دفتر و دفترچه
تراول ماگ و فلاسک
معماری زبان و ذهن در فلسفه ویتگنشتاین
در ایران ویتگنشتاین شناخته‌شده‌ترین چهره از بزرگان فلسفه تحلیلی است که به خاطر کتاب‌هایی که از او یا درباره او منتشر شده ، تصویر بسامان‌تری از فلسفه‌اش در ذهن خواننده فارسی زبان نقش بسته است . او یکی از بزرگ‌ترین فلاسفه قرن بیستم است و بصیرت‌های فلسفی‌اش در بسیاری از حوزه‌های مختلف حائز اهمیت است . چرا بسامان‌تر ؟ به خاطر اینکه در قیاس با تصویری که از استاد او برتراند راسل عرضه شده ، راسلی که نه از منطق و مبانی ریاضیات و نه از فلسفه زبان و معرفت‌شناسی‌اش به جِد خبری هست و با ولتری مقایسه می‌شود که دویست سال دیر به دنیا آمده است . از زندگی و شخصیت و سلوک فردی چشم‌نواز و پر دست‌انداز ویتگنشتاین در پی این گفته معروف هایدگر « ارسطو زاده شد ، کار کرد و مُرد » که بگذریم و به متن فلسفه وی روی آوریم و از ارتفاعی مناسب به تأثیرات فلسفه وی بنگریم ، بی تعلل می‌توانیم در صرفِ چارچوبه سنت فلسفه تحلیلی او را از پرفروغ‌ترین و نافذترین چهره‌ها برشماریم.
لویناس مکتب فرانکفورت و روانکاوی
سی. فرد آلفُرد در کتاب لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی شخصیت‌ها و مکاتب متعددی را به صحنه می‌آورد. در این کتاب با آرای لویناس دربارۀ دیگری و چهرۀ او آشنا می‌شویم. از میان اعضای مکتب فرانکفورت آرای تئودور آدورنو مطرح می‌شود و آلفُرد در فصل سوم کتاب لویناس و آدورنو را رویاروی هم قرار می‌دهد. اما روانکاوان نیز به این بزم متفکران دعوت شده‌اند و آلفُرد می‌کوشد فروید و دانلود وینیکات را به گفتگو با لویناس بکشاند. اما این پایان ماجرا نیست. آلفُرد اشخاص دیگری را نیز به میان صفحات کتاب پرتاب می‌کند. آیریس مرداک و آرنت نیز وارد گفتگو با لویناس می‌شوند و فصل چهارم کتاب حتی پای آیزایا برلین و مفاهیم معروف او را هم به میان می‌کشد. آلفُرد در این کتاب با مفاهیم مهم لویناسی همچون دیگری، چهره و نامتناهی کلنجار می‌رود و با سیر در قلمروهای دیگری همچون روانکاوی و فلسفۀ سیاسی و اجتماعی غنای بیشتری به مباحث فلسفی و دینی لویناس می‌دهد.
مبانی علم حساب
این کتاب یکی از آثار مهم و تأثیرگذار در تاریخ فلسفه غرب است که مورد توجه جریانات مختلف فلسفی در قرن بیستم به ویژه فلسفۀ تحلیلی قرار گرفته است. مبانی علم حساب تحقیقی منطقی‌ـ‌ریاضیاتی دربارۀ مفهوم عدد است. فریدریش لودویگ گوتلوب فرگه، نویسنده این کتاب، ریاضی‌دان، منطق‌دان و فیسوف برجستهٔ آلمانی در اواخر سدهٔ نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی است و در این کتاب به بررسی مبانی فلسفی علم حساب و بالاخص عدد می‌پردازد. فرگه می‌گوید تکلیف این کتاب این است که یا عدد را تعریف کند یا تعریف‌ناپذیری آن را آشکار سازد. وی پس از عنوان کردن این پرسش که «عدد یک چیست؟»، به بررسی و نقد عقاید دیگر ریاضیدانان و فلاسفه دربارۀ چیستیِ عدد پرداخته است و دیدگاه خود را بیان می‌کند. مایکل دومت، از شارحان برجستۀ فرگه، این کتاب را قوی‌ترین و سرشارترین اثر فلسفیِ فرگه می‌داند. مبانی علم حساب نظر برتراند راسل را به خود جلب کرد.
فلسفه و مسائل زندگی
سید حسین نصر” آفاق حکمت درسپهرسنت”
گفتگوی حامد زارع با سید حسین نصر
آفاق حکمت در سپهر سنت
پروفسور سید حسین نصر یکی از شخصیت‌های برجستۀ دوران معاصر جهان اسلام است. گرچه وی را به خاطر آثارش در حیطۀ علوم اسلامی، فلسفۀ اسلامی و عرفان می‌شناسند، اما آثار او گسترۀ وسیع‌تری دارد.
نصر از دید بسیاری از دانشمندان و پیروان اسلام مدافع حکمت جاویدان و اسلام سنتی قلمداد می‌شود که در برابر مدرنیسم سیاسی و فلسفی و بنیادگرایی مذهبی قرار می‌گیرد، چنان‌که به گفتۀ خودش، نه هر آنچه در جهان اسلام رخ می‌دهد و نه هر آنچه در گوشه‌ای از جهان متولد می‌شود خبر از وقوع رنسانسی اسلامی دارد.در جهانی که عملاً امکان استفاده و سوءاستفاده از هر چیز در راستای اهداف قدرت‌ها وجود دارد باید به هویت اسلامی هر آنچه اسلامی نامیده می‌شود توجهی دقیق کرد.
کتاب حاضر مجموعۀ نوزده گفتگو با سیدحسین نصر است که در پنج سال اخیر انجام شده است، وهمۀ این گفتگوها مورد بازبینی موشکافانه و ویراستاری چند بارۀ پروفسور نصر قرار گرفته و در این میان مطالب و مباحث متعددی به گفتگوها افزوده شده است. این گفتگوها به نوعی می‌تواند مدخل فهم مناسبی برای آشنایی با اندیشمندی باشد که نقشی انکار نشدنی در تعلیم، تبیین و ترویج تفکر اسلامی و فرهنگ ایرانی در دنیای معاصر دارد. خوشبختانه گستردگی موضوعات و تعدد مباحثی که پروفسور نصر در طول بیش از پنجاه سال زندگی علمی خویش به آن‌ها پرداخته است، سبب تنوع و تکثر مطالب این مجموعه گفتگو نیز شده است.
دیباچه‌ای برفلسفه قرون وسطی
فریدریک کاپلستون، که دوستداران فلسفه درایران با «تاریخ فلسفه» او آشنایی دارند، دراین کتاب می‌کوشد فلسفه قرون وسطی را از منظر تاریخی بررسی کند و سیمای مهم‌ترین متفکران و جریان‌های فکری این دوران را باز نماید. دراین کتاب مجال آشنایی با آرای متفکرانی چون آوگوستین، توماس اکویناس، دانز اسکوترس، ابن رشدی فلسفه فرانسیسی، ویلیام اکمی و نیکولاس کوزایی فراهم شده است همچنین، خواننده با آرای فلاسفه این دوران در باب موضوعاتی همچون نسبت عقل وایمان، مسئله کلیات، فلسفه سیاسی و عرفان نظری از منظر یکی از صاحب‌نظران فلسفه قرون وسطی آشنا می‌شود.
انسان مسئله‌‌گون
گابریل مارسل (١٨٨٩- ١٩٧٣) یکی از نامدارترین فیلسوفان مکتب اگزیستانسیالیسم محسوب می‌شود، هر چند که خودش بیشتر مایل است که او را فیلسوفی «نوسقراطی» بخوانند. پیش از این تنها کتاب‌های فلسفه اگزیستانسیالیسم و تئاتر و دین او به فارسی ترجمه شده و از میان کتاب‌هایی هم که در باره اندیشه او نوشته‌اند کتاب خواندنی گابریل مارسل نوشته سم کین به فارسی برگردانده شده است. انسان مسئله گون یکی از آثار برجستۀ گابریل مارسل ، فیلسوف مسیحی فرانسوی است که در آن برخی از مضامین مهم فلسفه‌های اگزیستانسیالیستی را می‌توان مشاهده کرد. کتاب از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول حال و روز انسان امروز را وصف می‌کند که خود به صورت مسئله‌ای برای خویش در آمده است – انسانی که ، به تعبیر مارسل، دیگر نمی‌تواند به راحتی تصویر خود را در آیینۀ درونش بازشناسد. بخش دوم به موضوعی می‌پردازد که بسیاری از متفکران گذشته و حال به نوعی دلمشغول آن بوده‌اند: «تشویش بشری». مارسل می‌کوشد با مرور اندیشه‌های متفکرانی همچون رواقیون، آگوستین، پاسکال، کی یرکگور، نیچه، هایدگر، سارتر، گوته و ژید در بارۀ تشویش و نیز آنچه در متون مقدس مسیحی در این باره آمده است پرتوی بر موضوعی بیندازد که از نگاه بسیاری از متفکران اگزیستانسیالیست یکی از وجوه مهم وضعیت بشری است. او به شرح اندیشه‌های این متفکران بسنده نمی‌کند و از آن‌جا که فیلسوف است ملاحظات خود را نیز در ضمن بررسی این اندیشه ها بیان می کند.
پدیدارشناسی موسیقی
موسیقی «اصیل» چه سنخی از موسیقی است؟ خاستگاه ایدۀ اصالت کجاست؟ آیا موسیقی غیر اصیل (به معنای بی‌اصل و ریشه) وجود دارد؟ اگر «اصالت» یک قطعۀ موسیقی با معیار همخوانی آن با حدود و هنجارهای یک سنت موسیقایی سنجیده می‌شود، آیا برداشت تمام پروردگان یک سنت از این حدود و هنجارها یکسان است یا حتی کسانی که هم نظرند آیا یکسان عمل می‌کنند؟ توصیف آهنگساز، اجراگر و حتی شنوندۀ موسیقی در جامعه‌ای که به گمان یا باور خود یک موسیقی «اصیل» دارد از چگونگی اتصالش به این موسیقی چیست و آن‌ها از نقش خود در حفظ، تداوم و تحول احتمالی سنت چه تصوری دارند؟ آیا این سنت موسیقایی به موسیقیدان امروزی تعلق دارد یا در واقع او متعلق به این سنت است و هویت موسیقایی خود را از آن می‌گیرد؟
این کتاب از دریچۀ پدیدارشناسی نگرشی نو به آهنگسازی، اجرا و شنیدن موسیقی دارد. نویسنده با تکیه بر سنت‌های فلسفۀ قاره‌ای و تحلیلی و مثال‌های متنوع از موسیقی کلاسیک غربی و جاز، تعریفی نو و جامع از بداهه عرضه می‌کند که بر مبنای آن، ساختن، اجرا و شنیدن موسیقی همواره با نوعی از بازآفرینی بی‌وقفۀ موسیقی، یا همان بداهه، گره خورده است. بحث‌های این کتاب می‌تواند به ویژه برای علاقه‌مندان فلسفۀ هنر، موسیقی‌شناسان و موسیقی‌دانان جذاب باشد.
فلسفه‌ای برای زندگی
فلسفه رواقی یکی از رایج‌ترین و مردمی‌ترین مکاتب فلسفی در روم باستان بود. نویسنده این کتاب خود آموزه‌های فلسفه رواقی را در زندگی به کار می‌بندد و در اثر حاضر تجارب شخصی‌اش را با خواننده در میان می‌گذارد. خوانندگان این کتاب می‌آموزند که چگونه دلهره و نگرانی را به حداقل برسانند و چگونه گذشته را فراموش کنند و به چیزهایی بیندیشند که هم‌اکنون تحت کنترلشان است؛به علاوه یاد می‌گیرند چگونه با توهین، سالمندی و وسوسه جستجوی ثروت و شهرت مقابله کنند. در یک کلام فلسفه‌ای برای زندگی به مخاطبان نشان می‌دهد که چطور به ناظران فکور زندگی خود بدل شوند. این‌گونه است که رواقیان به زندگانی با کمترین رنج و بیشترین خشنودی امید می‌بندند.
گفتگوهای فلسفی
گفتگوهای فلسفی کتابی است که رابرت ام. مارتین نویسنده کتاب مسائل فلسفه را در قالب دیالوگ به شیوه‌ای نوشته است که به نظر خواننده جذاب باشد و او را درگیر کند. خواندن این کتاب ابزاری عالی است برای نوآموزان فلسفه که زمینه لازم برای مطالعۀ بیشتر را فراهم می‌کند و همین‌طور مباحثۀ استدلالی جدلی را که برای روش فلسفی ضروری است به صورتی بسیار زنده و شفاف به تصویر می‌کشد. در این کتاب استدلال‌های خیلی زیادی می‌بینید، که تقریباً برای همه‌شان نقدی آمده است. بخش زیادی از جذابیت فلسفه به خاطر دیدن استدلال‌های مبتکرانه‌ای است که فیلسوف‌های بزرگ ساخته‌اند. شما وقتی در خواندن این کتاب موفقید که به فهم درستی از تمام مسائل، تمام جواب‌های داده‌شده به آن‌ها، و تمام استدلال‌های موافق و مخالف برسید. راضیه سلیم‌زاده مترجم این کتاب است که از این مترجم تاکنون کتاب‌های دو خطا در عنوان این این کتاب وجود دارد، راهنمای عملی اخلاق و از مجموعه دانشنامۀ فلسفه استنفورد احترام و دوستی توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است.
