دفتر و دفترچه
تراول ماگ و فلاسک
آفرينش و تاريخ (دوره دو جلدي)
کتاب آفرينش و تاريخ (دوره دو جلدي):بيش از هزار و پنجاه سال از عمر اين كتاب مىگذرد. سالِ تأليف آن سيصد و پنجاه و پنج هجرى است، يادگارى از درخشانترين ادوارِ تاريخ تمدّنِ ايران عصرِ اسلامى؛ دورهى خردگرايى و اومانيسم، عصر فارابى و رازى و اخوانالصفا.
در ميان آثار بازمانده از اين روزگار، كتاب آفرينش و تاريخ، تقريبا حالتى منحصر به فرد دارد؛ دايرهالمعارفى است از فلسفه، اسطورهشناسى تطبيقى، تاريخ، جغرافيا، دينشناسى، جهانشناسى، و رستاخيزشناسى؛ و در تمام اين زمينهها، گاه، اطلاعاتى عرضه مىدارد كه در هيچ كتاب ديگرى نمىتوان يافت.
در حقيقت تصويرى است جامع از تلقّى مردمان باستان و سه قرن اولِ عصرِ اسلامى نسبت به جهان، از آغاز آفرينش تا پايان آن. و از اين چشمانداز بخش‌هايى از اين كتاب، براى ما، همان ارزشى را دارد كه مسخ كاينات، اثر اُويد، براى جهان غرب و يونان باستان داشت
جنگ آخر زمان (گالينگور)
کتاب جنگ آخر زمان (گالينگور) اثر يوسا: اين كتاب را بلندپروازانه‌ترين كاري كه تاكنون انجام داده دانسته و به همين دليل آن را رمان برگزيده‌ي خود مي‌داند. او در اين كتاب نه از پرو، كشور زادگاهش، سخن مي‌گويد و نه از زندگي امروز، بلكه مكان داستان خود را برزيل قرار مي‌دهد و از ماجرايي سخن مي‌گويد كه در قرن نوزدهم اتفاق افتاده است. گروهي از افسران جوان دمكرات به همراه گروهي از روشنفكران و مردم برزيل حكومت استعماري نماينده‌ي پادشاه پرتغال را ساقط مي‌كنند و حكومت ملي برپا مي‌دارند. كشيشي برخاسته از فقيرترين بخش برزيل آن‌ها را ضد دين مي‌خواند و ... مسئله‌ي اصليِ جنگ آخرزمان و داستاني كه يوسا براي ما حكايت مي‌كند جدايي و تعارض ميان دو جامعه‌اي است كه قادر نيستند با يكديگر ارتباط برقرار كنند
صور خيال در شعر فارسي
كتاب صور خيال در شعر فارسي از جنبه‌ي بيان هنري، بيرون از بحث كلمات و مضامين، با توجه به موازين نقد ادبي جديد و همچنين توجه به اصول عقايد علماي نقد و بلاغت اسلامي مورد مطالعه قرار گرفته است. اين كتاب در دو بخش فراهم آمده است. در بخش نخست، به طرح كلي و عمومي مسائل مربوط به صور خيال و نقد و تحليل آراءِ علماي بلاغت اسلامي در باب بيان و شيوه‌هاي مختلف آن پرداخته شده، و نويسنده كوشيده است كه سير عقايد متفكران اسلامي را در اين زمينه به‌طور تاريخي نشان دهد و تازگي‌هاي فكري و نكته‌يابي‌هاي ايشان را بررسي كند و بيش و كم ميراث ارسطويي و يوناني را در اين دگرگوني و تطور نشان دهد. در بخش دوم، مباحثي كه در بخش اول از آن‌ها سخن گفته شده در مورد شعر يك يك شاعران برجسته‌ي زبان پارسي ــ از آغاز پيدايش ادب دري تا پايان قرن پنجم هجري ــ مورد بررسي قرار گرفته است.
موسيقي شعر
«اين كتاب، ... مي‌كوشد كه مباني جمال‌شناسيِ شعر فارسي را در حوزه ساخت و صورت‌ها و حوزه موسيقيِ شعر مورد بررسي انتقادي قرار دهد.» كتاب در پنج باب تنظيم شده است. در باب اول رابطه‌ي شعر و موسيقي به‌اعتبار جلوه‌هاي وزن و قافيه و رديف مطرح است. در باب دوم برخورد فلاسفه و متفكران ايراني با نقش موسيقايي شعر بررسي شده است. در باب سوم از شعر منثور و جلوه‌هاي موسيقايي آرايش‌هاي بديعي سخن مي‌رود. باب چهارم تطبيق بعضي از مباني نظري اين كتاب بر شعر فردوسي و مولوي و حافظ است. و باب پنجم مطالعاتي است درباب مسائل وزن در شعر فارسي.
پوست انداختن (گالينگور)
كارلوس فوئنتس يكي از برجسته‌ترين نويسندگان امروز امريكاي لاتين است و پوست انداختن از آثار مهم او به شمار مي‌رود. در اين رمان دو لايه را مي‌توان تشخيص داد. لايه‌ي نخستِ اين رمان تحليل و بازنمايي چهار شخصيت داستان است كه در حال سفر هستند. در حين صحبت‌هاي آن‌ها چهره‌ي امروزي آن‌ها را بازمي‌شناسيم و با بازگشت به گذشته چهره‌ي پيشين آن‌ها را مي‌شناسيم. اما در فصل پاياني كتاب در طي يك محاكمه، چهره‌هايي از شخصيت‌هاي رمان ارائه مي‌دهد كه كاملا ناشناخته است. شخصيت‌هاي رمان سيال و متغيرند؛ مكان‌ها نيز در طول روايت جا عوض مي كنند و همه چيز حتي خود رمان و راوي هم مدام در حال پوست انداختن هستند. پوست انداختن رمان حادثه نيست، رمان تفكر است. خواننده با گزينه‌هاي مختلف روبه‌رو مي‌شود و اين مستلزم مشاركت و دقت اوست. فوئنتس در اين رمان، علاوه بر كاوش در روان انسان‌ها، سيري شگفت در تاريخ و فرهنگ غرب دارد.
خاستگاه آگاهي در فروپاشي ذهن دوجايگاهي
کتاب خاستگاه آگاهي در فروپاشي ذهن دوجايگاهي: گرچه مسئله‌ي آگاهي، پيدايش و كاركرد و ماهيت آن در انسان از زواياي بسيار متعدد علمي، فلسفي و اجتماعي... مورد بحث بوده است، با اين همه مي‌توان گفت كه از نظر علمي ما هنوز در ابتداي راه هستيم: هيچ نظريه‌اي تاكنون سخن آخر را نگفته است و تا رسيدن به نظريه‌اي كه همه‌ي جوانب اين پديده‌ي شگرف بشري ــ پديده‌اي كه جوهرِ انسان شدنِ بشر را توضيح مي‌دهد ــ راهي طولاني در پيش داريم. همچنين ما بايد دريابيم كه هوموساپي‌ينس چگونه به آگاهي دست يافت و علم و هنر و اخلاق را آفريد. و اين تحولِ عظيم، اين دستاوردِ شگفت‌انگيز، بدون نياز به يك جهش جديد پديد آمد. كشفِ مكانيسمِ موجِد اين تحول بزرگ‌ترين دستاورد بشري خواهد بود: كشف چگونگي تحولِ آن موجودِ وحشيِ جنگلي به انسان امروزي. سي سال كار مداوم جوليان جينز در اين زمينه، كوشش‌هاي او در تبيين پاره‌اي از مسائل روان‌شناختي انسانِ امروزي و توضيح بسياري از رفتارهاي انسان كهن از خلال ادبيات باستاني، چنان شگفت‌انگيز و گاه تكان‌دهنده است كه بدون ترديد نمي‌توان از آن‌ها به آساني گذشت. قرائتِ زبانيِ آگاهي، در كنار قرائت كاركردي و ابزاري آن، و قرائت‌هاي ديگر، طيف وسيعي در مقابل ما براي تعمق مي‌گشايند كه دانشجو و پژوهش‌گرِ آگاهي اگر هم براي مسائل مطروحه در آن‌ها پاسخي نداشته باشد، لااقل بايد پرسش‌هاي مطرح‌شده را بداند. انسان‌ها تقريبا از زمان پيدايش آگاهي به مسئله‌ي آگاهي وقوف داشته‌اند. و هر عصري آگاهي را مطابق با مضامين و علايق خود توصيف كرده است. در عصر طلايي يونان، كه مردم آزادانه سير و سياحت مي‌كردند در حالي كه برده‌ها كار مي‌كردند، آگاهي هم به همان اندازه آزاد بود. هراكليت، به ويژه، آگاهي را فضايي عظيم مي‌دانست كه حتي با پيمودن همه راه‌هايش نمي‌توان به مرزهاي آن دست يافت. هزار سال بعد آگوستين در ميان كوه‌هاي پُر از غار كارتاژ از "كوه‌ها و تپه‌هاي تخيلات عاليه‌ي من"، "دشت‌ها و مُغارهاي حافظه‌ي من" كه با مخفي‌گاه‌هاي "تالارهاي متعدد و وسيع كه به نحو شگفت‌انگيزي با انبارهاي بي‌شمار مجهز شده است" حيرت زده شده بود. توجه كنيد كه چگونه استعاره‌هاي ذهن دنيايي است كه ذهن دريافت مي‌كند. نيمه اول قرن نوزدهم عصر اكتشافات بزرگ زمين‌شناسي بود كه در آن‌ها آثار گذشته در لايه‌هاي پوسته‌ي زمين نوشته شده بود. اين امر موجب مردم‌پسند شدن ايده‌ي آگاهي به صورت لايه‌هايي شد كه گذشته‌ي فرد را ثبت مي‌كرد و اين لايه‌ها عميق و عميق‌تر مي‌شد تا آن‌جايي كه نوشته ديگر قابل خواندن نبود. اين تاكيد بر ناخودآگاه تا سال 1875 رشد كرد. در اين سال بيشتر روان‌شناسان اظهار داشتند كه آگاهي تنها يك قسمت كوچك زندگي ذهني است و اين كه احساسات ناآگاه، ايده‌هاي ناآگاه و قضاوت‌هاي ناآگاه بخش اعظم روندهاي ذهني را تشكيل مي‌دهند. درميانه‌ي قرن نوزدهم، شيمي به‌عنوان علم مُد روز جايگزين زمين‌شناسي شد و آگاهي در نظر جيمز ميل و وونت و شاگردانش به صورت ساختار مركبي بود كه مي‌شد آن را در آزمايشگاه به عناصر دقيق حس‌ها و احساس‌ها تجزيه كرد. و همان‌گونه كه لوكوموتيوهاي بخار راه خود را در زندگي روزمره به طرف پايان قرن مي‌پيمودند، آنان نيز به همان صورت راه خود را به آگاهي از آگاهي پيمودند، نيمه‌هوشيار تبديل به ديگ بخار انرژي فشاري شد كه مفرهايي آشكار مي‌طلبيد و هنگامي كه سركوب مي‌شد موجب رفتار روان‌نژندانه شده و از روياهاي ناسرانجام موفقيت‌هاي پنهاني مي‌ساخت. ... (از مقدمه‌ي كتاب)
سيماي زني در ميان جمع (گالينگور)
کتابسيماي زني در ميان جمع (گالينگور)«مي‌خواستم داستان زني آلماني را در اواخر چهل‌سالگي بازگويم كه بارِ تاريخ را از 1922 تا 1970 به دوش دارد». هاينريش بُل در اين رمان، فساد اخلاقي و حرص به مال‌اندوزي را در همه‌ي شئون جامعه مي‌بيند و با طنزي سراسر انساني همه‌ي جوانب آن را مي‌شكافد و نمايش مي‌دهد؛ مقام و مرتبه‌ي اجتماعي، ثروت و جايگاه سياسي، درجات علمي و دانشگاهي منهاي انسان‌دوستي را به باد تمسخر مي‌گيرد، و از رياكاري و تظاهر به تقوا و پاكدامنيِ در عينِ تردامني پرده برمي‌دارد. سيماي زني در ميان جمع را برخي برجسته‌ترين اثر هاينريش بُل دانسته‌اند. آكادمي سوئد نيز به هنگام دادن جايزه‌ي نوبل به او، اين كتاب را جامعِ آثار او ناميده است.
تازيانه‌هاي سلوك (نقد چند قصيده از سنايي)
کتاب تازيانه‌هاي سلوك (نقد چند قصيده از سنايي): «تازيانه‌هاي سلوك مدخل يا تفسيرگونه‌اي است بر قصايدي كه سنائي را سنائي كرده است و از ديگر شاعران ممتاز. در تاريخ ادبيات فارسي وقتي مي‌گوييم: شعر قبل از سنائي و شعر بعد از سنائي، خواننده‌ي اهل و آشنا تمايزي شگرف ميان اين دو مرحله احساس مي‌كند. هيچ كدام از قله‌هاي شعر فارسي، حتي سعدي و حافظ و مولوي، چنين مقطعي را در تاريخ شعر فارسي ايجاد نكرده‌اند...». حكيم سنايي نماينده‌ي برجسته‌ي نوعي قصيده در زبان فارسي است كه بايد آن را قصيده‌ي نقد جامعه و زهد و عرفان و اخلاق خواند. در اين كتاب سي و دو قصيده و بيست و شش قطعه از آثار سنايي نقد و شرح شده‌اند. مؤلف براي هر يك از اين قصايد نيز مقدمه‌اي نوشته است و در آن امتياز و تشخص آن قصيده و خط سير فكري و انديشه‌ي سنايي را نشان داده است.
