پروانه های پراکنده

معرفی کتاب مجموعه آثار احمد شاملو دفتر یکم از میان آثار احمد شاملو، شاید اشعارش بیش از هر اثر دیگری که از او به جا مانده بتوانند این شاعر بزرگ را به جهان معرفی کنند. چرا که شاملو چون دیگر شاعران تنها شعر نگفت؛ او قالبی نوین در عرصه شعر پارسی ایجاد کرد و آن را شعر سپید نام نهاد. در این آفرینش اما ملاقات شاملو با نیما یوشیج پدر شعر نوی پارسی بی تاثیر نبود. آشنایی او با نیما باعث شد تا در دهه ی بیست شاملو ابتدا به شعر نیمایی رو بیاورد. اما شعر او نیز همچون روح سرکشش، پرنده ای بی پروا بود که در قید و قفس وزن های شعری نمی گنجید؛ بنابراین نخستین بار در شعر تا شکوفه ی سرخ یک پیراهن، قالب وزن را بدرود گفت و قصری جدید در سرزمین شعر معاصر ایران بنا نهاد. امااز آغاز کار شاعری او می توان به دفتر آهنگ های فراموش شده اشاره کرد که تنها دفتر شعر به جا مانده از شاملو با شکلی سنتی و دارای وزن است. پس از آن با انتشار قطع نامه و هوای تازه، وی خود را به عنوان شاعری با حرف های نو و زبانی آتشین معرفی می کند. اما این فرزند چموش شعر فارسی به پیشروی هایش ادامه می دهد و دفاتر شعری با مضامین اجتماعی و سیاسی و با لحن کوبنده و حماسی می آفریند که هنوز هم روح جنگنده ی او را در این اشعار، زنده می بینیم. از مجموعه آثار شاملو، دفتر یکم اختصاص به اشعار او داشته و شامل هفده دفتر از دفاتر شعر او محسوب می شود. این گنجینه ی غنی را انتشارات نگاه برای علاقمندان به شعر الف. بامداد منتشر نموده است.

معرفی کتاب دیوان جامی “دیوان جامی” اثری است ماندگار از “نورالدین عبدالرحمن جامی” که در نسخه ی پیش رو، مقدمه و تصحیح آن توسط “محمد روشن” صورت گرفته است. “دیوان جامی” متشکل از سه بخش تحت عنوان های “فاتحة الشباب”، “واسطة العقد” و “خاتمة الحیاة” می باشد که در بخش نخست، قصیده ها، ترجیعات و ترکیبات، مثنوی ها و غزل ها قرار گرفته اند؛ بخش دوم مشتمل بر قصیده، غزل، مقطع، رباعی و معمیات “جامی” است و بخش انتهایی نیز از همین موارد به علاوه ی یک مثنوی برخوردار است. “نورالدین عبدالرحمن جامی” از شعرای لطیف اندیش قرن نهم است که شور عشق و شباب در غزلیاتش، نصایح پندآموز در قصایدش و نکته های دلچسب عارفانه در رباعیاتش به چشم می خورد. تسلط او در انواع سبک های شعری نظیر قطعه، ترجیع بند، معما و ترکیب بند، در نوع خود مثال زدنی است و به راستی می توان “جامی” را نابغه ی شعر قرن نهم معرفی نمود. اشعار موجود در “دیوان جامی” هر کدام به دوره ی مشخصی از زندگی شاعر اختصاص دارند و خواننده با مطالعه ی سرتاسری “دیوان جامی”، متوجه این امر خواهد شد. “فاتحة الشباب”، “واسطة العقد” و “خاتمة الحیاة” هر سه به لحاظ مضمون و کار شاعری، دارای اشعار برجسته ای هستند اما بخش نخست به لحاظ حجم و محتوا، ارزش قلم “جامی” را بیش از همه به رخ می کشد. اشعاری که در این بخش آمده، گستره ی وسیعی از موضوعات را شامل می شود که عشق به زندگی و مسائل فلسفی و اخلاقی در آن از اهمیت بیشتری برخوردار است. در دو بخش دیگر نیز شاهد وسعت قلم “جامی” در شرح و بسط نکات عارفانه و صوفیانه هستیم و در مجموع این سه بخش، “دیوان جامی” را به یکی از بهترین نمونه های ادبی در شعر فارسی تبدیل نموده اند. . . . . . . . . .