ژانر (نوع ادبی)

معرفی کتاب قصه نویسی (براهنی) “قصه نویسی” از مدرن ترین آثار آموزش داستان نویسی به زبان فارسی محسوب می شود که دکتر “رضا براهنی” نویسنده و شاعر بزرگ معاصر، آن را به رشته ی تحریر درآورده است. با وجود این که از عمر کتاب “قصه نویسی” چیزی بیش از نیم قرن می گذرد، اما همچنان اثری خلاقانه و نوگرا به حساب می آید و بارها جهت تجدید چاپ، مورد ویرایش و بازبینی قرار گرفته است. ”رضا براهنی” در بخش اول کتاب “قصه نویسی”، به ضرورت نقد درباره ی قصه می پردازد و ویژگی های قصه نویس حرفه ای را با قصه نویس غیرحرفه ای مقایسه می کند. در ادامه با اشاره به علت های تاریخی پدیدار شدن قصه، اجزای آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد و سپس به مقایسه ی قصه نویس و روزنامه نگار و قصه ی فرمایشی و اخلاق حزبی می پردازد و تعهد و مسئولیت های قصه نویس را در عصر شب بیان می کند. در بخشی از کتاب که ساختمان قصه نام دارد، عوامل مختلفی نظیر تجربه، جدال، حادثه، نقش راوی، شخصیت، طرح و توطئه، زمینه، محیط یا فضا، لحن، سبک و الگو مورد بررسی قرار می گیرد و در ادامه ی کتاب با پدیده ی قصه ی روانی، و تفاوت های دید کلاسیک، رمانتیک و مدرن مواجه هستیم. بدیهی است که نویسنده در این کتاب به “قصه نویسی” در ایران نیز پرداخته و آثار “صادق چوبک”، “صادق هدایت”، “جلال آل احمد”، “ابراهیم گلستان”، “علی اکبر دهخدا” و “محمدعلی جمال زاده” را از نظرگاه های مختلف مورد نقد قرار می دهد که در این بین به صورت گسترده تر و ریزبینانه تری، آثار “صادق چوبک” را زیر ذره بین برده است.

کتاب حاضر اثری است برآمده از تجربه مؤلف در زمینه ادبیات کودکان و نوجوانان ایران و جهان که مباحث گوناگون این حوزه را با نظمی منطقی و زبانی مستند و با بهره گیری از شاهد مثالهای متنوع تشریح نموده. در ساختار یک کتاب درسی به دانشجویان و سایر علاقه مندان ارائه می کند. تمرینهای پیشنهادی در پایان هر فصل راهکاری است جهت کاربردی کردن مباحث نظری، همچنین وجود فهرست منابع فرامتنی دعوتی است از دانشجویان و سایر علاقه مندان برای پژوهش و مطالعه عمیق تر و گسترده تر در این زمینه. اهمیت انتشار این کتاب با توجه به گسترش درسهای ادبیات کودکان در برنامه های درسی منسجم و مناسب، که انتشار آخرین آن به نیمه اول دهه پنجاه خورشیدی باز می گردد، روشن می شود.