ژان-فرانسوا لیوتار

«سخن پردازی در مقام فلسفه» در ابتدا به زبان انگلیسی در سال 1980 منتشر شد. ارنستو گراسی با بازگشت به سنت اومانیستی ایتالیایی و جنبه‌های تفکر یونانی و لاتین قبلی، برداشتی از بلاغت را به عنوان اساس فلسفه توسعه می‌دهد. گراسی به بررسی معنایی می پردازد که در آن اولین اصول تفکر عقلانی از قدرت استعاری کلمه ناشی می شود. او اساس تصور خود را در آخرین متفکر بزرگ سنت اومانیست ایتالیایی، جیامباتیستا ویکو (1668-1744) می یابد. او بر درک ویکو از تخیل و حس نبوغ انسانی موجود در استعاره متمرکز است. از نظر گراسی، فعالیت بلاغی جوهر و حیات درونی اندیشه هنگامی است که به قدرت استعاری کلمه متصل شود. کتاب ارنستو گراسی گرایش مهمی در اندیشه فلسفی را احیا می کند که تحت الشعاع جریانات غالب و فرمالیستی که از انقلاب علمی و روشنگری سرچشمه می گیرد. ارجاعات به جیامباتیستا ویکو و نقد او از دکارتیسم، پروژه گراسی را برای بازیابی معرفت شناسی مبتنی بر رویکردهای بلاغی کلاسیک به ذهن و واقعیت تثبیت می کند. این متن ارزشمندی برای پذیرش در هر کلاسی در زمینه تئوری دانش است، زیرا دانشجویان فلسفه را با جایگزینی انسان گرایانه برای شیوه های تفکر خردگرایانه مدرن غالب آشنا می کند.

بشر چیست؟ اثری ا‌ست خاص از نویسنده‌ی بزرگِ آمریکایی، مارک تواین، که برخی او را پدرِ ادبیاتِ آمریکا لقب داده‌اند. او هنگامی‌که ۶۳ سال داشت به نوشتنِ این کتاب مبادرت ورزید و نگارشِ آن را چندین سال (تا ۱۹۰۴) طول داد و سرآخر در ۱۹۰۶ آن را با تیراژ کم و بدون نام خود یا با نام مستعار منتشر نمود. مارک تواین در این کتاب، که آن را انجیل ِ خود، و شاخص‌ترین ِ آثارش می‌دانست از ماهیت و چیستیِ بشر یا انسان سخن می‌گوید و ایده‌ها و نظریاتِ خود را در بابِ زوایا و وجوهِ مختلف ِ ذات و سرشت آدمی بیان می‌کند. سبک ِ نوشتارِ این کتاب به صورت دیالوگی میانِ پیرمردی خردمند و یک جوان است. این گفتگو البته رگه‌ها و مایه‌های فلسفی دارد و تواین در قالبِ شخصیتِ پیرِ خردمند، نظریاتش را مطرح می‌کند. وی بر این باور است که انسان موجودی ا‌ست ماشین‌گونه که تحت تأثیر وراثت و محیط ساخته و پروارنده می‌شود و از این رو، کنش‌ها و اندیشه‌های آدمی شایستگی خاصی برای او به ارمغان نمی‌آورند. او در عین‌حال به نحو‌ی برساختِ شخصیت و منشِ انسان اشاره می‌کند، که به زعمِ او یا مادرزادی‌اند و یا برآمده از محیط ِ پیرامون، نحوه‌ی آموزش و پرورش و هرآنچه که با آنها هم‌نشینی و هم‌آموزی دارد. البته تواین انسان را موجودی تعلیم‌پذیر می‌داند که می‌توان با تعلیم و تربیت، او را به جهتِ مثبت یا منفی (خیر و شر) هدایت نمود اما در عین‌حال همچون روح غالبِ آن دوره از تحولاتِ سریعِ فنی و علمی، اراده‌ی آزاد و اختیار را در قاموس بشر نمی‌بیند، و تنها می‌تواند در مارپیچ‌های زندگیش به انتخاب‌هایی آزادانه مبادرت ورزد، همچون اسکی‌بازی که از چکاد ِ کوه به دره حرکت می‌کند و در عین‌حال که محیط و وضعیت و جوِ حاکمِ ناشی از میلیون‌ها قاعده، او را در طیِ مسیرِ اسکی، «ناگزیر» پیش می‌برند، اما هم‌اوست که به هرحال اسکی «می‌کند»، و انتخاب کرده که چنین کنشی را در چنین وضعیتی انجام دهد. مارک تواین از احساس غالبِ وجود آدمی سخن می‌گوید و آن را نیرومندترین احساسِ بشر می‌انگارد، چیزی که به هرحال در هر وضعیتی، بر او مسلط است و به ارضای خواسته‌ها و امیالش سوق می‌دهد. در گفتگویِ جاری و سیالِ پیرِ خردمند و مردِ جوان، که سبک و سیاقِ فلسفی و توجیهی دارد، پیرمرد بر ماشینی‌بودن و بی‌ارادگیِ بشر به معنای عام پا می‌فشرد و او را فقط واجدِ گزینش‌های آزادانه در بافتی از موجبیت‌ها می‌انگارد، اما جوان راضی نیست و از پیرِ خردمند مدام توجیه و دلیل می‌طلبد. مارک تواین، نویسنده‌ی نام‌دارِ آمریکایی، در سیِ نوامبرِ ۱۸۳۵ در فلوریدا و در خانواده‌ای پرجمعیت به دنیا آمد و در ۱۹۱۰ از دنیا رفت. او را با بزرگانی چون دانته و میلتون قیاس کرده‌اند.