گرمازده

معرفی کتاب رومن به روایت پولانسکی

زندگی‌نامه‌ای خودنوشت به قلم هنرمند تکرارناپذیر عرصه‌ی سینما! رومن پولانسکی، برنده‌ی جایزه‌ی اسکار، در کنار شماست تا به اتفاق یکدیگر، در کتاب رومن به روایت پولانسکی، لحظه‌لحظه‌ی زندگی‌اش را به نظاره بنشینید. زندگی شخصی و حرفه‌ای این کارگردان و بازیگر برجسته در اثر حاضر مورد موشکافی و تحلیل قرار می‌گیرد. در حقیقت، خاطرات نویسنده از سال‌ها زندگی پرتلاطم، و به زعم بسیاری از منتقدان یا طرفداران او، غیرعادی و نامعمولش، در کتاب حاضر برایتان بازگو می‌شود.

درباره‌ی کتاب رومن به روایت پولانسکی

با وجود جذابیت‌های هنرهای نمایشی، گویا سر درآوردن از زندگی شخصی اهالی سینما، بیش از خود فیلم‌ها برای مخاطبان جذابیت دارد. کافی‌ست سری به شبکه‌های مجازی، تیتر خبرهای روزنامه‌ها یا اخبار هنرمندان بزنیم تا ببینیم جویا شدن از رازهای نهفته‌ی بازیگران یا کارگردان‌ها تا چه حد برای مخاطبان وسوسه‌برانگیز است. در‌این‌بین‌، زندگی‌نامه‌‌هایی که به دست خود هنرپیشگان یا کارگردان‌ها نگاشته می‌شود، هرچند پدیده‌ی رایجی نیست، اما غنیمت بزرگی به حساب می‌آید. باید بپذیریم که تمامی هنرمندان حوزه‌ی سینما و تلویزیون به یک اندازه مورد توجه بینندگان و طرفداران هنرهای نمایشی نیستند. برخی به سبب محبوبیت، شهرت و یا زندگی عجیبشان بیش از سایرین زیر ذره‌بین رسانه‌ها قرار می‌گیرند یا به موضوع داغ مکالمات مردم بدل می‌شود. رومن پولانسکی (Roman Polanski) که از برترین‌های فیلم‌سازی به شمار می‌رود، کسی است که محبوبیت، شهرت و سرگذشت عجیب‌و‌غریب را یک‌جا تجربه کرده و اکنون اینجاست تا در کتاب رومن به روایت پولانسکی (Roman)، در کمال صداقت، جریان پرفرازوفرود زندگی‌اش را با شما به اشتراک بگذارد. مرز باریک خیال و واقعیت همان نقطه‌ای است که نویسنده باور دارد سراسر زندگی‌اش را بر فراز آن گذرانده و البته آثار فاخر هنری‌اش را نیز در چنین فضایی خلق کرده. از جنگ‌ جهانی تا کوچکترین خاطراتی که رومن در شهر کراکوف لهستان پشت سر گذاشته، در هاله‌ای از همین خیال و واقعیت سپری شده‌اند. کتاب رومن به روایت پولانسکی، علاوه‌بر اینکه در دسته‌ی زندگینامه‌ها و کتاب خاطرات خودنوشت قرار می‌گیرد، نوعی کتاب تاریخی نیز به شمار می‌رود. برای آشنایی با واقعیت‌های جنگ یا جریان‌های سیاسی، چه کسی بهتر از یک هنرمند دقیق، جزئی‌نگر و مبتکر که لحظه‌لحظه در کنارتان باشد و شما را به سفری ملموس و قابل‌درک در گذشته‌های دور ببرد؟! در خلال همین سفر است که به نخستین جرقه‌های فیلم‌سازی در ذهن رومن پولانسکی پی می‌برید و دنیایی را خواهید شناخت که او را به نمایش حقایق بر پرده‌ی دلفریب سینما سوق داد. زندگی پولانسکی همیشه با حواشی و اخبار ضدونقیضی همراه بوده. همچنین موضوع قضاوت‌های بسیاری قرار گرفته که چه توسط مقامات رسمی و قضایی و چه در اذهان عمومی، به حق یا ناحق علیه او انجام شده. برای اینکه به مقاصد درونی، اندیشه‌های او یا حتی ماجراهای اصلی خیلی از اتفاقات زندگی‌اش پی ببریم، می‌توانیم با راوی کتاب رومن به روایت پولانسکی همراه شویم. نویسنده درمورد نیش گزنده‌ی اتهاماتی که عوام یا رسانه‌ها روا داشته‌اند، کاملاً آگاه بوده و درصدد است چهره‌ی واقعی خود را به ما بنمایاند. چهره‌ای که نه او را اَبَر انسانی دست‌نیافتنی و نه فردی منفور و قهرمانی شکست‌خورده نشان دهد. کارگردان مشهور، این‌بار روبه‌روی دوربین خود نشسته تا نه از جهان شخصیت‌های خیالی، بلکه از سرگذشت پرتلاطم خود برایمان بگوید. داستانی تماماً واقعی، پیچیده‌شده در لایه‌های مه‌آلود اوهام و خیال. جالب است بدانید اثر حاضر، تحت عنوان مجموعه کتاب‌های مطالعات سینمایی به دوست‌داران هنر هفتم ارائه شده است. آزاده اخلاقی با نثر روان خود در برگردان این کتاب، به خوانش هرچه آسان‌تر آن کمک کرده. این اثر به‌یادماندنی را انتشارات چشمه به مشتاقان هنر و آثار زندگینامه‌ای عرضه نموده.

معرفی کتاب زنان، دشتان و جنون ماهانه: پژوهشی اسطوره شناختی و تاریخی پیرامون قاعدگی و نشانگان پیش از آن

نگاهی متفاوت به دوره قاعدگی زنان و نشانگان پیش از آن به لحاظ تاریخی، اسطوره‌ای و روان‌شناختی؛ شهلا زرلکی در کتاب زنان، دشتان و جنون ماهانه باورهای کهن و منفی رایج نسبت به این مساله را که از دیرباز در فرهنگ‌ها و جوامع بسیاری رایج بوده است، بررسی می‌کند.

درباره کتاب زنان، دشتان و جنون ماهانه

دوران قاعدگی یا خارج شدن خون از دیواره رحم به‌صورت ماهانه از جمله مهم‌ترین و کلیدی‌ترین مرحله‌های رشد و بلوغ دختران است و یکی از عادی‌ترین و رایج‌ترین بخش‌های زندگی آن‌ها محسوب می‌شود و مهم‌ترین دلیل رخ دادن آن تغییرات فیزیولوژیکی بدن زنان بارور برای آماده شدن جهت تولید مثل است. با وجود اینکه نیمی از جمعیت جهان چیزی در حدود نصف عمر خود را در حال دست و پنجه نرم کردن با دوران قاعدگی هستند اما باز هم در قرن بیست و یکم، در کنار همه‌ی آگاهی‌بخشی‌ها و آموزش‌هایی که درباره آن انجام شده است، هنوز در بسیاری از مناطق و فرهنگ‌های سراسر جهان، این اتفاق به‌عنوان یک تابو و امری مذموم و مسکوت شناخته می‌شود. به‌راستی دلیل وجود نگاه منفی نسبت به این پدیده‌ی طبیعی چه می‌تواند باشد؟ شهلا زرلکی در کتاب زنان، دشتان و جنون ماهانه فارغ از هرگونه مبحث علمی و بهداشتی و به دور از هرگونه پیش‌داوری این مساله را بررسی می‌کند. این کتاب سه بخش اصلی دارد. در بخش نخست اصطلاحات و توضیحات مربوط به این پدیده و اختلالات پیش از آن توضیح داده شده است. در بخش دوم از دیدگاه‌های رایج در اجتماع و ادیان مختلف در طول تاریخ نسبت به این مساله آگاه خواهید شد. بخش سوم هم از دید اسطوره‌شناسی، خرافات و... به این مقوله می‌نگرد. در نهایت شاید بتوان گفت مهم‌ترین عاملی که باعث نگرش منفی بیشتر فرهنگ‌ها و جوامع به پدیده قاعدگی شده، اختلالات و ناخوشی‌های عصبی و هورمونی است که در قبل و آغاز این دوره رخ می‌دهد. از نظر بسیاری از افراد زنی عصبی، افسرده، خسته، خشمگین، آشفته و در رنج، برای اطرافیان خوشایند نیست.

منظور از دشتان و جنون ماهانه چیست؟

کلمه دشتان در لغت به معنای خونریزی ماهانه از رحم زنان است. این کلمه هم به جای اسم به کار می‌رود و هم به جای صفت فاعلی. یعنی در ایران باستان به خون خارج شده از بدن زنان در هر ماه هم اطلاق می‌شده است. در این واژه، برعکس دیگر معادل‌ها در زبان‌های دیگر، هیچ اشاره‌ای به ماه وجود ندارد. در فرهنگ ایرانی، خون‌ریزی ماهانه‌ی زن یک نشانه و علامت است. علامتی که به بسیاری از ممنوعیت‌ها و باید و نبایدها اشاره می‌کند. از طرفی این ریشه‌ی اوستایی پهلوی از نظر مشتقات، غنای شگفتی دارد. این شگفتی از این‌روست که هیچ‌یک از این مشتقات در زبان فارسی معاصر، کاربرد ندارند. زبان فارسی در پانصد سال اخیر بر استفاده از معادل‌های بیگانه‌ی این وضعیت زنانه، اصرار داشته است. روشن است که تعریف فیزیولوژیک دشتان و پیش‌دشتان در همه‌ی کتاب‌های پزشکی و مرتبط وجود دارد. حتی مقوله‌ی پیش‌دشتان هم به‌عنوان یک پدیده‌ی تقریباً تازه شناخته‌شده، امروزه در نشریات و کتاب‌هایی با رویکرد فرهنگ پزشکی و سلامت بسیار دیده می‌شود. بااین‌همه از آن‌جا که موضوع این کتاب دشتان و مراحل پس و پیش آن است، خوب است در همین ابتدا تعریف‌های کامل و البته موجز و مفیدی از این دو وضعیت زیستی زنانه بیاوریم. از طرفی آوردن تعاریف علمی و مقایسه‌ی آن با تعاریف اساطیری که در متن کتاب آمده است، نگاه شما را وسعت می‌بخشد. افزایش استروژن و کاهش پروژسترون دگرگونی‌هایی را در بدن سبب می‌شود و طیف وسیعی از نشانه‌های روحی و جسمی ناخوشایند و آزاردهنده برای اندام زنانه به همراه دارد. نشانگان پیش‌دشتان حدود چهارده روز پیش از آغاز خون‌ریزی آشکار می‌شود و تا روزهای آغازین خون‌ریزی ادامه دارد و ممکن است منجر به ایجاد اختلالات روانی هم بشود که با نام اختصاری آن «پی‌ام‌اس» یا آنچه که در این کتاب آورده شده، «پیش‌دشتان» نام دارد.