجب شده است که آثار علمی تولید شده مورد نقد قرار نگیرد و تولیدات علمی آماج تقاضاهای بیرونی قرار بگیرد. این آثار بعد از تولید معمولا توسط جامعه علمی خوانده نمی‌شود و بر این اساس نقدی نیز از این آثار منتشر نمی‌شود. بعد از نقد چنین آثاری، مولفان نیز هیچ برخوردی (بد یا خوب) با چنین نقدی ندارند و آنها اساسا پی گیر بازخورد آثار خود در جامعه علمی نبوده‌‌اند. کتاب منطق جامعه‌شناسان سیاسی ایران: تحلیل انتقادی پژوهش‌های منتشرشده جامعه‌شناسی سیاسی در ایران، درصدد بررسی الگوی تبیینی محققان ایرانی است که در حوزه جامعه‌شناسی سیاسی آثاری منتشر کرده‌اند. کتاب نشان می‌دهد که الگوی به کار رفته در هر اثر متفاوت از دیگری بوده و از تبیین‌های علمی مندرج در کتاب‌های فلسفه علوم اجتماعی به دور هستند. با عنایت به نبود یک الگوی مشخص در چنین آثاری، کشف منطق علمی این آثار نیز مشکل است و مسلم است که الگوی اصلی و معیار ما برای مقایسه نیز از نقد مبرا نیست. نقدهای ما کمتر درگیر مباحث روش شناسی، معرفت‌شناسی و مباحث فلسفه علوم اجتماعی می‌شود. ما درباره روش آنها صحبت نمی‌کنیم که آیا آنها از فردگرایی روش شناختی استفاده کرده‌اند یا از روش‌های فراپوزیتویستی؟ هدف ما درگیر شدن در مناقشات نیست. سعی می‌کنیم،نقد درون پارادایمی انجام دهیم. می‌خواهیم نشان دهیم که آیا محققان در آثار خود توانسته‌اند مدعای خود را به صورت مستدل نشان دهند یا خیر؟ مستدل بودن مدعای محققان بر این امر دلالت دارد که روش‌های بکار رفته در کتاب، چقدر خود محقق، خوانندگان و جامعه شناسان سیاسی را اقناع و مجاب نموده است. محققان تا چه اندازه‌ای توانسته‌اند دلایل محکمه‌پسند ارائه نمایند و خود را قانع و مخالفان را مجاب سازند و...

تشیع مکتبی پرآوازه و تحول آفرین است که بذر اندیشه هایش به روزگار صدر اسلام بازمی گردد و تاریخی پرشکوه از تکامل و تدوین را پشت سرگذاشته است و در این سِیر خجسته تحول، نظریه هایی مطرح شده و شاخه هایی برخاسته اند و بزرگ مردانی پرچم اندیشه های شیعی را بر دوش کشیده اند؛ از آغازین جنبش های سیاسی تا متکامل ترین تدوین های کلامی و فلسفی و از آن نحله ها که در دوره ای کوتاه درخشیدند تا آن گرایش ها که ماندند و تاریخ ساختند و تمدن و فرهنگ آفریدند. این تاریخ سازی و تحول آفرینی مکتب تشیع، پژوهش هایی فزون از شمار را از نخستین قرون تاریخ نگاری فرقه ها و اندیشه ها تا مطالعات معاصر به خود معطوف ساخته است. کتاب حاضر یکی از پژوهش های معاصر در این عرصه است که در چند بخش به سیر تحول فرقه های شیعی نخستین، امامیه، اسماعیلیه، زیدیه و غالیان و واقفه پرداخته است. این کتاب برای اهل پژوهش و علاقه مندان به تاریخ تحول اندیشه های شیعی سودمند خواهد بود.