دفتر و دفترچه
تراول ماگ و فلاسک
امید بازیافته (سینمای آندری تارکوفسکی)
آندري تاركوفسكي هفت شاهكار شگفت‌انگيز ساخت. در سينما، هنري كه آن را بزرگ مي‌داشت، و خود به ارج آن بسيار افزوده بود، به هيچ سنتي وابسته نبود. خواست، كوشيد و توانست كه زباني تازه بيافريند كه شيوه‌ي نگاه ما را دگرگون كرد. فقط به سينما و هنر بل به واقعيت و زندگي.
اين كتاب كوششي تازه است در كشف دنياي هنرمندي كه سينما را به فضايي پيش‌تر ناديده برد، فضايي كه حتي شعر هم بدان راه ندارد.
آفرینش و آزادی
از آن هنگام كه هرمنوتيك توانست از حد روش تفسير و شرح متون، يا در بهترين شكل از حد نظريه‌اي در تبيين نيروي فهم انساني فراتر رود، چندان نمي‌گذرد. تاريخ هرمنوتيك ادبي و هنري از اين هم كوتاه‌تر است، اما دستاوردهاي آن در همين مهلت كوتاه درخشان بوده است. هدف جستارهاي اين كتاب روشن كردن نسبت و همبستگي هرمنوتيك مدرن با زيبايي‌شناسي است. بخش نخست ‹‹گستره و مرزهاي معناگذاري در سخن هرمنوتيك›› از چهار جستار فراهم آمده كه به مسائل فلسفي بنيادين هرمنوتيك امروز همچون حقيقت، تجربه، افق تاويل، آفرينش معناها، مرزهاي نسبي‌نگري و شك‌آوري مي‌پردازند. در بخش دوم ‹‹سنجش امكانات تاويل هنري›› نيز چهار جستار آمده‌اند كه به مسائل كليدي فلسفه هنر امروز همچون تعريف هنر، واقعيت، تقليد و روايت از زاويه هرمنوتيكي توجه دارند. بخش نهايي دربردارنده شش جستار مستقل است كه مي‌توانند همچون نمونه‌هايي، يا به گفته نويسنده، آزمون‌هايي در بررسي هرمنوتيكي مرزهاي سخن هنري به كار آيند. اين كتاب نشان مي‌دهد كه امر مشترك ميان هنر و فلسفه، افق آزادي انساني است.
معمای مدرنیته
"معمای مدرنیته" اثری است به قلم "بابک احمدی" که در آن پیرامون موضوع مدنظر، 9 جستار را در کنار هم منتشر ساخته است. این جستارها به شیوه‌ای نگارش شده و به چاپ رسیده‌اند که هم به شکل جداگانه و هم در ارتباط با یکدیگر معنا می‌یابند و خواننده می‌تواند آنها را به تنهایی یا در کنار هم مطالعه کند. "بابک احمدی" که پیش از این نیز بحث‌هایی درباره‌ی این موضوع داشته، در کتاب "معمای مدرنیته"، صحبت‌های پیشین خود را به روز کرده و موارد قبلی را نیز دنبال نموده است. اصولا تفکر و تحول، پرسش‌های جدیدی را در ذهن خواننده و نویسنده رقم می‌زند که لزوم پاسخ دادن به آنها، در طول زمان ایجاد می‌شود و "معمای مدرنیته"، سوالاتی جدید را به همراه پاسخ‌های تمام‌عیار، پیرامون ارتباط مدرنیته با پندار هویت، انسان‌گرایی، فلسفه‌ی اخلاق، متافیزیک، علم‌باوری، اخلاق و زندگی، دموکراسی، فلسفه و سیاست در بردارد.
"بابک احمدی" در "معمای مدرنیته" از مسیر مخالف این دوره عبور می‌کند و با اتکا بر گفته‌های نیچه که علم‌باوری، خردباوری و آنچه به عنوان آزادی مدرن می‌شناسیم را مشکل‌ساز می‌داند، در صدد است تا افقی جدید پیش روی خوانندگان ترسیم کند. به همین جهت نکته‌ی اساسی که زیربنای نگارش این کتاب را تشکیل می‌دهد، تلاش برای اندیشیدن به شیوه‌ای دیگر است؛ چرا که کار فلسفه و تفکر نقادانه، همین آوردن اندیشه‌ی نو به جای مشروع جلوه دادن اندیشه‌های پیشین است. "بابک احمدی" تلاش کرده تا از پس جستارهای این کتاب، "معمای مدرنیته" را برای خوانندگان باز کند و تقلبی بودن آن چیزی را که اغلب به جای زندگی به افراد معرفی می‌شود، به وسیله‌ی سطرهای این کتاب افشا کند.
خاطرات ظلمت
این کتاب شرحی است از زندگی و اندیشه های سه متفکر روزگار ما، والتر بنیامین، ماکس هورکهایمر و تئودور آدورنو. نام این سه اندیشگر با «نظریۀ انتقادی»، «مکتب فرانکفورت» و با موقعیت های تاریخی ای چون جمهوری وایمار، رایش سوم، آلمان سال صفر، جهان پس از آشویتس، و با شماری از سرفصل های جدل فکری این روزگار همچون مدرنیته، خرد ابزاری، فلسفۀ منفی، صنعت فرهنگ، نقادی علمی و تکنولوزی، فعلیت سخن اخلاقی، راه گشایی هنر مدرن، و موقعیت پسامدرن پیوند خورده است.
چهار گزارش از تذکره اولیاء
کتاب "چهار گزارش از تذکره اولیاء" اثر بابک احمدی، یکی از تحلیل‌های عمیق و پژوهشی درباره‌ی کتاب عرفانی و مهم "تذکره الاولیا" نوشته عطار نیشابوری است. احمدی در این کتاب از چهار رویکرد مختلف به تفسیر و تحلیل "تذکره الأولیاء" می‌پردازد که یکی از آثار برجسته در ادبیات عرفانی و صوفیانه فارسی است.
در این اثر، احمدی از روش‌های مختلفی از جمله نشانه‌شناسی، ساختارگرایی و هرمنوتیک مدرن استفاده می‌کند تا مفاهیم پیچیده و لایه‌های معنایی نهفته در متن "تذکره الأولیاء" را روشن کند. این کتاب به نوعی به تحلیل و تفسیر زندگی و اندیشه‌های عرفانی شخصیت‌های برجسته اسلامی، به ویژه در حوزه تصوف، می‌پردازد.
گزارش اول: در این بخش، احمدی تلاش می‌کند تا با استفاده از نشانه‌شناسی، الگوهای معنایی موجود در "تذکره الأولیاء" را کشف کند و نشان دهد که چگونه این آثار عرفانی، در واقع متنی دارای زبان پیچیده و نشانه‌هاست که در فهم عمیق‌تر آن نیاز به تأملات جدی وجود دارد.
گزارش دوم: در این تحلیل، احمدی به مفهوم "معنا" در بافت فرهنگی و تاریخی متن پرداخته و تلاش می‌کند تا معناهایی که در زمان‌های مختلف به این متن داده شده است را بررسی کند. این گزارش به نوعی بررسی زمان‌شناختی و تحلیلی از نقش تاریخ در تفسیرهای مختلف از متن می‌باشد.
گزارش سوم: در این بخش، احمدی رویکردی هرمنوتیکی به متن می‌دهد، بدین معنا که متن را در بستر زمان و معنای کنونی آن تحلیل می‌کند. در این تحلیل، فضای معنایی تذکره الأولیاء در قرن معاصر و مخاطبان جدید آن بررسی می‌شود.
گزارش چهارم: احمدی در این گزارش از تحلیل‌های ساختارگرایانه بهره می‌برد و بر روابط بین اجزای مختلف متن تأکید می‌کند. در این بخش، ساختارهای درونی و نحوه اتصال اجزای متن به یکدیگر برای خلق معنای کلی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
هدف اصلی احمدی در این کتاب این است که خواننده را با عمق و پیچیدگی‌های متن "تذکره الأولیاء" آشنا کند و نشان دهد که چگونه این اثر می‌تواند در زمینه‌های مختلف عرفانی، فلسفی و حتی اجتماعی مورد مطالعه قرار گیرد. این کتاب نه تنها برای کسانی که به ادبیات عرفانی علاقه دارند جذاب است، بلکه افرادی که به تحلیل‌های زبان‌شناختی و فلسفی نیز علاقه‌مندند، می‌توانند از آن بهره ببرند. "چهار گزارش از تذکره اولیاء" به نوعی یک پل میان ادبیات کلاسیک عرفانی و روش‌های مدرن تفسیر متن است. احمدی به عنوان یک محقق و منتقد ادبی، این امکان را فراهم می‌کند که ما از دیدگاه‌های مختلف و از منظرهای گوناگون به یک اثر ادبی ارزشمند نگریسته و درک بهتری از آن پیدا کنیم.
در نهایت، کتاب احمدی نه تنها یک تحلیل علمی از "تذکره الأولیاء" است، بلکه به نوعی دعوتی است به تفکر عمیق‌تر و بازخوانی آثار کلاسیک عرفانی با استفاده از روش‌های نوین. این کتاب با استفاده از چهار رویکرد تحلیلی، به تفسیر و روشن‌سازی لایه‌های معنایی و فلسفی نهفته در متن پرداخته و به خواننده کمک می‌کند تا بعد جدیدی از تفکر عرفانی و ادبیات فارسی را کشف کند.
از نشانه های تصویری تا متن
کتاب از نشانه های تصویری تا متن (به سوی نشانه شناسی ارتباط دیداری) نوشته بابک احمدی توسط انتشارات مرکز با موضوع هنر, نشانه شناسی، سینما، علائم تصویری به چاپ رسیده است.
هر تصویر از نشانه ای یا مجموعه ای از نشانه ها شکل گرفته است. چگونه به معنای این نشانه ها پی می بریم؟ دلالت دسته ای از نشانه ها را انگار بنا به قراردادهایی پذیرفته ایم، یعنی در مورد آن ها با دیگران نظر مشترکی داریم؛ اما بر سر معنای نشانه های دیداری بسیاری با تماشاگرا دیگر هم رأی نیستیم. بررسی های نظری نشانه شناسی مدرن در این مورد راهگشای پرسش ها و مباحث مهمی شده است: تصویر چیست؟ چه تفاوتی با چشم انداز دیداری و انگاره های ذهنی دارد؟ با زبان چه نسبتی دارد؟ معنای مجازیش را چگونه می شناسیم؟ متن تصویری و خواندن یا تأویل آن به چه معناست؟ مرزهای ارتباط تصویری کجاست؟ آیا می توان با تصویر روایت کرد؟ و...
زمینه ی بررسی این کتاب در شرح دستاوردهای نشانه شناسی تصویری محدود است به سه هنر نقاشی، عکاسی و سینما.
معرفی مباحث کتاب از نشانه های تصویری تا متن
نشانه و تصویر
نشانه و زبان
نشانه های تصویری
زبان و تصویر
متن و تصویر
روایت و تصویر
تردید
نسبي‌نگري راديكال فقط در اين خلاصه نمي‌شود كه بپذيرم هرگز نخواهم توانست تجربه؛ جهان؛ فرهنگ و ديدگاه ديگري را بشناسم. حتي اين هم نيست كه باور كنم حقيقت براي من و ديگري امر واحدي نيست؛ و حكم يكسان عقل بر ما جاري نمي‌شود. نسبي‌نگري راديكال اين است كه حتي در حق خودم نيز ندانم حقيقت كدامست؛ و نتوانم دريابم كه من با حقيقت بازي مي‌كنم يا حقيقت با من.
حقیقت و زیبایی (درس‌های فلسفه هنر)
اين كتاب كه از بيست و شش درس شكل گرفته، با روشي تازه مهم‌ترين مسائل زيبايي‌شناسي و فلسفه هنر امروز را بررسي مي‌كند. نويسنده كوشيده تا جنبه امروزي نظريات زيبايي‌شناسان را كشف كند. نخست هنر را پديداري در حد ارتباط انساني معرفي كرده و از هر دو ديدگاه هنرمند و مخاطب به بررسي هنر پرداخته و نيز به تفصيل نظرياتي را بررسي كرده كه تاكيد را بر زمينه اجتماعي هنر، زبان اثر هنري، معناشناسي اثر، تماس با اثر و سرانجام شكل يا ساختار آن گذاشته‌اند. در واپسين درس‌ها نيز، ديدگاهي ديگر كه هنر را برتر از هرگونه ارتباط انساني مي‌شناسد، مورد بررسي قرار گرفته است. اينجا از زبان هيدگر با نكته‌هاي بديعي آشنا مي‌شويم كه راهگشاي ادراك تازه‌اي از هنر خواهد بود. هر چند كتاب به روش تاريخي نوشته نشده، اما بنا به ضرورت، ديدگاه فيلسوفان بزرگ گذشته در مورد اثر هنري به دقت مورد بحث آن بوده است. كتاب از انديشه‌هاي افلاطون تا نوترين ديدگاه‌هاي هنري را مطرح مي‌كند.
در پايان هر درس، كتاب‌شناسي جامعي نيز از منابع فارسي، فرانسوي و انگليسي درباره مباحث آن درس افزوده شده است.