کارآگاه کرگدن در باغ‌وحش مرموز 5/ در جستجوی طوطی‌پلیسه

نادیده گرفته شدن و پذیرفته نشدن درد بزرگی است. به خصوص وقتی عضو خانواده‌ای باشی که با اعمال و رفتارشان به صراحت و روشنی نشان دهند ازت متنفرند و حسابت نمی‌کنند. تا به حال چنین حسی را تجربه کرده‌اید و در این شرایط دردناک قرار گرفته‌اید؟ کتاب «اعترافات یک دوست خیالی»، داستان جذاب و بامزه‌ای است که از تلاش برای پذیرفته شدن می‌گوید و خواننده را به دنیای دوستی می‌برد که باور دارد همه از او متنفرند. همه از ژاک پاپیه نفرت دارند. معلم‌ها، همکلاسی‌ها و هم‌مدرسه‌ای‌ها. والدین‌‌اش هم نادیده‌اش می‌گیرند، به جز فلور خواهر دوقلویش: «از وقتی یادم می‌آید، من و فلور داشتیم نقشه‌ی دنیای خودمان را می‌کشیدیم. کشیدن بعضی جاها ساده بود: برکه‌ی قورباغه‌ها، دشت کرم‌های شب‌تاب درجه‌ی یک، و درختی که روی تنه‌اش حرف اول اسم‌هایمان را کنده بودیم. بعضی نقاط مهم دنیای‌مان هم روی نقشه مشخص بودند: مثلا قله‌ی مغازه‌ی عروسک‌فروشی، دره‌ی فرانسوا و ارتفاعات مامان‌و‌بابا» اما این همه‌ی ماجرا نیست. ژاک پاپیه پی می‌برد که موجودی خیالی است و وجود خارجی ندارد. زندگی‌اش متحول و جهان‌اش زیر‌و‌زیر می‌شود. میشل کیوارس، در این اثر با چیره‌دستی در شصت فصل به موضوع پذیرش خود و یافتن هدف می‌پردازد و مخاطب را با پرسش‌های جدی و فلسفی روبرو می‌کند. واقعیت چیست؟ واقعی بودن به چه معناست؟ مرز میان واقعیت و خیال کجاست؟ اگر خیالی باشیم چه می‌شود؟ تلاش شخصیت‌اصلی رمان اشک به چشمان مخاطب می‌آورد، می‌خنداندش و او را غرق لذت می‌کند.

داستان‌های محمدحسین محمدی داستان‌های یکه‌ای هستند. شباهتی به بیشتر داستان‌هایی که از نویسندگان اهل افغانستان خوانده‌ایم ندارند و علاوه بر شخصیت‌های داستان‌ها که به فارسی دری گفت‌وگو می‌کنند، فضای داستان‌ها و موقعیتی هم که همه‌چیز در آن اتفاق می‌افتد کاملا وابسته به سرزمین مادری نویسنده‌اند. داستان آدم‌هایی که یا چاره‌ای ندارند جز ماندن و تن دادن به همه‌ی سختی‌ها و کنار آمدن با چیزهایی که دوست نمی‌دارند، یا آدم‌هایی که راه را در نماندن جسته‌اند و مهاجرت به سرزمین همسایه و به جان خریدن سختی‌های دیگر به این امید که روزگاری بهتر بالاخره از راه برسد. حتا اگر مجبور شود مثل یکی از شخصیت‌های اصلی پایان روز در جواب این‌که چرا قیافه‌اش شبیه ما است، بگوید: «شما هم یک دهان و یک بینی و دو چشم و دو ابرو دارید و ما هم داریم.» اما نکته این است که آدم‌های این داستان‌ها حتا در سرزمین خودشان هم غریبه‌اند. نه فقط با دیگران، که با خود هم رفتار غریبی می‌کنند. رمان کوتاه «پایان روز» هم‌زمان دو جا اتفاق می‌افتد. در مزارشریف و تهران. آدم‌هایی در وطن و آدم‌هایی در مهاجرت. دو شخصیت اصلی دارد که عنوان فصل‌های مختلف رمان هم هستند: بوبو و اَیا. داستانی درباره‌ی آدمی که دارد می‌میرد و در عین‌حال درباره‌ی پسری که می‌خواهد برای پدر در حال مرگش خلعت بخرد و خیال او را این دم آخر آسوده کند. اگر این دم آخر حرمت مهمان را در این سرزمین رعایت کنند.