گوري در گودي ابرها (جستارهايي پيرامون اروپاي ديروز و امروز)

مادر کتاب مشعشعيان (ماهيت فكري اجتماعي)می خوانیم: جنبش مشعشعيان يكى از جنبش‏هاى شيعىِ سده‏ى نهم هجرى بود كه موفق به تشكيل حكومت شد، اما اين حكومت برخلاف حكومت صفويان، حكومتى فراگير و ديرپا نبود، و از آغاز تا پايان، بيش از هفتاد سال به درازا نكشيد. در اين كتاب از سويى مشعشعيان به عنوان يك خيزش اجتماعى متأثر از شرايط سياسى، اجتماعى و فرهنگىِ سده‏ى نهم هجرى، به‏ويژه در منطقه‏ى جنوب بين‏النهرين و خوزستان معرفى شده، و از چگونگى شكل‏گيرى و رهبرىِ آن سخن به ميان آمده است. اين روند در مرحله‏ى حكومت مستقل و سپس دوران فرمان‏روايى پيرو و وابسته به حكومت صفويه نيز دنبال شده است. از سوى ديگر، به ماهيت فكرى و اعتقادىِ مشعشعيان توجه شده و در اين بُعد، به مهم‏ترين اصول بنيادىِ انديشه‏اى، و تحولات فكرى آن‏ها پرداخته شده است.

معرفی زندگی روزمره در اسپانیای دوره تفتیش «دیوان تفتیش عقاید اسپانیا» سه و نیم قرن تاریخ این کشور را در تاریکی و وحشتی فرو برد که مسیحی و غیرمسیحی، مسلمان و یهودی را آواره ناکجاها کرد؛ جاهایی که نمیدانستند چه سرنوشتی در انتظارشان است. قوانین دیوان تفتیش عقاید را نهاد مقدس وضع می کرد و این نکته کاملا بیانگر قدرت مهیب این دیوان است. در این کتاب از فعالیت های روزمره همه طبقات جامعه اسپانیا روایتی بی طرفانه ارائه می شود. این روایت زمینه های متفاوتی را در بر می گیرد، مثل گرایش های مذهبی، اخلاقیات، تلاش برای معاش و رویارویی های متعدد با دیوان تفتیش عقاید. در هر فصل، به یکی از این جنبه ها پرداخته شده تا نهایتا و در مجموع، تصویری منسجم از جنبه های گوناگون زندگی روزمره اسپانیایی ها و در کل اروپا در اختیار خواننده قرار گیرد. این کتاب را می توان کتابی مهیب درباره دورانی مهیب معرفی کرد.