کوچ‌ نشینان و شبانان

در اواخر دهه 1970 و اواسط 1980، جنبش سیاسی فعالی در خیابانهای شهرهای بزرگ ایران به راه افتاد. مردم تهی دست که از اقشار مستضعف و طبقه پایین جامعه محسوب میشدند آغاز به ساخت جوامعی برای نوع قشر خود، در زمینهای بایر و بلا استفاده کردند. در این ساخت وسازها تمامی زیرساختهای لازم از جمله جاده ها، برق، آب لوله کشی، جمع آوری زباله و پناهگاهها، همگی توسط فعالین این جنبش پیش بینی و تدارک دیده شده بود. پس از آنکه دولت ایران متوجه این ساخت و ساز های غیرقانونی گشت، به تخلیه کردن آن مناطق اهتمام ورزید اما مردم پس از تحمل دشواری های بسیار در برابر دولت مقاومت کردند؛ مقاومتی که به موفقیت منتهی شد، موفقیتی که گرچه در گرو پرداخت هزینه های جانی و مالی گزاف همراه بود اما خودساخته و خودجوش اتفاق افتاد. کتاب"سیاست های خیابانی"، گردآوری داستان و تحلیل استراتژی های سیاسی و اقتصادی ست که این جنبش در راه موفقیت خود بکار گرفت. نویسنده در این کتاب با تمرکز بر روی دوره ماقبل انقلاب و نیز دهه اول جمهوری اسلامی ایران، استراتژی مردم عادی(ایرانیان)، به خصوص در تهران، را مورد بحث و تحلیل قرار میدهد. او طی تحلیل ها و استناد های خود نشان میدهد که این فرایند، حداقل برای این قشر، هیچ کدام ازخواسته ها و تغییراتی را که آنها انتظار داشتند، رقم نزده است و نیازهایشان را براورده نکرده است.

معرفی کتاب تاریخ عالم آرای عباسی 2 جلدی “تاریخ عالم آرای عباسی” به قلم “اسکندر بیگ ترکمان” اثری است که علاوه بر شرح وقایع تاریخی همسایگان ایران مانند عثمانی‌ها، گرجی‌ها، تیموریان و ترک‌ها و ترکمن‌های ماوراء‌النهر، اطلاعات مفید و قابل توجهی را پیرامون نحوه‌ی برخورد با نهادهای اداری، نظامی، اقتصادی و مذهبی زمان خود ارائه می‌دهد. “اسکندر بیگ ترکمان” در این کتاب همچنین از عالمان، ادیبان، دانشمندان، شاعران، سران لشکر، سیاستمداران و هنرمندان نام برده است و شرایط ایران در آن زمان و نیز آگاهی از وضعیت اقوام و طوایف ساکن در آن بر اهمیت این اثر افزوده است. علاوه بر این، از کلمات و عبارات متعددی در این اثر استفاده شده که دیگر مورد استفاده نیستند یا کاملا رها شده‌اند، اما برای آنانی که می‌خواهند دایره‌ی لغات خود را گسترش دهند یا مطالعه واژگانی داشته باشند، بسیار مفید است. صرف نظر از فضایل فوق الذکر “تاریخ عالم آرای عباسی” به قلم “اسکندر بیگ ترکمان”، تلاشی ستودنی و البته هولناک است که شرح کشتار، اعدامها و جنایات یکی از پادشاهان مشهور ایران را به تصویر می‌کشد. حاکمی که حتی به خانواده خود نیز بدبین است و تمام کسانی را که به او کمک کردند تا به قدرت برسد را نابود کرده است؛ به این ترتیب می‌توان گفت که این اثر تصویری وحشتناک اما حقیقی از گذشته ایران را به تصویر می‌کشد. تصویری که ظلم و ویرانی پیاپی و بی‌پایان، درگیری با دشمنان داخلی و خارجی و شقاوت مردم، زیر بار این ستم را در بردارد. “تاریخ عالم آرای عباسی” به قلم “اسکندر بیگ ترکمان”، اثری مستند و درجه یک در جامعه شناسی دیکتاتوری، خشونت و قدرت فردی است و می توان از آن به عنوان یک ابزار مطالعه کامل در این موضوعات استفاده کرد. .