ریکور

معرفی کتاب لیبرالیسم و نارضایتی های آن کتابی کوتاه درباره چالش‌های لیبرالیسم از راست و چپ اثر نویسنده پرفروش «منشأ نظم سیاسی».لیبرالیسم کلاسیک در وضعیت بحرانی است. لیبرالیسم که در پی جنگ های اروپا بر سر مذهب و ناسیونالیسم ایجاد شد، سیستمی برای اداره جوامع مختلف است که بر اساس اصول اساسی برابری و حاکمیت قانون استوار است. این بر حقوق افراد برای پیگیری اشکال شادی خود بدون تعرض توسط دولت تأکید می کند.بر کسی پوشیده نیست که لیبرالیسم همیشه به آرمان های خود عمل نمی کند. در آمریکا، بسیاری از مردم از برابری در برابر قانون محروم بودند. افرادی که به عنوان انسان های کامل و شایسته حقوق جهانی به حساب می آیند، قرن ها مورد مناقشه قرار داشتند، و تنها اخیرا این دایره به زنان، آمریکایی های آفریقایی تبار، LGBTQ+ و دیگران گسترش یافته است. محافظه کاران شکایت دارند که لیبرالیسم زندگی مشترک را از معنا تهی می کند. همانطور که فیلسوف سیاسی مشهور فرانسیس فوکویاما در کتاب لیبرالیسم و نارضایتی‌های آن نشان می‌دهد، اصول لیبرالیسم نیز در دهه‌های اخیر از سوی راست و چپ به افراط‌های جدید کشیده شده است: نئولیبرال‌ها کیش آزادی اقتصادی ایجاد کردند و مترقی‌ها بر روی آن تمرکز کردند. هویت بر جهانی بودن انسان به عنوان محور بینش سیاسی آنها. فوکویاما استدلال می کند که نتیجه شکست جامعه مدنی ما و خطر فزاینده ای برای دموکراسی ما بوده است.در این گزارش کوتاه و روشن از نارضایتی‌های سیاسی کنونی ما، فوکویاما دفاعی اساسی از لیبرالیسم احیا شده برای قرن بیست و یکم ارائه می‌کند.

معرفی کتاب به سوی جامعه ای عقلانی همواره این پرسش پیش روی ما بوده که نظام سرمایه‌داری با این حجم مشکل عدیده‌ای که برای مردم سرتاسر جهان به وجود آورده و با حرکت بی‌وقفه‌اش در راستای گسترش نابرابری در جهان، نابودی محیط زیست و ... چه‌گونه توانسته دوام بیاورد و پایه‌هایش را این‌چنین محکم کند که در اذهان عموم مردم غیرقابل تغییر می‌نماید. سلطه‌ی این نظام پس از جنگ جهانی دوم روز به روز بیشتر و بیشتر و پس از فروپاشی بلوک شرق سیطره‌اش تمام و کمال شد، به‌گونه‌ای که در قرن بیست‌ویکم جز کره‌ی شمالی و شاید کوبا و ونزوئلا، هیچ کشوری وجود ندارد که بخشی از این نظام نباشد. برای رصد کردن این پرسش و پاسخ‌هایی که به درستی همه‌ی جوانب را در نظر بگیرد، کتاب « به سوی جامعه‌ای عقلانی» یورگن هابرماس، منبع بسیار درخوری‌ست. هابرماس در مقام یکی از قله‌های نظریه‌ی انتقادی‌ که قرن بیست و بیست‌ویک را درک کرده و تحولات گونه‌گون جهان را دیده و درباره‌شان نوشته است، در مجموعه مقالات گردآمده در کتاب به سوی جامعه‌ای عقلانی، همه‌ی حفظ ثبات و دوام سرمایه‌داری را نه به دلیل دستاوردهایش در رفع تبعیض و نابرابری، بلکه در شگردهای ویژه‌ای می‌داند که این نظام با تغییر محل منازعات فیصله‌بخش، فرم سیستماتیک تولید دانش را به گونه‌ای تغییر داده که مشروعیت خودش از نتایج انبوه پروژه‌ها و مراکز پژوهشی حاصل می‌شود! هابرماس با پرابلماتیک کردن این ماجرا، پرسش‌ها و طرح بحث‌هایی را پیش روی دانشجویان و محققان گذاشته و با دعوت از آن‌ها، بازخوانی و پرسشگری در خصوص ساختاری که با سیاست‌زدایی از توده‌ها، دانشگاهیان و متخصصان، برای خودش مشروعیت دائمی خریده را، از نو برپا کرده است.

معرفی کتاب عبید باز می گردد مجابی در این رمان، «عبید زاکانی» را به دهه 20 و دوران اشغال ایران توسط متفقین آورده و از تضادهای حاصل از این مواجهه روایتی طنزآمیز به دست داده است. در «عبید بازمی گردد» نیز مانند بسیاری از دیگر آثار مجابی، تاریخ، دستمایه روایت قرارگرفته است و البته نه وجوه مریی و آشکار تاریخ، بلکه وجوه ناپیدا و مخفی مانده آنکه تنها توسط ادبیات و تخیل، مریی می شود. اینچنین است که مجابی به جای روایت تاریخ، ساخت های بنیادین برسازنده آن را نشانه می رود و آنها را با نگاه طنزاندیش خود نقد می کند. عبید، در رمان مجابی، زندگی ای به قدمت کل تاریخ دارد. هم تاریخی که گذشته است و هم تاریخی که هنوز نیامده است.