پروفسور شُخُلی و دستیارش خُل‌خُلی 2/ داستان‌هایی فلسفی درباره‌ی زمان

معرفی کتاب در باب قرن بیستم: در گفتگو با تیموتی اسنایدر

تأمل دو اروپاشناس برجسته درباره‌ی قرنی که گذشت. تونی جات در کتاب در باب قرن بیستم سلسله‌گفت‌وگوهایی را با تیموتی اسنایدر شکل می‌دهد که محور آن دستاوردها و شکست‌های عقاید سیاسی و نقش روشنفکران در قرن بیستم است. این کتاب قدرت و عدالت را در نظریه‌های مختلف مورد بحث قرار می‌دهد.

درباره‌ی کتاب در باب قرن بیستم:

تیموتی اسنایدر (Timothy D. Snyder) نویسنده‌ی آمریکایی و تاریخ‌دانی است که تمرکزش را به‌طور خاص بر تاریخ اروپای مرکزی و شرقی و مسئله‌ی هولوکاست گذاشته است. اسنایدر به پنج زبان اروپایی صحبت می‌کند و توانایی این را دارد که به ده زبان مطلب بخواند، و همین قابلیت به این منجر شده که از منابع دست‌اولی در پژوهش‌هایش استفاده کند و افتخارات زیادی را بابت فعالیت‌هایش کسب کند. این پژوهشگر برجسته تا کنون 5 کتاب نوشته و در تألیف 2 کتاب نیز همکاری داشته است و کتاب او با عنوان «استبداد: بیست درس از قرن بیستم» در بین پرفروش‌ترین کتاب‌ها جای گرفته است. حالا در کتاب در باب قرن بیستم (Thinking the Twentieth Century) گفت‌وگویی را با او می‌خوانیم پیرامون آنچه در قرن گذشته روی داده است. تونی جات (Tony Judt)، که خود متخصص تاریخ اروپاست، متوجه می‌شود که درگیر بیماری اِی‌اِل‌اِس شده است و فرصت زیادی برای زندگی ندارد. بنابراین، دوست و همکارش، تیموتی اسنایدر، به او پیشنهاد می‌دهد که آخرین اثرش را بنویسد. در طول سال 2009، جات و اسنایدر گفت‌وگوهایی را شکل می‌دهند که ضبط و سپس پیاده می‌شده و درنهایت در قالب کتاب حاضر به انتشار رسیده است. جات در اوت 2010 در 62 سالگی از دنیا می‌رود. گفت‌وگوهای این دو اروپاشناس بدون یادداشت، ارجاع و مواردی از این‌دست است. آن‌ها درباره‌ی تاریخ عقاید سیاسی مدرن در اروپا و آمریکا صحبت می‌کنند و قدرت و عدالت را از نظر لیبرال‌ها، سوسیالیست‌ها و کمونیست‌ها، ملی‌گراها و فاشیست‌ها در قرن بیستم مورد توجه قرار می‌دهند. درنهایت می‌توان گفت که این کتاب عمده‌ی تمرکزش را بر دستاوردها و شکست‌های برجسته‌ترین روشنفکران قرن بیستم و نظریه‌های آن‌ها گذاشته است و در باب محدودیت‌ها و قابلیت تجدید عقاید سیاسی و درباره‌ی قصور و وظایف اخلاقی روشنفکران در سیاست بحث می‌کند.

معرفی کتاب زن و سینما

کتاب زن و سینما دربردارنده‌ی چندین مقاله‌ی فمینیستی است که می‌کوشند با دیدی انتقادی نقش زنان در سینما و بازنمایی تصویر آنان در فیلم‌ها را بررسی کنند. در این کتاب منتقدان و نظریه‌پردازان سرشناسی همچون لارا مالوِی و ای. آن کاپلان، تئوری‌ها و ایده‌هایشان را در مورد سینما ارائه کرده‌اند. همچنین ساختارشکنی سینمای مارگریت دوراس و فیلم بیل را بکشِ کوئنتین تارانتینو مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است.

درباره‌ی کتاب زن و سینما

با آن‌که سینما در اوایل قرن بیستم شکل گرفت و دنیا را تسخیر کرد، اما پذیرش زنان به‌عنوان انسان‌هایی مستقل و دارای هویت و ارائه‌ی تصویری واقعی از آن‌ها، ده‌ها سال بعدتر اتفاق افتاد. تا پیش از دهه‌ی 1970، زنان معمولاً فقط به‌عنوان بازیگر در فیلم‌ها حضور داشتند. نقش‌هایی هم که به آن‌ها محول می‌شد کاملاً کلیشه‌ای بود؛ زنانی اغواگر، دخترانی معصوم یا مادرانی نگران. در بخش فنی هم اجازه‌ی ورود به زنان داده نمی‌شد و تقریباً هیچ زن کارگردان یا نویسنده‌ی سرشناسی در آن دوران وجود نداشت. در نهایت، جنبش‌های اجتماعی و انقلاب‌های جنسی دهه‌ی هفتاد، عمیقاً بر روی سینما تأثیر گذاشت و باعث شد تمام این کلیشه‌ها برهم بخورد. زنانِ فیلم‌ها به دنیای واقعی نزدیک‌تر شدند و هویت پیدا کردند. هم‌زمان تعداد قابل‌توجهی کارگردان، نویسنده، تدوینگر و فیلم‌بردار زن آموزش دیدند و توانستند وارد سیستم فیلم‌سازی شوند. در نتیجه، سینما شکل دیگری به خود گرفت و توانست تصویر حقیقی‌تری از زنان ارائه دهد. در آن زمان نقد فمینیستی هم از حوزه‌ی ادبیات به سینما وارد شد و منتقدین و نظریه‌پردازان زن، دیدگاه‌هایشان را در مورد سینمای جدید ابراز کردند و کوشیدند آن را اصلاح کنند. منیژه نجم عراقی، مرسده صالح‌پور، نسترن موسوی و مهرناز صمیمی، تعدادی از همین مقالات فمینیستی و انتقادی را در کتاب زن و سینما گردآوری کرده‌اند. این مقالات تصویری که فیلم‌ها از زنان ارائه می‌دهند را نقد می‌کنند و خواهان نقشی جدی‌تر و جدیدتر برای زنان هستند.