کلاغی که با خدا حرف زد

برخی داستان‌ها ساده و سر راست هستند که فقط باید آنها را شنید. برخی دیگر کمی پیچ دارند و باید آنها را نشسته و با حواس جمع خواند. اما برخی دیگر از داستانها خیلی پیچیده و رمز آلود هستند انگار دارند داستان زندگی ما را بدون اجازه خودمان روایت می‌کنند. در کتاب تسوکورو تازاکیِ بی رنگ ِ و سالهای زیارت او با سفر درونی یک جوان مواجه می‌شویم که به یکباره چهار دوست صمیمی خود را ازدست داده است. نام خانوادگی شخصیت‌های اصلی رمان تصادفاً نام رنگ‌هاست، آبی، قرمز، سیاه و سفید و البته خود «تسوکورو» بی‌رنگ است. موراکامی با قرار دادن شخصیت داستانش در موقعیتی که تک تک دوستانش را از دست داده و حالا به یاد مرگ افتاده، او را به جستجوی راهی می‌فرستد که آدمی بتواند مجدداً به رنگ‌های زندگی برگردد: «از ژوئیه سال دوم کالج تا ژانویه بعد، تنها چیزی که فکر تسوکورو تازاکی را به خود مشغول می‌کرد مردن بود. آن روزها طبیعی ترین راه حلی که به ذهنش می‌رسید خودکشی بود و حتی همین حالا هم نمی‌توانست دلیل قانع کننده‌ای پیدا کند که چرا آن آخرین گام لازم را برنداشته، در حالی که آن روزها عبور از مرز میان زندگی و مرگ برایش از قورت دادن تخم مرغ خام سهل تر بود.» این کتاب سیزدهمبن کتاب نوبسنده مشهور ژاپنی «هاروکی موراکامی» است که در همان ماههای اول انتشار بیش از یک میلیون نسخه آن به فروش رفت «موراکامی» نویسنده مشهور ژاپنی در سال ١٩٤٩ در کیوتو ژاپن به دنیا آمد. کتاب‌های «کافکا در ساحل» و «پس از تاریکی» و... بعد از زلزله از مشهورترین کارهای او هستند که به زبان فارسی ترجمه شده است.

واترگیت داستان قهرمانان خطاکار و تبهکاران جذاب است. آن‌ها براساس شرایط و برحسب تصادف گرد هم آمدند تا یکی از مهم‌ترین حوادث تاریخ آمریکا را رقم بزنند، حوادثی که باعش شد رئیس جمهور آمریکا از مقامش استعفا دهد، امری که تا این زمان سابقه نداشت. بازیگران پیدا و پنهان متعددی در این نمایش نقش داشتند. منتقدان از سرعت روند تغییرات خرسند نبودند. بین ورود غیرقانونی به واترگیت و زمانی که نیکسون ناچار شد استعفا کند دو سال فاصله افتاد و چهار ماه دیگر هم طول کشید تا همدستان اصلی او محکوم شوند. سپس وقتی جرالد فورد بعد از استعفای نیکسون به ریاست‌جمهوری رسید، قبل از این‌که فرصتی دست دهد تا پای نیکسون به دادگاه کشانده شود ، به اسم حفظ مصالح کشور، او را مشمول عفو کرد. منتقدان خواستار محاکمۀ نیکسون به جرم نقض قانون اساسی بودند. در این نمایش ملی از عدالت، ترس و سوءاستفاده از قدرت، بیست و پنج نفر به زندان افتادند. در این کتاب دیدگاه‌ها و واقعیت‌هایی در مورد این دوران استثنائی ارائه شده است.

گفتگوها یا در واقع گزارش‌های این کتاب سراسر به زندگی همایون صنعتی‌زاده، (کارآفرین، نویسنده، مترجم و ناشر ایرانی) مربوط است و قصد از تمام آن‌ها نوشتن زندگینامه‌ای از اوست.

در ابتدا می‌خوانیم:

اعجوبه! آن‌قدر زندگی جالبی دارد که آدم می‌ماند از کجا شروع کند: از تأسیس انتشارات فرانکلین که معروف‌ترین کار اوست؛ از دائرهالمعارف فارسی که حاصل فکر و ابتکار او بود؛ از چاپ کتاب‌های درسی که به دست او سامان یافت؛ از سازمان کتاب‌های جیبی که انقلابی در تیراژ کتاب ایجاد کرد؛ از مبارزه با بی‌سوادی که اول بار او شروع کرد؛ از چاپخانه افست که او بنا نهاد؛ از کاغذسازی پارس که او بنیانگذارش بود؛ از کشت مروارید که در کیش آغاز کرد؛ از کارخانه رطب زهره که به دست او پا گرفت؛ از پرورشگاه صنعتی کرمان که تا پایان عمر زیر نظر او بود؛ از شهرک خزرشهر که بنیاد اصلی‌اش را او گذاشت؛ از کارخانه گلاب زهرا که به دست او ساخته شد؛ از کتاب‌هایی که ترجمه کرد؛ از شعرهایی که سرود؛ و یا از مقالاتی که نوشت. وقعاً بعضی‌ها در نوسازی ایران سهم قابل ملاحظه‌ای دارند. سهم همایون صنعتی‌زاده در نوسازی ایران فراموش‌نشدنی است.

نقدی بر این کتاب

«مختارنامه» در ٢٤ باب به تحریر درآمده است. باب اول درباره آمدن مسلم بن عقیل به کوفه و آگاه شدن یزید بن معاویه و فرستادن عبیدالله زیاد به ایالت کوفه. در چاپ جدید این داستانها که تحت عنوان ادبیات عامه منتشر میشود، دومین سری آن با نام مختارنامه به بازار کتاب عرضه شده است. در این مجموعه سعی شده با بهره گیری از نسخه های متعدد و با به کارگیری از نسخه های متعدد و با به کارگیری رسم الخط جدید، نسخه ای حتیالمقدور به دور از لغزش ارائه شود. چه بسیاری که با خواندن این داستانها با کتاب پیوندی همیشگی یافتهاند. «مختارنامه» در اندازه رقعی در ٥٢٠ صفحه با قیمت ٣٨٠٠ تومان منتشر گردید.