پاییز 32

کتاب نظریه اجرا اثر کلاسیک ریچار شکنر در زمینه هنرهای اجرایی و نظریه انتقادی است. این کتاب پرمغز اما روان، رشته‌ها، فرهنگها و تاریخهای مختلف را در می‌نوردد و در کار توضیح برخی از بنیادی‌ترین نمادها و آیینهایی است که آدمی از طریق آنها جهانی را که در آن می‌زیید معنادار می‌سازد. این کتاب، همچنین، دفاع نظری مؤثری است از اهمیت هنر، تئاتر و اجرا در بیان عمیق‌ترین و تغییر شکل دهنده‌ترین امیال انسان. ریچار شکنر از معدود کسانی است که تا این اندازه هم در عرصه نظر و دانشگاه و هم در عرصه عمل و جهان تئاتر تأثیرگذار بوده‌اند. اکنون بیش از چهار دهه است که آثار او تعاریف سنتی و مرسوم از تئاتر. آیین و اجرا را به مبارزه طلبیده است. رویکرد شکنر، هنگامی که این مجموعه مقالات برای اولین بار منتشر شدند، نه فقط بدیع بلکه انقلابی بود: درام صرفاً آن چیزی نیست که بر روی صحنه اتفاق می‌افتد، بلکه چیزی است آکنده از معنا که در سطوح متعدد در زندگی روزمره، در آیینهای قدسی و نیز دنیوی، در بازی، ورزشها، دعاوی حقوقی و در سرگرمیهای عامه‌پسند حضور فعال دارد. شکنر در لابه‌لای صفحات این کتاب پیوندهای موجود میان فرهنگهای غربی و غیر غربی، هنرهای اجرایی، انسان‌شناسی، آیینها، اجرا در زندگی روزمره، بازی‌گری، روان‌درمانی، و شمنیسم را مورد بررسی قرار می‌دهد. شکنر در اقدامی که در رشته تخصصی او بی‌بدیل است. از مقوله اجرا و معنا و مفهوم آن تعریف تازه‌ای ارائه کرده است و با انجام این کار آن حدود و ثغوری را به پرسش گرفته است که از دیرباز جداکننده مخاطب از بازیگر بوده‌اند. ریچارد شکنر (1938) یکی از مشهورترین کارگردانان تئاتر و نیز پژوهشگر و هنرمندی معروف در سطح جهان است.