انگاره های گزافه

معرفی کتاب مجموعه آثار شاملو – دفتر سوم آن چه در این مجموعه آمده، قطعات پراکنده یی ست که در طول سالیان دراز و در فرصت های مختلف به فارسی برگردانده شده است. آن گاه که سخن از یک دوره ی سی ساله ی کار مطبوعاتی پیش می آید، جوان کتابخوان امروزی که صفحات هنر و اندیشه ی مطبوعات کنونی را حتا به عنوان یک «حداقل» هم نمی پذیرد، به هیچ روی نمی تواند وضع مطبوعات را در سال های آغاز آن دوره در نظر آورد. در واقع، سی سال پیش از تاریخ این یادداشت به وجود آوردن یک نشریه ی ملی کاری به تمام معنا «ناممکن» بود. این چنین نشریه یی یا می بایست متکی به گروهی خواننده ی علاقه مند باشد تا بتواند با تعادل هزینه و درآمدش، انتشار یابد؛ که چنین «خواننده گانی» وجود نداشت. یا می بایست به سرمایه یی متکی باشد و از زیان مالی نهراسد تا به تدریج بتواند خواننده گانی برای خود دست و پا کند؛ که چنین سرمایه یی در اختیار نبود. به عبارت دیگر: آن را که شور و هدف بود وسیله نبود و آن را که وسیله بود غم فرهنگ و هنر نبود. مسأله ی دیگر این بود که ما جوانان آن روز تجربه یی هم در کار خود نداشتیم؛ که آن را که تجربه یی داشت، سرمایه ها و سیاست ها پیشاپیش به بذل مال خریده بودند. گمنامانی بودیم که سرمایه و پشتیبان مان تلاش خودمان بود. به جایی راه مان نمی دادند و حرف مان را نمی شنیدند یا به ریشخندمان می گرفتند. پس راه چاره منحصر به فرد بود: نخست به وجود آوردن نشریه یی و پس از آن گرد آوردن خواننده گانی. اما نکته این بود که عرضه ی شعر و ادبیات انقلابی ما تنها در نشریه یی امکان داشت که پیشاپیش در جامعه گروهی خواننده بر خود گرد آورده باشد.

کتاب «خواجه‌ی تاجدار» به قلم ذبیح الله منصوری، یکی از پرکارترین مترجمان و نویسندگان ادبیات ایران، نگاشته شده و دربردارنده‌ی داستانی تاریخی از دوران قاجار و به‌ویژه زندگی آقا محمدخان قاجار است. این کتاب، که به نظر می‌رسد ترجمه و اقتباسی از اثری نوشته شده توسط نویسنده‌ای فرانسوی به نام ژان گور باشد، به روایت وقایع تاریخی ایران از زمان مرگ نادرشاه افشار تا پایان حیات بنیان‌گذار سلسله‌ی قاجار، آقا محمدخان قاجار، در سبکی ادبی و روایی، می‌پردازد. در واقع، در این کتاب، منصوری با بهره‌گیری از دانش تاریخی و توانایی‌های ادبی خود، تصویری جذاب و زنده از این دوران پرفراز و نشیب را به خواننده ارائه می‌دهد و با استفاده از شیوه‌ای داستان‌گونه، وقایع و شخصیت‌های تاریخی را به نحوی توصیف می‌کند که خواننده ارتباط بسیاری با ‌آن‌ها می‌گیرد، گویی که مستقیما دارد آن‌ها را مشاهده می‌کند. کتاب «خواجه‌ی تاجدار» نه تنها به عنوان یک اثر ادبی بلکه به عنوان یک منبع تاریخی نیز می‌تواند ارزشمند شمرده شود. منصوری در این اثر تلاش کرده تا با نگاهی عمیق‌تر به تاریخ، به تحلیل و بررسی شخصیت‌ها و رویدادهایی بپردازد که بر سرنوشت ایران تأثیرگذار بوده‌اند. با این حال، برخی منتقدین و مورخین بر این باورند که بسیاری از رویدادهای نگاشته شده در این کتاب بیشتر حاصل خلاقیت ذهنی و قوه‌ی خیال منصوری است تا واقعیت‌های تاریخی. این نکته ممکن است برای برخی خوانندگان اهمیت داشته باشد که تا چه اندازه می‌توانند به دقت تاریخی این داستان اعتماد کنند. با این اوصاف، این کتاب جذاب، احتمالا به عنوان یک منبع پژوهشی جدی، آنچنان کارآمد نخواهد بود اما می‌تواند برای علاقه‌مندان به رمان‌های تاریخی و البته دوران قاجار و زندگی عجیب آقا محمدخان قاجار جذاب و خواندنی باشد. مصنوری در این اثر، مانند دیگر آثارش، با ترکیبی از داستان‌پردازی و تحلیل تاریخی، خواننده را به دورانی دیگر ‌می‌برد و او را با فراز و نشیب‌های بخشی از تاریخ ایران آشنا می‌کند. . .

معرفی کتاب زندگی و هنر سزان. سزان (متولد ۱۹ ژانویه ۱۸۳۹ – درگذشته ۲۲ اکتبر ۱۹۰۶) یکی از نقاشان برجسته و تاثیرگذار در دنیای هنر مدرن فرانسه بوده و به عنوان یکی از پیشوایان هنر پسادریافتگری شناخته می‌شود. آثار او از طریق ترکیبی منحصر به فرد از اصول نقاشی دریافتگری و اجرایی شده و همچنین به عنوان یکی از بنیان‌گذاران نقاشی پسادریافتگری شناخته می‌شوند. هر اثر از آثار وی، شاهکاری از استواری و تدبیر هنری است. سزان در دنیای هنر نوآوری‌های فراوانی داشته است. او نه تنها در روش اجرای نقاشی‌های خود، بلکه در سبک‌ها، تکنیک‌ها، بعدنمایی، ترکیب بندی و استفاده از رنگ‌ها نیز تغییرات و نوآوری‌های اساسی ایجاد کرد. این نوآوری‌ها به شکل چشم‌گیری بر هنر دوران بیستم تأثیرگذار بوده‌اند. نه تنها هم‌زمانان او بلکه هنرمندان بعدی نیز از این انقلاب‌های هنری بهره‌برداری کرده‌اند. هنرمندان بزرگی همچون پابلو پیکاسو از ترکیب بندی‌های سزان در اعمال خود استفاده کرده و جرئت کوبیسم را ایجاد کردند. همچنین هنرمندانی چون هنری ماتیس از تکنیک‌های رنگ‌آمیزی سزان الهام گرفته و از آن‌ها بهره‌برداری کردند. واژه‌های «سزان پدر همهٔ ما است» از دهان همین هنرمندان معروف خارج شده و نمایانگر تأثیر بی‌پایان سزان بر هنر مدرن است. او همیشه با شخصیتی محتاط و کم‌گفته شناخته می‌شد و این ویژگی موجب می‌شد که همواره در میان هنرمندان به عنوان یک فرد پرافتخار و با اهمیت شناخته شود. شهرت هنری سزان به مرور زمان بلند پایه‌ای گرفت و در سال‌های پایانی زندگی‌اش، جوانان هنرمند اهمیت و تأثیر او را به طور عمیق‌تر درک کردند. . . .