چه چیز به چه کس می رسد؟ چرا؟

معرفی کتاب رهایی بشر. فریبرز رئیس دانا از جان‌های عزیز و مبارکی بود که در زمانه‌ی منحوس پاندومی کرونا ازدست شد. نویسنده‌ی ادیب و اقتصاددان و نظریه‌پردازی که بی‌وقفه در راه آزادی، عدالت، برابری و آگاهی می‌کوشید، می‌نوشت، سخنرانی می‌کرد و درس می‌داد. این متفکر مارکسیست چنان آزادی و عزت انسان و به خاصه طبقه‌های فرودست را با تمام وجودش می‌خواست که لحظه‌ای دست از مبارزه از طریق آگاهی‌بخشی دست برنداشت. کتاب «رهایی بشر: عدالت، آزادی و دولت» یکی از همان‌ تلاش‌های سترگ و به ثمر نشسته‌ی او بر محور همین آگاهی‌بخشی است که پس از درگذشتش به صورت کامل منتشر شده است. رئیس‌دانا این کتاب را در جهت به‌هم ریختن همه‌ی آن روایت‌های دشمنان آزادی، همان نئولیبرال‌های داخلی و خارجی نوشته که همواره با اهرم‌های رسانه‌ای عظیم‌شان هرچه دروغ خواسته‌اند به خورد همگان داده‌اند و سوسیالیسم را دشمن آزادی و دموکراسی معرفی کرده‌اند. رهایی بشر با طرح و برنامه‌ای جامع و نظام‌مند، با زبانی شیوا و همه‌فهم، پله‌پله مخاطب را با خودش پیش می‌برد و ضمن نشان دادن همه‌ی دروغ‌های تاریخی بندگان سرمایه‌داری، دستاوردهای سوسیالیسم را در هر فرمی که تاکنون وجود داشته پیش رو می‌گذارد. رهایی بشر رساله‌ای عظیم است که همه‌ی ما به آن نیاز داشتیم، برای فهم جای‌گاه‌مان در تاریخ، هرآنچه امروز هستیم و چشم‌اندازی که پس‌از‌این باید ببینیم و در پی تحققش باشیم. . . .

معرفی کتاب بازآفرینی چپ گرایی احزاب سیاسی با گرایش چپ به عنوان نمایندگان فقرا و محرومان نقش مهمی ایفا می کنند. آنها زمانی این کار را با وعده حمایت از نیروهای سرمایه و تمایلات بازار برای ایجاد نابرابری انجام دادند. اما در دهه 1990 آنها از حمایت صرف نظر کردند و از رای دهندگان خواستند خود را با دنیای بازار محور وفق دهند. در همین حال، احزاب جدید و افراطی شروع به وعده حمایت اقتصادی از خودشان کردند – البته با لحنی عصبانی و ضد مهاجر.برای درک بهتر دنیای سیاسی عجیب و غریب امروزی، استفانی ال ماج در بازآفرینی چپ گرایی تاریخ سوسیال دموکرات های سوئد و آلمان، حزب کارگر بریتانیا و حزب دموکرات آمریکا را تحلیل می کند. ماج با گذشتن از این فرض که احزاب صرفا به نیروهای خارج از کنترل آنها پاسخ می دهند، استدلال می کند که وعده های در حال تغییر احزاب چپ بیانگر جهان بینی انواع مختلف کارشناسان است. برای اینکه بفهمیم احزاب چپ چگونه صحبت می کنند، باید افرادی را که به جای آنها صحبت می کنند، درک کنیم.این کتاب نشان می دهد که چگونه اقتصاددانان کینزی در اوایل دهه 1960 برای احزاب چپ صحبت کردند. این اقتصاددانان وظیفه خود را در زمینه مدیریت اقتصادی احتیاطی و حساس از نظر سیاسی می دیدند. اما در دهه 1980 نوع جدیدی از اقتصاددانان که پیشرفت بازارها را وظیفه اصلی احزاب چپ می دانستند، به میدان آمدند. در همین حال، با کاهش وفاداری رأی دهندگان به احزاب چپ، از استراتژیست های حرفه ای خواسته شد تا پیام های حزبی را «چرخش» کنند. در نهایت، احزاب چپ خود را تضعیف کردند و یک خلاء نمایندگی در پی خود باقی گذاشتند. این کتاب سوالات جدیدی را در مورد نقش و مسئولیت احزاب چپ - و کارشناسان آنها - در سیاست امروز مطرح می کند.

معرفی کتاب زمین و انقلاب در ایران 1340 - 1360 اصلاحات ارضی ایران که توسط دولت شاه بین سالهای 1962 و 1971 انجام شد، یکی از بلندپروازانه ترین اقدامات در تاریخ مدرن خاورمیانه بود. با این حال، کمتر از موفقیت آماری آشکارش، دستاوردهای واقعی برنامه، از نظر منافع مثبت برای دهقانان، ناچیز بود. بعدها، نارضایتی گسترده هزاران روستای ایرانی منجر به سقوط شاه شد. تحلیل اریک هوگلند در اولین مطالعه ی عمده در مورد تأثیرات این برنامه ی کاملا تبلیغاتی نشان می دهد که انگیزه های اصلی در پس اصلاحات ارضی سیاسی بوده است. دولت مرکزی در تلاش برای جانشینی اقتدار تقریبا مطلق طبقه مالک بر روستاها، امیدوار بود که اختیارات خود را در سراسر روستاهای ایران گسترش دهد. در حالی که حکومت پهلوی به این هدف دست یافت، ناکامی آن در اجرای اصلاحات ساختاری موثر، یک مسئولیت بلندمدت بود. هوگلند که در سراسر دهه 1970 در روستاهای ایران تحقیقات میدانی انجام داد و شاهد وقوع انقلاب از یک روستای کوچک بود، شرح دقیقی از توسعه ی اصلاحات ارضی و تأثیرات آن بر گروه های اصلی درگیر ارائه می دهد: مالکان، دهقانان، مقامات محلی، بازرگانان، و دلالان. او نشان می دهد که چگونه ادامه ی فقر در روستاها باعث مهاجرت هزاران دهقان به شهرها شد و در نتیجه کمبود شدید کارگران کشاورزی و عرضه بیش از حد نیروی کار غیر ماهر شهری به وجود آمد. هنگامی که حکومت شاه در سال 1978 با مخالفان توده‌ای در شهرها مواجه شد، نه تنها جمعیت روستایی سرخورده از رژیم حمایت نکردند، بلکه هزاران روستایی در تظاهراتی شرکت کردند که فروپاشی سلطنت را تسریع کرد.